Loạt chính sách 'nóng' về thuế từ Mỹ, Việt Nam cần chuẩn bị gì?

Loạt chính sách thuế mới

Trước bối cảnh thương mại toàn cầu đang có nhiều thay đổi sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lên nắm quyền, Thương vụ Việt Nam tại Mỹ đã có những chia sẻ xung quanh vấn đề này.

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho hay, ông Trump hiện đang duy trì động lực mạnh mẽ để thúc đẩy chính sách thương mại nhằm thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử, với những tác động đến thuế, đầu tư và quyết sách tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo ông Hưng, đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đang rà soát và thống kê theo từng quốc gia về các biện pháp thương mại mà USTR cho là phi thị trường hoặc không công bằng, gây rào cản đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ, để có cơ sở điều chỉnh chính sách thương mại nhằm khắc phục những bất lợi cho doanh nghiệp Mỹ và nền kinh tế Mỹ. Đặc biệt, trọng tâm là những quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất.

Mỹ áp thuế quan toàn cầu 25% sản phẩm nhôm, thép xuất khẩu sang nước này. Ảnh: Hồng Hạnh.

Ngoài việc áp thuế quan toàn cầu 25% sản phẩm nhôm, thép xuất khẩu sang Mỹ theo mục 232, Mỹ vừa bổ sung áp thuế 10% với hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc, có hiệu lực thi hành ngày 4/3.

Trong tuần này, chính quyền Mỹ cũng đang xem xét áp thuế 25% đối với các ngành ô tô, dược phẩm và bán dẫn, cũng như nhập khẩu gỗ xẻ, có thể có hiệu lực sau khi hoàn tất đánh giá chính sách thương mại Mỹ trước ngày 1 hoặc 2/4.

Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Mỹ nhận định, khó khăn lớn nhất hiện nay vẫn là Việt Nam chưa được coi là nền kinh tế thị trường đầy đủ, dẫn đến bất lợi trong các cuộc điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp của Mỹ.

Trước thực tế này, ông Hưng kiến nghị khẩn trương xây dựng một lộ trình cụ thể để Việt Nam bảo vệ lợi ích thương mại trước các biện pháp thuế quan tiềm tàng từ chính quyền Tổng thống DonaldTrump, đồng thời tăng cường hợp tác chiến lược với Mỹ nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong quan hệ song phương giữa hai nước.

Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn

Về việc Mỹ vừa bổ sung áp thuế 10% với hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc, Tham tán thương mại - trưởng chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc Nông Đức Lai nhấn mạnh, sẽ tác động đến xuất khẩu, làm giảm đầu tư và tiêu dùng trong nước của Trung Quốc, từ đó kéo theo sụt giảm tăng trưởng GDP từ 0,3 - 0,4 điểm phần trăm, đồng thời có thể tác động làm giảm lạm phát của Trung Quốc 0,2 điểm phần trăm.

Trung Quốc là đối tác thương mại quan trọng hàng đầu, thị trường xuất khẩu lớn thứ hai và nguồn cung hàng hóa, đặc biệt nguyên liệu sản xuất lớn nhất của Việt Nam.

Vì vậy, theo ông Lai, mỗi động thái của nền kinh tế và chính sách liên quan của Trung Quốc đều có ảnh hưởng, tác động đến Việt Nam

Nông sản là mặt hàng chủ lực mà Việt Nam xuất sang Trung Quốc (Ảnh minh họa).

Về mặt tích cực, theo ông Lai, các doanh nghiệp Trung Quốc và quốc tế đã tìm cách đa dạng hóa sản xuất để tránh thuế quan từ Mỹ, dẫn đến việc mở rộng đầu tư vào các quốc gia như Việt Nam. Điều này gián tiếp thúc đẩy Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn nhờ chi phí lao động cạnh tranh và vị trí địa lý thuận lợi.

Việc thu hút đầu tư nước ngoài mở ra cơ hội cho Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất phụ trợ, tạo cơ hội cho doanh nghiệp tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp nhẹ.

Việt Nam cũng có cơ hội thâm nhập sâu hơn vào thị trường Trung Quốc khi nước này hạn chế nhập hàng từ Mỹ và kích cầu tiêu dùng trong nước.

Về hạn chế, khi hàng hóa Trung Quốc bị hạn chế xuất khẩu sang thị trường Mỹ, buộc doanh nghiệp tìm cách xuất khẩu sang các thị trường khác, trong đó có Việt Nam, gây sức ép cạnh tranh với hàng hóa sản xuất trong nước của ta.

Đồng thời, hàng hóa Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với hàng Trung Quốc tại thị trường này do dư thừa vì hạn chế xuất khẩu.

Bên cạnh đó, trước những tác động từ chính sách thương mại của Mỹ, Trung Quốc sẽ tiếp tục thả đồng Nhân dân tệ mất giá so với USD để thúc đẩy xuất khẩu, như vậy, áp lực hàng hóa Trung Quốc đối với Việt Nam sẽ càng lớn hơn.

"Ngoài việc thả nổi đồng nhân dân tệ để thúc đẩy xuất khẩu, Trung Quốc có thể thông qua các phương thức như thương mại chuyển khẩu, chuyển khâu lắp ráp hàng hóa ra nước ngoài thông qua đầu tư để xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Mỹ và các nước áp thuế cao.

Điều này gây rủi ro cho các nước mà Trung Quốc hướng tới đầu tư khi chính quyền Mỹ mạnh tay truy xuất nguồn gốc đối với hàng hóa Trung Quốc", ông Lai nói.

Vị này phân tích, khi chuyển hướng và tăng cường xuất khẩu sang các thị trường ngoài Mỹ, EU, các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ hạ thấp các tiêu chuẩn hàng hóa theo nhu cầu của thị trường hướng tới và tranh giành đơn hàng với doanh nghiệp các nước, trong đó có Việt Nam). Dự báo, tác động đối với doanh nghiệp Việt Nam trong trung hạn.

Hồng Hạnh