Loạt doanh nghiệp phớt lờ công tác bảo vệ môi trường

Từ phản ánh của người dân, cuối tháng 10/2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Hà Tĩnh đã vào cuộc kiểm tra công tác chấp hành pháp luật về môi trường tại cơ sở nuôi tôm trên cát công nghệ cao tại xã Yên Hòa, tỉnh Hà Tĩnh của Công ty CP Đô thị và Xây dựng Đại Thành. Kết quả cho thấy, doanh nghiệp này đã đưa vào vận hành, hoạt động dây chuyền nuôi tôm trên cát công nghệ cao mà không có giấy phép môi trường theo quy định. Căn cứ theo quy định pháp luật, với hành vi không có giấy phép môi trường theo quy định, Công ty CP Đô thị và Xây dựng Đại Thành bị xử phạt 320 triệu đồng.

Công an tỉnh Hà Tĩnh lấy mẫu kiểm tra mức độ xả thải của một trang trại nuôi tôm ven biển tại xã Cổ Đạm.

Liên quan đến các dự án nuôi tôm trên cát, trước đó, vào tháng 8/2025, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Hà Tĩnh đã tiến hành kiểm tra 4 cơ sở thì phát hiện cả 4 doanh nghiệp này đều có hành vi vi phạm các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Các hành vi vi phạm chủ yếu gồm: xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật ra môi trường, không có giấy phép môi trường và thiếu biện pháp xử lý chất thải theo quy định. Cụ thể, Cơ sở nuôi tôm của Công ty CP Thủy sản Thông Thuận tại xã Cổ Đạm có hành vi xả nước thải ra môi trường vượt quá quy chuẩn kỹ thuật cho phép, bị phạt số tiền 341 triệu đồng. Cùng hành vi tương tự, cơ sở nuôi tôm của Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp Thái Minh Thùy tại xã Cổ Đạm bị xử phạt 13 triệu đồng. Tiếp đó, kiểm tra đột xuất các cơ sở của Hợp tác xã Việt Hải và Hợp tác xã Cẩm Dương, cùng đóng chân trên địa bàn xã Yên Hòa, lực lượng chức năng tiếp tục phát hiện hành vi tương tự nên ra quyết định xử phạt với tổng số tiền 210 triệu đồng, riêng Hợp tác xã Việt Hải còn bị xử phạt bổ sung 65 triệu đồng do không có giấy phép môi trường.

Một số doanh nghiệp khác bị xử phạt liên quan đến bảo vệ môi trường trên địa bàn Hà Tĩnh trong năm 2025 có thể kể đến là Nhà máy sản xuất gỗ MDF, HDF, gỗ ván thanh và ván sàn Cụm công nghiệp Vũ Quang, bị xử phạt gần 656 triệu đồng. Các hành vi vi phạm của doanh nghiệp này là đã thực hiện không đúng một trong các nội dung của giấy phép môi trường; xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải; đổ chất thải rắn thông thường trái quy định về bảo vệ môi trường; lập báo cáo công tác bảo vệ môi trường không đầy đủ; thực hiện không đúng, không đầy đủ nội dung về quan trắc nước thải, khí thải công nghiệp định kỳ, quan trắc, giám sát môi trường khác theo nội dung quyết định phê duyệt, kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường và giấy phép môi trường. Bệnh viện Đa khoa TTH Hà Tĩnh tại phường Trần Phú bị phạt cảnh cáo về hành vi nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải đối với thông số Amoni; Công ty cổ phần Kỳ Tiến tại xã Kỳ Anh bị xử phạt 320 triệu đồng; trang trại chăn nuôi của ông Lê Văn Bàng tại xã Cổ Đạm bị xử phạt 155 triệu đồng và trang trại của ông Trần Minh Quế tại xã Vũ Quang bị xử phạt 160 triệu đồng về cùng hành vi hoạt động không có giấy phép môi trường... Trong năm 2025, Sở NN&MT cũng đã tiếp nhận 3 đơn kiến nghị, phán ánh về lĩnh vực bảo vệ môi trường, qua kiểm tra đã phát hiện và xử phạt đối với các hành vi sai phạm với số tiền 320 triệu đồng.

