'Lòng tốt không khắc phục được lũ lụt...'

Cho ý kiến về tình hình kinh tế - xã hội trong phiên thảo luận sáng nay (3/11), đại biểu Triệu Thị Thu Phương (Bắc Kạn) đánh giá, những năm qua Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện có hiệu quả kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2011-2020, làm tăng tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc từ 39,7% năm 2011 lên 42% năm 2020.

Chính sách giao đất, giao rừng sản xuất cho hộ gia đình, doanh nghiệp là giải pháp mang tính đột phá cho việc chăm lo giữ rừng, trồng rừng cũng như nâng cao thu nhập cho người dân.

Tuy nhiên, theo đại biểu Phương, quá trình thực hiện cho thấy việc lồng ghép chiến lược phát triển kinh tế - xã hội gắn với phát triển ngành lâm nghiệp chưa rõ nét. Một số chỉ tiêu về trồng rừng, phân tán rừng phòng hộ chưa đạt kế hoạch. Việc giữ rừng tự nhiên ở một số khu vực chưa hiệu quả.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường giải trình tại phiên thảo luận sáng 3/11

Dẫn số liệu của Tổng cục Lâm nghiệp, bà Phương cho biết, chỉ trong 5 năm 2012-2017 diện tích rừng tự nhiên bị mất do chặt phá trái phép là 11% và 89% còn lại là do chuyển mục đích sử dụng rừng tại các dự án được phê duyệt, trong đó phần lớn là các dự án phát triển kinh tế.

“Trước những thiệt hại do thiên tai gây ra, cần phải nhìn nhận đúng tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng trong phòng, chống thiên tai” – đại biểu Phương chỉ ra.

Hồi âm đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường thông tin, đến nay tổng diện tích rừng của là 14,6 triệu hecta, trong đó rừng tự nhiên là 10,3 triệu hecta, rừng trồng là 4,3 triệu hecta.

“Đây là một sự cố gắng vượt bậc, cả hệ thống chính trị và toàn dân. Năm 1990, Việt Nam chỉ có 9 triệu ha rừng, lúc đó hệ số che phủ chỉ 27% mà trong vòng 30 năm, hệ số che phủ đã đạt gần 42%, trong khi trên thế giới bình quân là 29%” - Bộ trưởng Cường nhìn nhận.

Đề cập đến diện tích rừng tự nhiên, người đứng đầu Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẳng định, Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ luôn có chính sách để bà con giữ hơn 1 triệu ha rừng có chế độ ngày càng được tăng lên.

Dù vậy, ông Cường thừa nhận, rừng tự nhiên không thể phục hồi như ngày xưa bởi vì thời gian quá ngắn. “Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đế quốc Mỹ đã rải 77 triệu lít thuốc hóa học hủy hoại 2 triệu ha rừng của miền Trung thì bây giờ phục hồi phải từng bước, kể cả rừng tự nhiên cũng phải từng bước thì mới đạt hệ số che phủ theo kiến tạo như ngày xưa của tự nhiên” – ông Cường nói.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang)

Tranh luận trở lại với Bộ trưởng Cường, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) cho rằng các con số về độ che phủ rừng vẫn không che lấp được sự thật là rừng tự nhiên ngày càng bị xâm hại, bão lụt, sạt lở ngày càng gây hậu quả nặng nề.

“Chúng ta hô hào trồng rừng nhưng vẫn cho phép những đại dự án khởi công ngay trong lõi rừng hay thủy điện cóc vẫn tiếp tục được duy trì hoạt động, thậm chí được cấp giấy phép mới thì sẽ còn xảy ra những trận lụt lịch sử, những cột mốc tang thương nữa” – đại biểu Hiếu bức xúc.

Theo đại biểu của An Giang, cần thiết phải thay đổi cách làm và phải nhận thấy những sai lầm trong quá khứ. Khi mỗi người trong đầu vẫn quan niệm gỗ tự nhiên là tốt hơn gỗ công nghiệp, vẫn khoe với khách đến nhà thăm cầu thang, cái tủ, cái bàn làm từ giáng hương hay là lim, sến, táu... thì ông Hiếu cho rằng các thảm họa thiên nhiên sẽ vẫn còn xảy ra.

Vì lẽ đó, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu lưu ý, bảo vệ môi trường phải bắt đầu từ tư duy. “Tôi tin Việt Nam sẽ có rất nhiều người trẻ tuổi, thông minh, tài giỏi, đầy khát vọng như cũng ngập tràn lòng trắc ẩn như vợ chồng anh chị Công Vinh - Thủy Tiên. Đây cũng như hình ảnh mà tôi gặp thường xuyên ở những nơi khó khăn, gian khổ trên khắp đất nước. Tinh thần tương thân bác ái là bản chất, là truyền thống của dân tộc ta” – ông Hiếu nhận định.

Nhưng nhấn mạnh bão lụt chắc chắn sẽ xảy ra hằng năm như một quy luật của thiên nhiên, đại biểu Lân Hiếu lưu ý, không thể dùng lòng tốt để khắc phục được hậu quả bão lụt từ năm này sang năm khác.

“Chúng ta cần có chiến lược lâu dài để giảm hậu quả nặng nề của bão lụt, chiến lược đó cần phải được bàn bạc cẩn thận ở cấp quốc gia, có sự đóng góp của nhiều chuyên gia trên nhiều lĩnh vực mới cũ” – ông Hiếu cảnh báo.

Đại biểu cho rằng, việc cấp thiết hiện nay như cập nhật bản đồ sạt lở khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước, xây nhà chống lũ, trang thiết bị cứu hộ, hệ thống cảnh báo lũ sớm hiệu quả hơn hay có sẵn những khu tập trung người dân bị nạn khi lũ lụt sẽ giúp người dân, mà ở đây là những người nghèo, yếu thế cũng như ngành chức năng, bộ đội, công an, y tế, tránh được những tổn thất hy sinh vô cùng đau xót.

Hải Triều