Luật Hợp tác xã năm 2023: Thúc đẩy kinh tế tập thể phát triển

Từ ngày 1/7/2024, Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2023 chính thức có hiệu lực, tạo hành lang pháp lý thuận lợi, thông thoáng cho các tổ chức kinh tế tập thể (KTTT) phát triển. Phóng viên Báo Quảng Ngãi đã có cuộc trao đổi với Phó Chủ tịch phụ trách Liên minh HTX tỉnh Hồ Quý Nhân để thông tin roc hơn về vấn đề này.

PV: Xin ông cho biết tình hình phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh hiện nay?

Ông Hồ Quý Nhân: Quảng Ngãi hiện có hơn 300 HTX (bao gồm cả quỹ tín dụng nhân dân), với trên 296 nghìn thành viên, chiếm gần 50% tổng số lao động toàn tỉnh. Thông qua các hoạt động định hướng và hỗ trợ của Nhà nước, các HTX từng bước nâng cao năng lực quản trị, quản lý, điều hành, đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh. Năm 2023, tổng doanh thu bình quân của HTX đạt 2 tỷ đồng, tăng 2,5% so với năm 2022, lợi nhuận bình quân đạt 95 triệu đồng. Các HTX đã thực hiện tốt việc cung cấp nhiều dịch vụ đầu vào, phục vụ quá trình sản xuất của thành viên. Một số HTX đã ứng dụng cơ giới hóa và công nghệ mới vào khâu gieo sạ, phun thuốc, bón phân. Nhiều HTX vận tải, du lịch sinh thái cộng đồng, tiểu thủ công nghiệp đã có sự tăng trưởng qua từng năm, giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho thành viên. Qua đó, góp phần không nhỏ trong phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tuy vậy, khách quan nhìn nhận, KTTT của tỉnh vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Năng lực nội tại của nhiều HTX còn yếu, quy mô nhỏ, vốn góp của thành viên quá ít, phạm vi hoạt động bó hẹp và lợi ích mang lại cho thành viên thấp. Việc liên kết trong nội bộ HTX và việc liên doanh, liên kết giữa các HTX với nhau và với doanh nghiệp cũng còn nhiều hạn chế. Nhiều HTX chỉ cung ứng dịch vụ công ích thủy lợi, chứ không có các dịch vụ khác... Ngoài ra, nhiều quy định của Luật HTX năm 2012 không phù hợp với điều kiện thực tế, ít nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển KTTT, HTX của cả nước nói chung, Quảng Ngãi nói riêng.

PV: Luật HTX năm 2023 có những điểm mới, nổi bật gì và tác động như thế nào đối với hoạt động của các HTX?

Ông Hồ Quý Nhân: So với Luật HTX năm 2012 thì Luật HTX năm 2023 đã hoàn thiện các quy định về bản chất HTX và việc phát triển thành viên với quy định về mở rộng đối tượng tham gia HTX (bổ sung thành viên liên kết góp vốn và không góp vốn). Đồng thời, bổ sung yêu cầu trích lập quỹ chung không chia là nguồn hình thành tài sản chung không chia phù hợp với đặc thù của mô hình HTX, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho HTX phát triển. Luật HTX năm 2023 cũng trao quyền cho HTX, liên hiệp HTX tự quyết định mức cung ứng sản phẩm, dịch vụ ra bên ngoài, sau khi đáp ứng nhu cầu của thành viên, cũng như đa dạng hóa hình thức huy động vốn góp của thành viên, giúp các HTX tiếp cận và mở rộng thị trường, nâng cao khả năng huy động vốn để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh.

Mô hình trồng dưa lưới, dưa kim theo hướng công nghệ cao tại Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao nông thôn mới, ở xã Phổ Nhơn (TX.Đức Phổ). Ảnh: H.HOA

Mô hình trồng dưa lưới, dưa kim theo hướng công nghệ cao tại Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao nông thôn mới, ở xã Phổ Nhơn (TX.Đức Phổ). Ảnh: H.HOA

Luật HTX năm 2023 còn bổ sung quy định về kiểm toán HTX, liên hiệp HTX; đa dạng hóa hình thức tổ chức quản trị; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành để phù hợp với quy mô, trình độ HTX, nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản trị, điều hành HTX. Đặc biệt, Luật HTX năm 2023 đã thể chế hóa đầy đủ 8 nhóm chính sách của Nghị quyết số 20-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển nâng cao hiệu quả KTTT, tạo động lực thúc đẩy các tổ chức KTTT, HTX phát triển bền vững... Trong đó, có nhiều chính sách mới hơn so với Luật HTX năm 2012, bắt kịp xu hướng, yêu cầu phát triển của nền kinh tế và hội nhập quốc tế.

Có thể nói, Luật HTX năm 2023 được ban hành đã mở rộng hành lang pháp lý thuận lợi, thông thoáng hơn cho các HTX, liên hiệp HTX tham gia vào nền kinh tế trong nước và hội nhập quốc tế, phù hợp với xu thế phát triển mới.

PV: Như vậy, việc đưa Luật HTX năm 2023 sớm đi vào cuộc sống có vai trò hết sức quan trọng để KTTT, HTX tiếp tục phát triển. Công tác này được Liên minh HTX tỉnh triển khai như thế nào, thưa ông?

Ông Hồ Quý Nhân: Để đưa Luật HTX năm 2023 nhanh chóng đi vào cuộc sống, trước mắt, chúng tôi phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật HTX năm 2023. Tham mưu cho ban chỉ đạo phát triển KTTT cấp tỉnh chỉ đạo, phát huy vai trò, nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội nghề nghiệp trong tỉnh triển khai tuyên truyền, phổ biến, tạo điều kiện cho việc triển khai có hiệu quả những quy định của Luật trong thực tiễn. Điều này nhằm thực hiện có hiệu quả quan điểm của Đảng: “Phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của KTTT là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị”. Cùng với đó là, tuyên truyền để các HTX nhận biết và thực hiện đúng các quy định của Luật HTX năm 2023.

Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh tập trung phối hợp với Sở KH&ĐT, các cấp, ngành tham mưu cho tỉnh ban hành những cơ chế, chính sách riêng, mang tính đặc thù và phù hợp với điều kiện thực tế của Quảng Ngãi, quy định của Nghị quyết 20-NQ/TW và Luật HTX năm 2023, nhằm hỗ trợ, thúc đẩy phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh. Hướng dẫn, tư vấn và hỗ trợ các tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX thành viên nhanh chóng tiếp cận và triển khai có hiệu quả những cơ chế, chính sách của tỉnh đã ban hành. Phát huy vai trò nòng cốt để tiếp nhận, triển khai các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đến các đơn vị thành viên đảm bảo kịp thời, hiệu quả. Thường xuyên theo dõi, nắm bắt những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc của các HTX khi áp dụng các quy định của Luật HTX năm 2023, từ đó có những giải pháp hỗ trợ phù hợp.

PV:Xin cảm ơn ông!

H.HOA (thực hiện)

TIN, BÀI LIÊN QUAN:

Nguồn Quảng Ngãi: http://baoquangngai.vn/phong-van-doi-thoai/202409/luat-hop-tac-xa-nam-2023-thuc-day-kinh-te-tap-the-phat-trien-a6b1835/