Luật Phòng không nhân dân: Sẽ kiểm soát chặt phương tiện bay không người lái

Ảnh chỉ có tính chất minh họa. (Nguồn: Vietnam+)

Tại phiên họp chiều 19/6, Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, Đại tướng Phan Văn Giang - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết ở trong nước, tình trạng sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không.

Do vậy, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh việc xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân là rất cần thiết nhằm góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng, có ý nghĩa thiết thực bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Trong đó, các phương tiện tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ sẽ được quản lý, bảo đảm an toàn phòng không.

Bảo đảm an toàn phòng không

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Phòng không nhân dân tại phiên họp chiều 19/6, Bộ trưởng Phan Văn Giang nhấn mạnh phòng không nhân dân là một bộ phận của nền quốc phòng toàn dân và chiến tranh nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chỉ đạo, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, từ trung ương đến địa phương.

Trong đó, thế trận không nhân dân là một bộ phận cấu thành, không tách rời của thế trận quốc phòng trong khu vực phòng thủ. Hoạt động tác chiến phòng không nhân dân là nét đặc sắc của nghệ thuật quân sự Việt Nam đã được vận dụng hiệu quả trong chiến tranh giải phóng đất nước của dân tộc.

Ngày nay, trong chiến tranh hiện đại, các phương án tác chiến tiến công đường không và phòng chống tiến công đường không trở thành yêu cầu hết sức quan trọng, quyết định đến thành bại trong cục diện chiến trường.

“Từ đó đặt ra yêu cầu tiếp tục xây dựng lực lượng không nhân dân, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để chủ động phòng ngừa, xử lý có hiệu quả các tình huống về quốc phòng, an ninh trên không,” Bộ trưởng Phan Văn Giang nói.

Bộ trưởng Phan Văn Giang cũng nhấn mạnh công tác quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000 mét đang được nhiều quốc gia trên thế giới hết sức coi trọng, nhất là trong giai đoạn hiện nay tàu bay không người lái đang được nghiên cứu, chế tạo, khai thác, sử dụng cho mục đích quân sự như một lực lượng tác chiến mới mang lại hiệu quả chiến đấu cao.

Ở trong nước (Việt Nam), tình trạng sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không.

“Vì vậy, việc xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân là rất cần thiết, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng, có ý nghĩa thiết thực bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới,” Bộ trưởng Phan Văn Giang nhấn mạnh.

Về mục đích xây dựng luật, Bộ trưởng Phan Văn Giang cho biết dự án này sẽ hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo cơ sở pháp lý cho việc xây dựng, huy động, tổ chức hoạt động phòng không nhân dân, quản lý các hoạt động liên quan đến tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không.

Theo đó, tại chương IV, dự án luật quy định về: Nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; đăng ký, khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; đình chỉ chuyến bay của tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; tạm giữ, thu giữ, chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; hiệp đồng bay, quản lý điều hành và giám sát hoạt động bay.

Đại tướng Phan Văn Giang - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. (Nguồn ảnh: TTXVN)

Ngoài ra, tại chương này cũng quy định chặt về quản lý, bảo vệ trận địa, công trình phòng không; quản lý chướng ngại vật phòng không; trách nhiệm của địa phương, tổ chức, cá nhân đối với bảo đảm an toàn phòng không...

Hà Nội là trọng điểm phòng không nhân dân

Đồng tình với sự cần thiết ban hành dự án Luật Phòng không nhân dân, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới, nhấn mạnh khái niệm phòng không nhân dân tại dự thảo Luật đã thể hiện được vị trí, chức năng, nhiệm vụ trọng tâm của phòng không nhân dân quy định tại Nghị định 74/2015/NĐ-CP.

Tuy vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cũng cho biết có ý kiến đề nghị khái niệm cần xác định phòng không nhân dân là nhiệm vụ của toàn dân, có sự gắn kết chặt chẽ với các lực lượng chuyên trách, lực lượng nòng cốt và lực lượng rộng rãi toàn dân; ý kiến khác đề nghị làm rõ vai trò của phòng không quốc gia, phòng không lục quân và các lực lượng khác.

Vì vậy, Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu các ý kiến trên để tiếp tục hoàn thiện khái niệm phòng không nhân dân làm cơ sở cho việc xây dựng các quy định có liên quan trong dự thảo luật.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo làm rõ hơn nội dung: “Cần có sự tham gia điều khiển trực tiếp của người lái” trong khái niệm “Tàu bay không người lái”; cân nhắc không liệt kê cụ thể các phương tiện trong khái niệm “Phương tiện bay siêu nhẹ” mà quy định thống nhất với cách khái niệm "Tàu bay không người lái" gắn với những tính năng, đặc điểm, thuộc tính cơ bản của loại phương tiện này. Việc này nhằm phân biệt rõ với khái niệm “Tàu bay không người lái” làm cơ sở để Chính phủ quy định chi tiết và thống nhất trong quản lý.

Cũng có ý kiến đề nghị cần xác định phương tiện bay siêu nhẹ có bao gồm các loại khí cầu bay có người điều khiển hoặc khí cầu bay không có người điều khiển hay không để làm cơ sở cho việc quy định các biện pháp quản lý phù hợp.

Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng việc xác định các tiêu chí về trọng điểm phòng không nhân dân còn chung chung, thiếu cụ thể; chưa có tiêu chí để phân định trọng điểm phòng không nhân dân quốc gia, trọng điểm phòng không nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện; đề nghị tiếp tục làm rõ mối quan hệ, sự khác nhau giữa trọng điểm phòng không nhân dân cấp tỉnh và trọng điểm phòng không nhân dân cấp huyện trực thuộc; bổ sung quy định về trọng điểm phòng không nhân dân cấp xã; bổ sung quy định về mục đích xác định trọng điểm phòng không nhân dân.

“Có ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung ‘đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt’ là địa bàn trọng điểm phòng không nhân dân cấp huyện; bổ sung quy định Thủ đô Hà Nội là trọng điểm phòng không nhân dân,” Chủ nhiệm Lê Tấn Tới nói.

Từ những băn khoăn trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu các ý kiến trên, quy định cụ thể hơn về trọng điểm phòng không nhân dân để thuận lợi trong tổ chức thực hiện./.

(Vietnam+)