Lợi ích nhiều mặt từ mô hình nông - lâm kết hợp

Phát triển diện tích trồng ổi trên vùng gò đồi Cam Lộ. Ảnh: PV

Trên cơ sở điều kiện sẵn có của gia đình, anh Phan Văn Lộc, ở thôn An Bình, xã Gio An, huyện Gio Linh được Trung tâm Khuyến nông hỗ trợ triển khai mô hình nông- lâm kết hợp trên diện tích 8 ha. Trong mô hình này các giống cây đưa vào trong mô hình là keo lai, cam V2, cam Xã Đoài, bưởi da xanh và ổi lê, với mục đích giúp cho gia đình anh có nguồn thu nhập lâu dài. Các cây trồng khác như cây dưa hấu, các cây rau được đưa vào trồng xen trên diện tích đang canh tác các loại cây ăn quả, ngoài ra một phần đất trong mô hình dành cho hoạt động chăn nuôi.

Trước khi triển khai thực hiện mô hình, trung tâm đã tổ chức tập huấn kỹ thuật cho các hộ tham gia mô hình và các hộ trong cộng đồng. Hướng dẫn kỹ thuật làm đất toàn diện, xử lý vôi và bón lót phân vi sinh, kết hợp bón thêm lân và phân chồng hoai mục để trồng cây theo đúng quy trình kỹ thuật cũng như tập huấn kỹ thuật chăn nuôi.

Qua quá trình triển khai mô hình đã thể hiện rõ khả năng thích ứng cao, từ tỉ lệ sống cũng như khả năng sinh trưởng của cây trồng, tỉ lệ sống các cây trồng đều đạt trên 95%. Đến nay, các cây trồng dài hạn đã phát triển tốt, Trung tâm Khuyến nông tiếp tục phối hợp với các địa phương theo dõi tình hình sinh trưởng của các cây trồng, các đối tượng sâu bệnh phát sinh gây hại để có biện pháp chỉ đạo chăm sóc, phòng trừ kịp thời.

Song song với đó, để tạo nguồn thu nhập lấy ngắn nuôi dài, năm 2020, Trung tâm Khuyến nông đã triển khai mô hình trồng dưa hấu phủ bạt nilon và mô hình chăn nuôi gà, bắt đầu có nguồn thu từ năm thứ 2. Theo như chia sẻ của anh Lộc, mô hình trồng dưa hấu đã đem lại hiệu quả kinh tế cao cho gia đình anh. “ Được sự hỗ trợ và hướng dẫn kỹ thuật, tôi trồng xen 1 ha dưa hấu trên vườn cây ăn quả. Đến nay sau 2 tháng đã cho thu hoạch, sản phẩm dưa thu được trên 15 tấn. Sau khi trừ chi phí, đã mang về cho gia đình tôi trên 100 triệu đồng tiền lãi. Với kết quả mô hình dưa hấu này và triển vọng mô hình chăn nuôi gà, có thể khẳng định mô hình nông - lâm kết hợp có hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với trồng thuần các loài cây ăn quả hay cây lâm nghiệp”, anh Lộc cho biết.

Việc triển khai mô hình nông- lâm kết hợp của Trung tâm Khuyến nông được các hộ dân đánh giá cao, giúp người dân biết cách tận dụng hiệu quả diện tích đất sẵn có, từ nguồn chi phí đầu tư không quá nhiều nhưng năng suất lại ổn định và cho thu nhập đều đặn. Với sự đa dạng về sản phẩm đầu ra, cho thu hoạch vào nhiều thời điểm khác nhau trong năm và không phải bỏ nhiều kinh phí đầu tư cùng một lúc nên mô hình nônglâm kết hợp đã đem lại hiệu quả và cho thu nhập cao cho nông hộ. Nhờ có sự đa dạng về loại sản phẩm đầu ra đã góp phần giảm rủi ro về thị trường và ảnh hưởng của giá cả tiêu thụ sản phẩm.

Ông Hồ Xuân Hải, Chủ tịch UBND xã Gio An đánh giá cao về mô hình nông- lâm kết hợp mà Trung tâm Khuyến nông tỉnh đang triển khai tại địa phương. “Thông qua mô hình đã giúp cho các hộ dân trên địa bàn hiểu biết, nắm được các kỹ thuật và áp dụng vào sản xuất. Với mô hình này vừa có thể nâng cao thu nhập cho người dân trên một đơn vị diện tích, vừa duy trì diện tích rừng chống xói mòn rửa trôi đất, góp phần giảm tải hiệu ứng nhà kính và bảo vệ môi trường”, ông Hải cho hay.

Năm 2020, Trung tâm Khuyến nông triển khai hỗ trợ thêm phân bón, hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ xây dựng thực hiện mô hình. Ông Phan Ngọc Đồng, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết: “Định hướng canh tác bền vững trên đất dốc dưới hình thức nông- lâm kết hợp có ý nghĩa quan trọng đối với các khu vực đồi núi. Việc triển khai mô hình nông- lâm kết hợp là cơ sở để người dân áp dụng, tuyên truyền và vận động các nông dân khác cùng làm theo trong thực tế sản xuất tại địa phương”.

Để mô hình đạt được kết quả cao hơn, ngoài sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông, chính quyền các cấp cần lồng ghép các mô hình nông- lâm kết hợp vào chương trình, kế hoạch phát triển nông nghiệp. Có chính sách hỗ trợ đầu tư để người dân yên tâm áp dụng nhằm mang lại hiệu quả kinh tế và thân thiện đối với môi trường.

Phan Việt Toàn