Lợi ích kép từ việc phân loại, xử lý rác thải tại nguồn

Với dân số sống tại nông thôn hơn 1 triệu người, chiếm trên 72% dân số của tỉnh, ước tính lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh 700 tấn/ngày, trong đó 70% được thu gom, xử lý. Vì vậy, việc tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn khi thực hiện tiêu chí số 17 - tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới khiến chính quyền và người dân Hà Tĩnh lúng túng.

Đầu năm 2019, sau thời gian nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo, đề tài “Đồng bộ hóa quản lý và kỹ thuật trong xử lý rác thải và nước thải sinh hoạt trong khu dân cư” ra đời. Đề tài do Văn phòng điều phối nông thôn mới tỉnh Hà Tĩnh phối hợp Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ Hà Tĩnh thực hiện với mục tiêu tập trung nghiên cứu giải pháp thu gom, phân loại, xử lý tại nguồn với công nghệ đơn giản, dễ áp dụng, chi phí thấp, phù hợp với khu vực nông thôn.

Thôn La Xá, (xã Tân Lâm Hương, huyện Thạch Hà) và thôn Bắc Bình (xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà) được lựa chọn thực hiện thí điểm mô hình này. Sau khi được tập huấn, nhận thấy mô hình có chi phí thấp nhưng mang lại hiệu quả cao, hầu hết các gia đình tại thôn La Xá đã tiên phong thực hiện mô hình xử lý nước thải 7 ngăn để xử lý cho các hội viên trong hợp tác xã trồng rau thơm và cả khu dân cư. Còn rác thải sinh hoạt được các hội viên, hộ dân phân loại tại vườn, tại nhà, sau đó thu gom hoặc xử lý thành chế phẩm vi sinh để bón cho cây trồng.

Ông Phan Văn Đệ, thôn La Xá cho biết, từ khi thực hiện mô hình này, các hội viên trong hợp tác xã sản xuất rau thơm không còn phải lo về nước tưới cũng như phân bón. Các hộ dân đều tận dụng được rác hữu cơ làm phân bón, nước thải sau xử lý quay trở lại tưới tiêu, nhận được lợi ích kép nên ai cũng hài lòng.

Thực hiện mô hình xử lý rác thải, một số xã đã ban hành quy chế phân loại rác với các chế tài nghiêm khắc nhưng được người dân rất ủng hộ và thực hiện nghiêm túc. Việc thực hiện có hiệu quả phân loại, xử lý rác từ gia đình góp phần giảm lượng rác thải và chi phí thu gom, vận chuyển để đưa đi xử lý tập trung, hạn chế áp lực cho nhà máy rác.

Ông Nguyễn Viết Sơn, Chủ nhiệm Hợp tác xã môi trường xã Tượng Sơn (huyện Thạch Hà) cho biết, lượng rác thải sinh hoạt giảm rõ rệt, khoảng 60%. Trước đây, mỗi tháng hợp tác xã phải thu gom từ 23 - 25 xe tải rác nhưng từ khi thực hiện mô hình chỉ còn 10-12 xe.

Hiện nay, tỉnh Hà Tĩnh đã có 11/12 huyện, thị xã triển khai mô hình xử lý rác thải, nước thải sinh hoạt tại nguồn. Trong đó, phân loại rác đạt khoảng 60% số hộ dân. 45/216 xã, phường với gần 400 công trình xử lý nước thải sinh hoạt được xây dựng tại các khu dân cư.

Hoàng Ngà