Loại mận trồng duy nhất trên núi Pu Nhi được mệnh danh là 'cherry Việt Nam'

Mận Pu Nhi được trồng ở đồi núi Pu Nhi (huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La). Đây là giống mận bản địa được trồng nhiều ở một số bản ở Mộc Châu và Sông Mã. Cây mận Pu Nhi là loại cây lâu năm, tùy từng điều kiện về khí hậu, thổ nhưỡng sẽ cho chất lượng mận khác nhau.

Giống mận Pu Nhi được rất nhiều người săn đón vì độ thơm ngon và khó tìm mua.

Mận Pu nhi ngon nhất được trồng ở trên núi Pu Nhi (thị trấn Sông Mã – Tỉnh Sơn La). Vùng núi này rất cao, đất vàng, quanh năm khô hạn nên những cây mận trên núi này phát triển rất chậm, trái nhỏ, thưa trái. Bà con đồng bào trên núi Pu Nhi vẫn giữ nguyên phương pháp canh tác thuận tự nhiên: tự để cây lớn, ra hoa, đậu quả dựa vào “ông trời”.

Mận Pu Nhi được trồng trên núi cao, số lượng không nhiều, sản lượng cũng tùy thuộc hầu hết vào thời tiết và khí hậu hằng năm.

Vì lối canh tác tự nhiên, “theo trời” này nên những năm 2019, 2020 mất mùa, nhiều vườn tại núi Pu Nhi không có quả mận nào. Do diện tích trồng nhỏ lẻ nên sản lượng không nhiều, năm nào được mùa thì cả vùng mận cũng chỉ thu được độ vài tấn, vậy nên cho dù là người Sơn La nhưng không phải ai cũng được thưởng thức qua loại mận này.

Chị Ngọc Diệp (Sơn La) cho hay: “Tôi là người Sông Mã mà lâu rồi cũng không được ăn mận Pu Nhi. Trước tôi có buôn loại mận này đắt khách lắm, giá cao nhưng ai cũng khen hết”.

Với đặc điểm khí hậu, thổ nhưỡng và canh tác thuận tự nhiên như vậy nên trái mận Pu Nhi chuẩn 100% trên núi Pu Nhi có vị ngọt màu đỏ đậm, phấn trắng, khi chín vỏ mỏng, giòn, róc hạt, vị thơm ngon. Trái mận Pu Nhi tuy không to như các vùng mận khác nhưng có màu đỏ thẫm, giòn, cứng quả, róc hạt, bên ngoài phủ một lớp phấn rất đẹp.

Thời gian thu hoạch của mận Pu Nhi rất ngắn, chỉ kéo dài đúng 20 ngày mà không phải lúc nào, mùa nào cũng có nên giá thường đắt hơn và khó tìm mua so với mận hậu thông thường.

Mận Pu Nhi có màu đỏ thẫm, giòn, cứng quả, róc hạt, bên ngoài phủ một lớp phấn.

Thời điểm hiện tại, mận Pu Nhi đang được bán với giá 150.000 đồng/kg, mặc dù đắt hơn mận thông thường rất nhiều lần nhưng mận Pu Nhi vẫn rất khan hàng và luôn được đặt mua trước.

Hằng năm, chị Phạm Hoài An (Mộc Châu) đều lên núi Pu Nhi nhập mận tận vườn về để bán, chị Hoài chia sẻ: “ Nhà tôi đặt mua từ vườn bác Tòng Lý - 1 vườn mận 30 năm tuổi đời và ngon nhất tại đây. Vườn mận cổ rất giòn, ngọt đậm, không hề chua hay chát đặc trưng của mận khác, tuy nhiên không phải lúc nào cũng có và khách đặt trước rất nhiều”.

Anh Trịnh Quang (Pu Nhi – Sông Mã) chia sẻ: “Năm nay, bà con Pu Nhi được mùa mận, giá cũng bình ổn nên bà con ở đây rất phấn khởi…”.

Được mệnh danh là mận ngon nhất trong các loại mận, hiện nay có nhiều nơi nhập mận khác về gắn mác là mận Pu Nhi để bán khiến cho một số hộ trồng mận bị ảnh hưởng, hoài nghi về chất lượng, thương hiệu.

Cũng có không ít người bị nhầm lẫn Pu Nhi của Sông Mã với một số địa danh khác như: bản Pu Nhi (xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La); xã Pù Nhi (huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa); xã Pú Nhi (huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên)...

Vì vậy, người tiêu dùng cần tìm hiểu, lựa chọn kỹ trước khi chọn mua mận Pu Nhi, tránh việc bỏ tiền mua lại sản phẩm không đúng thương hiệu, gây ảnh hưởng tới cả người tiêu dùng và người sản xuất mận Pu Nhi.

Bài và ảnh: Lê Trang