Lựa chọn nội dung kiểm toán có trọng tâm, trọng điểm

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Báo cáo của Tổng Kiểm toán nhà nước về công tác năm 2024 của Kiểm toán nhà nước và dự kiến kế hoạch kiểm toán năm 2025. Ảnh: Hồ Long

Làm rõ nguyên nhân chậm thực hiện kiến nghị kiểm toán

Cho ý kiến tại Phiên họp chiều 23.9, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận, trong 8 tháng vừa qua, Kiểm toán Nhà nước triển khai thực hiện nhiệm vụ với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt, sáng tạo, khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ chính trị và thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 30 năm thành lập Kiểm toán Nhà nước (11.7.1994 - 11.7.2024). Hoạt động kiểm toán được tiếp tục đổi mới từ công tác xây dựng kế hoạch kiểm toán đến thực hiện kế hoạch kiểm toán, qua đó góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quản lý tài sản, tài chính công và đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đánh giá cao khi Tổng Kiểm toán nhà nước đã kịp thời chỉ đạo, điều hành hoạt động kiểm toán với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt, sát tình hình thực tiễn; tiếp tục đẩy mạnh công khai các báo cáo kiểm toán theo quy định; quan tâm chú trọng hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho hoạt động của Kiểm toán nhà nước; đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động công vụ, đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng thông qua hoạt động kiểm toán.

Đánh giá cao các kết quả thực hiện kế hoạch kiểm toán năm 2024 trong thời gian qua, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, còn hơn 3 tháng nữa kết thúc năm 2024 nên Kiểm toán Nhà nước cần đẩy nhanh xử lý tài chính, kiến nghị kiểm toán. Bởi, đến ngày 30.8, Kiểm toán Nhà nước mới thực hiện xét duyệt được 66,3% kế hoạch kiểm toán; số văn bản quy phạm pháp luật, hướng dẫn điều hành cơ chế, chính sách thực hiện hủy bỏ, bổ sung theo kiến nghị của kiểm toán là 12/198 văn bản; số kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân được thực hiện là 44/107 kiến nghị.

Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu Kiểm toán Nhà nước cần làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong chậm thực hiện kiến nghị kiểm toán. “Sau khi ban hành kết luận kiểm toán rồi thì quan trọng nhất là các bộ, ngành, địa phương phải nghiêm túc thực hiện kiến nghị theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Quan tâm đến công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp ghi nhận, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực qua hoạt động kiểm toán và phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ Kiểm toán Nhà nước tiếp tục được Ban Cán sự, Đảng ủy, Tổng Kiểm toán Nhà nước tăng cường và tập trung tổ chức thực hiện, đạt kết quả khả quan, không phát hiện tiêu cực, tham nhũng trong nội bộ.

Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước cần tăng cường quán triệt để các kiểm toán viên chấp hành nghiêm quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng trong thực hiện công tác kiểm toán, cũng như trong phát hiện và xử lý trong nội bộ. Đồng thời, làm rõ nguyên nhân vì sao Kiểm toán Nhà nước mới chỉ kiến nghị xem xét chỉ đạo 1 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật, trong khi quy mô, phạm vi kiểm toán là khá rộng.

Cắt giảm các nhiệm vụ thực sự không cần thiết

Báo cáo về kế hoạch kiểm toán năm 2025, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, Kiểm toán Nhà nước xác định, tổng số nhiệm vụ kiểm toán năm 2025 là 120 nhiệm vụ (giảm 1 nhiệm vụ so với năm 2024); thực hiện kiểm toán 25 chuyên đề, trong đó một số chuyên đề, chủ đề kiểm toán có quy mô lớn, phạm vi rộng; thực hiện kiểm toán hoạt động 7 chủ đề, trong đó tập trung kiểm toán các chủ đề liên quan đến bảo vệ môi trường, xử lý chất thải bệnh viện, rác thải sinh hoạt đô thị...

Cơ bản thống nhất với mục tiêu, định hướng, kế hoạch kiểm toán năm 2025 được Kiểm toán Nhà nước xác định, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, tiếp tục rà soát kế hoạch kiểm toán năm 2025, lựa chọn nội dung có trọng tâm, trọng điểm, kiểm toán trúng và đúng, cắt giảm các nhiệm vụ thực sự không cần thiết, trùng lặp với kế hoạch thanh tra. Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Chính phủ cần làm việc với nhau để xây dựng kế hoạch kiểm toán không trùng lặp, dẫm chân lên nhau.

Đối với kiểm toán trong lĩnh vực đầu tư xây dựng và chương trình, dự án, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần tập trung kiểm toán dự án quan trọng quốc gia, dự án trọng điểm có khối lượng thực hiện giải ngân lớn để bảo đảm thực hiện công tác thanh quyết toán đúng với quy định pháp luật. Trong đó, lưu ý ”có những nhà vào ở 10 năm rồi chưa quyết toán, ứng tiền rất hăng hái, nhưng sau khi xài tiền lại thanh toán rất chậm”, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, Kiểm toán Nhà nước cần nhắc nhở các bộ, ngành, địa phương về hiện tượng này.

Đối với lĩnh vực doanh nghiệp, tổ chức tài chính - ngân hàng, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, trong quá trình kiểm toán các đơn vị này, Kiểm toán Nhà nước cần chú ý làm rõ hiệu quả đầu tư, kinh doanh vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp; thực hiện chính sách tiền tệ, việc cung cấp tín dụng; kiểm toán rủi ro tín dụng; việc phát hành trái phiếu, bảo lãnh trái phiếu của các tổ chức, cá nhân liên quan...

Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nhấn mạnh, Kiểm toán Nhà nước sẽ nghiêm túc tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách để tiếp tục hoàn thiện dự kiến Kế hoạch kiểm toán năm 2025, đặc biệt là rà soát kỹ để tránh trùng lặp.

“Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Chính phủ sẽ tiếp tục phối hợp rà soát để đáp ứng yêu cầu “gọn nhưng không trùng” theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước, Luật Thanh tra; tập trung vào những vấn đề mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp thực hiện giám sát tối cao; đồng thời phục vụ cho việc thực hiện cho năm cuối thực hiện kế hoạch 5 năm”, Tổng Kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đề nghị, Kiểm toán Nhà nước cần tiếp tục rà soát, đánh giá kỹ lưỡng công tác xây dựng kế hoạch kiểm toán năm 2025; tập trung lựa chọn các nội dung trọng tâm, trọng điểm, có tác động lan tỏa bảo đảm quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước, tài chính công, tài sản công chặt chẽ, hiệu quả, không để thất thoát, lãng phí tiền, tài sản nhà nước. Đồng thời, rà soát, lựa chọn, tránh chồng chéo khi thực hiện các cuộc kiểm toán tại các bộ, ngành, địa phương; tối đa một bộ, ngành, địa phương không quá 2 cuộc kiểm toán hoạt động, kiểm toán chuyên đề/năm và hạn chế trong cùng một thời điểm có nhiều cuộc kiểm toán tại Bộ, ngành, địa phương.

Thanh Hải