Loạt chính sách mới có hiệu lực từ 1/1: Tăng lương tối thiểu vùng, miễn thuế đất nông nghiệp

Tăng mức lương tối thiểu cho người lao động

Ngày 10/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 293/2025/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026 nhằm bảo đảm thu nhập, sức mua và đời sống người lao động trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng.

Theo đó, mức lương tối thiểu tháng dao động từ 3,7 đến 5,3 triệu đồng và mức tối thiểu giờ từ 17.800 đến 25.500 đồng, phân theo 4 vùng kinh tế.

Từ ngày 1/1/2026, mức lương tối thiểu tháng và giờ của bốn vùng được điều chỉnh tăng so với hiện hành như sau: Vùng I là 5.310.000 đồng/tháng và 25.500 đồng/giờ (tăng 350.000 đồng so với mức cũ); Vùng II là 4.730.000 đồng/tháng và 22.700 đồng/giờ (tăng 320.000 đồng); Vùng III là 4.140.000 đồng/tháng và 20.000 đồng/giờ (tăng 280.000 đồng); và Vùng IV là 3.700.000 đồng/tháng và 17.800 đồng/giờ (tăng 250.000 đồng).

Gỉam thuế thu nhập cá nhân

Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 10/12/2025 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, đánh dấu bước điều chỉnh quan trọng trong chính sách thuế, qua đó giúp giảm gánh nặng cho hàng chục triệu người có thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Đáng chú ý, luật sửa đổi cũng quy định các nội dung liên quan đến thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú sẽ được áp dụng ngay từ kỳ tính thuế năm 2026, tức là từ ngày 1/1/2026.

Một trong những điểm đáng chú ý nhất của luật sửa đổi này là việc nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế và người phụ thuộc.

Cụ thể, theo quy định mới, mức giảm trừ đối với người nộp thuế tăng từ 11 triệu đồng lên 15,5 triệu đồng/tháng, tương đương 186 triệu/năm và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc tăng từ 4 triệu lên 6,2 triệu/tháng.

Với mức giảm trừ gia cảnh mới, cá nhân không có người phụ thuộc có thu nhập 17 triệu/tháng (sau khi trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc) sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân kể từ năm 2026.

Bên cạnh đó, Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi cũng mở rộng các khoản được giảm trừ, bao gồm các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo và các khoản chi cho y tế, giáo dục - đào tạo của người nộp thuế và người phụ thuộc. Các khoản chi này phải đáp ứng đầy đủ điều kiện về hóa đơn, chứng từ theo quy định và không được chi trả từ các nguồn khác.

Thu nhập 17 triệu đồng/tháng chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Giảm tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sang đất ở

Ngày 11/12/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 254/2025/QH15 quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Nghị quyết 254/2025/QH15 cho phép giảm tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sang đất ở đối với đất vườn, ao, đất nông nghiệp gắn với đất ở, tính theo tỷ lệ 30%, 50% và 100% phần chênh lệch trong từng hạn mức, giúp giảm gánh nặng tài chính cho hộ gia đình, cá nhân, hỗ trợ nhu cầu nhà ở và giao dịch thị trường.

Cùng với đó, từ 1/1/2026, bảng giá đất do HĐND tỉnh ban hành áp dụng hằng năm và hệ số điều chỉnh giá đất do UBND tỉnh quyết định giúp giá đất tiệm cận thị trường, minh bạch hơn. Quy định mới về tách thửa, hợp thửa và đăng ký thế chấp cũng đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi cho giao dịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – bất động sản.

Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp

Ngày 6/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 292/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Nghị quyết số 216/2025/QH15 ngày 26/6/2025 của Quốc hội về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Theo Điều 4 Nghị định 292/2025/NĐ-CP, thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được kéo dài từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2030, áp dụng cho nhiều đối tượng, gồm đất phục vụ nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm, đất trồng cây hằng năm, làm muối, đất của hộ nghèo và phần lớn diện tích do hộ gia đình, cá nhân, hợp tác xã, tổ chức trực tiếp sử dụng để sản xuất.

Chính sách giúp giảm chi phí đầu vào, khuyến khích tích tụ, mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tăng sức cạnh tranh của nông nghiệp. Quy định về hạng đất tính thuế tiếp tục căn cứ theo quyết định hiện hành, góp phần đảm bảo minh bạch, thống nhất trong quá trình triển khai.

Thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được kéo dài từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2030.

Quy định mới về cơ chế vay ưu đãi nước ngoài

Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công (Luật số 141/2025/QH15) có hiệu lực từ 1/1/2026, với nhiều quy định mới về cơ chế cho vay lại vốn vay ODA và vay ưu đãi nước ngoài.

Bộ Tài chính trực tiếp cho địa phương vay lại đối với các chương trình, dự án phát triển kinh tế – xã hội; đồng thời ủy quyền cho ngân hàng chính sách, ngân hàng thương mại thực hiện cho vay lại với các mức độ chia sẻ rủi ro khác nhau, tùy đối tượng vay và lĩnh vực đầu tư. Ngân hàng thương mại tham gia phải đáp ứng tiêu chuẩn xếp hạng tín nhiệm quốc tế và kinh nghiệm triển khai vốn ODA.

Khoản vay lại ODA theo ủy quyền sẽ không tính vào tổng dư nợ tín dụng đối với một khách hàng theo quy định Luật Các tổ chức tín dụng. Quy định mới nhằm tăng tính linh hoạt, mở rộng khả năng tiếp cận vốn ưu đãi, hỗ trợ đầu tư phát triển, song song với kiểm soát rủi ro nợ công.

Quy định mới về chế độ kế toán doanh nghiệp

Ngày 27/10/2025, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp, áp dụng từ ngày 1/1/2026, thay thế hệ thống trước đây.

Điểm đáng chú ý là doanh nghiệp sẽ sử dụng Báo cáo tình hình tài chính thay cho Bảng cân đối kế toán; điều chỉnh hệ thống tài khoản; chuẩn hóa mẫu sổ, chứng từ, báo cáo tài chính; tăng yêu cầu trách nhiệm trong việc ban hành quy chế mở tài khoản kế toán khi sửa đổi hệ thống.

Quy định mới được đánh giá giúp doanh nghiệp tiệm cận chuẩn mực quốc tế hơn, tăng khả năng tiếp cận vốn, nâng mức độ minh bạch tài chính và tạo thuận lợi trong hội nhập. Doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể lựa chọn áp dụng nhưng phải thực hiện nhất quán trong kỳ kế toán năm.

Có luật thuế Tiêu thụ đặc biệt mới

Từ ngày 1/1/2026, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt mới chính thức có hiệu lực với nhiều điều chỉnh quan trọng nhằm tăng nguồn thu ngân sách, điều tiết tiêu dùng và định hướng thị trường theo hướng bền vững hơn.

Luật quy định rõ đối tượng chịu thuế gồm thuốc lá, rượu bia, xăng, xe dưới 24 chỗ, nước giải khát có đường, các dịch vụ casino, đặt cược, golf, karaoke… đồng thời áp dụng song song thuế suất phần trăm và mức thuế tuyệt đối đối với một số mặt hàng.

Bên cạnh đó, các quy định về giá tính thuế, thời điểm nộp thuế và đối tượng không chịu thuế cũng được làm rõ, tạo cơ sở ổn định chính sách tài khóa, hỗ trợ điều hành kinh tế vĩ mô.

Hoàng Anh