Luật Nghĩa vụ quân sự: Sớm điều chỉnh những bất cập
Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) 2015, với nhiều điểm mới đã tạo thuận lợi trong công tác tuyển gọi công dân nhập ngũ. Tuy nhiên, qua 5 năm thực hiện luật này cũng phát sinh nhiều bất cập, cần được sửa đổi để khắc phục những khó khăn trong tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ thời gian đến.
Theo đánh giá của Bộ CHQS tỉnh, qua 5 năm thực hiện Luật NVQS, hiệu lực quản lý, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, tổ chức kinh tế, đơn vị lực lượng vũ trang (LLVT) và công dân đối với công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ đã được nâng lên rõ rệt. Các chế độ đăng ký, quản lý... từng bước đi vào nền nếp.
Nhiều thuận lợi...
Theo Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh, Đại tá Võ Văn Bá, Luật NVQS 2015 có nhiều nội dung mới được sửa đổi, bổ sung phù hợp với yêu cầu xây dựng quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đây cũng là thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện luật này trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua. Cụ thể, Luật đã bổ sung đối tượng được coi là thực hiện NVQS tại ngũ đối với công dân phục vụ trong lực lượng cảnh sát biển và thực hiện nghĩa vụ tham gia công an nhân dân. Đồng thời, bổ sung nhiều đối tượng được công nhận hoàn thành NVQS tại ngũ trong thời bình. Từ đó, đã động viên cán bộ, công chức, viên chức, sinh viên tốt nghiệp đại học trở lên sẵn sàng đăng ký tham gia đào tạo sĩ quan dự bị.
Thanh niên TP.Quảng Ngãi lên đường nhập ngũ năm 2021.
Luật NVQS 2015 đã đề cao trách nhiệm của Ban CHQS cấp xã, Ban CHQS cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện đăng ký NVQS. Điều mà Luật NVQS trước đây quy định đăng ký NVQS ở hai cấp (cấp xã đăng ký gián tiếp, cấp huyện đăng ký trực tiếp). Luật quy định trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan quân sự và cơ quan công an cấp huyện, xã trong việc đăng ký NVQS và quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện NVQS. Do đó, sự phối hợp thực hiện trong 5 năm qua được chặt chẽ hơn, tinh thần trách nhiệm của các cơ quan phát huy tốt hơn.
Ngoài ra, Luật quy định độ tuổi gọi nhập ngũ đối với công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đến hết 27 tuổi. Theo quy định này, 5 năm qua, đã gọi số lượng công dân nhập ngũ có trình độ cao đẳng, đại học cao hơn những năm trước đây. Nâng cao chất lượng tuyển quân hằng năm, góp phần xây dựng các đơn vị quân đội chất lượng cao, đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới...
... nhưng vẫn còn một số bất cập
Bên cạnh những thuận lợi trong triển khai thực hiện Luật NVQS 2015, thì những năm qua, do điều kiện của tỉnh Quảng Ngãi cùng với những vấn đề phát sinh trong thực tế như thường xuyên bị thiên tai, đời sống của một bộ phận nhân dân và LLVT còn khó khăn... đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình triển khai, thực hiện Luật NVQS.
Cùng với đó, quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ cho công dân “đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học... trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo”, chưa được ngành GD&ĐT hướng dẫn cụ thể. Hay như quy định “công dân đã đăng ký NVQS được gọi vào học tập tại trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân phải đến cơ quan đăng ký NVQS làm thủ tục chuyển đăng ký nghĩa vụ đến cơ sở giáo dục; sau khi thôi học phải làm thủ tục chuyển đăng ký NVQS về nơi cư trú hoặc nơi làm việc mới”, nhưng hiện nay, một số trường đại học, cao đẳng vẫn chưa thực hiện nghiêm quy định của Luật NVQS 2015.
Mặt khác, việc cư trú hiện nay cũng phát sinh những bất cập cho địa phương trong công tác tuyển quân. Khi phát lệnh gọi khám sức khỏe cho thanh niên, nhiều gia đình và thanh niên không có mặt ở địa phương, hoặc cắt khẩu, xin tạm trú, tạm vắng khỏi địa phương, khi hết đợt khám NVQS lại trở về nơi cư trú. Nhiều trường hợp gia đình sinh sống làm ăn ở các tỉnh, thành phố nhưng không chuyển khẩu ở địa phương, gây khó khăn cho công tác gọi thanh niên về thực hiện NVQS.