Thực hiện Quyết định số 1199/QĐ-UBND ngày 29/5/2025 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh về việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các doanh nghiệp trên địa bàn, Sở NN&MT Hà Tĩnh đã thành lập 3 đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với 19 doanh nghiệp. Đến nay, đã hoàn thành kiểm tra đối với 17/19 đơn vị, qua đó đã phát hiện và xử lý vi phạm hành chính đối với 3 cá nhân với số tiền 365 triệu đồng và 3 tổ chức với số tiền 795,9 triệu đồng. Ngoài ra, trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính về lĩnh vực môi trường, Sở NN&MT Hà Tĩnh đã phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính đối với 2 tổ chức và 1 cá nhân với số tiền gần 1,1 tỷ đồng. Cùng với đó, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tội phạm về môi trường, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Hà Tĩnh đã phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với 7 tổ chức và 1 cá nhân với số tiền 803,5 triệu đồng.

Ngoài ra, hiện nay ngoại trừ 7 khu công nghiệp đã cơ bản hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường, thì tại 22 cụm công nghiệp trên địa bàn Hà Tĩnh đã có các doanh nghiệp thứ cấp hoạt động, phần lớn đều chưa hoàn thiện các thủ tục liên quan đến môi trường. Cụ thể, trong số 12 Cụm công nghiệp do Nhà nước làm chủ đầu tư đều đã đi vào hoạt động nhưng hiện hiện chỉ có 1 cụm công nghiệp đã có hệ thống xử lý nước thải tập trung đang hoạt động, còn lại chưa hoàn thiện. Nếu tính cả 11 cụm công nghiệp do tư nhân đầu tư thì trong số 19/23 cụm công nghiệp đã có dự án thứ cấp, chỉ có 3 cụm công nghiệp hoàn thành được các nội dung yêu cầu về hạ tầng bảo vệ môi trường theo quy định. Thậm chí, toàn bộ 12 Cụm công nghiệp do Nhà nước làm chủ đầu tư đều chưa có hạ tầng bảo vệ môi trường khi chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung, chưa có hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục; chưa có công trình, thiết bị phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường đối với nước thải (hồ sự cố).

Theo quy định, các cụm công nghiệp này sẽ không đáp ứng điều kiện để tiếp nhận dự án đầu tư mới có phát sinh nước thải công nghiệp theo nhưng trên thực tế, nhiều cụm công nghiệp vẫn tiếp nhận nhà đầu tư. Đơn cử, Cụm công nghiệp Nam Hồng đầu tư hơn 72 tỷ đồng, được thực hiện từ tháng 1/2018 trên diện tích hơn 42ha. Mặc dù chưa có hệ thống thu gom, thoát và xử lý nước thải tập trung theo quy định nhưng từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2023, chủ đầu tư dự án là UBND thị xã Hồng Lĩnh (cũ) vẫn tiếp nhận 6 dự án có phát sinh nước thải vào hoạt động. Tháng 7/2024, Thanh tra vào cuộc, phát hiện sai phạm nên đã xử phạt chủ đầu tư số tiền 160 triệu đồng.

Theo lãnh đạo UBND tỉnh Hà Tĩnh, nguyên nhân của việc các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn còn có vi phạm về bảo vệ môi trường là do hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, pháp luật có liên quan và văn bản dưới luật còn có bất cập, chậm ban hành, chưa đồng bộ dẫn đến khó khăn trong tổ chức thực hiện. Ngoài ra, đội ngũ cán bộ quản lý môi trường từ cấp tỉnh đến cấp xã còn thiếu, đặc biệt là ở cấp xã, hầu hết cán bộ môi trường đều là công chức địa chính hoặc nông nghiệp kiêm nhiệm, chưa được bố trí đúng chuyên môn, nghiệp vụ. Nhiều xã công tác quản lý môi trường còn bỏ trống, dẫn đến khó khăn trong thực thi nhiệm vụ quản lý môi trường nên chưa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường trong giai đoạn hiện nay.

Cùng với đó, việc đầu tư hạ tầng bảo vệ môi trường cho các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề… chưa đảm bảo. Quỹ bảo vệ môi trường chưa được ngân sách Nhà nước cấp vốn điều lệ nên chưa thực hiện nhiệm vụ cho vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất, tài trợ theo điều lệ và quy định; quản lý, sử dụng nguồn tiền ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường trong khai thác khoáng sản còn chưa hiệu quả. Ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của một số người dân, doanh nghiệp, đơn vị còn hạn chế; nhiều doanh nghiệp chưa quan tâm đầu tư kinh phí xây dựng, lắp đặt công trình thiết bị xử lý môi trường đảm bảo quy định dẫn đến các tổ chức, cá nhân còn có những sai phạm liên quan đến công tác bảo vệ môi trường.

Thiên Thảo