Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở không trùng lặp với nhiệm vụ của Công an cấp xã và chính quyền

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, sáng 20/6, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an đã thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình tóm tắt dự án Luật Lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở.

Bộ trưởng Tô Lâm trình bày Tờ trình dự án Luật Lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở.

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, dự án Luật BVANTT ở cơ sở nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở; điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, chế độ, chính sách đối với lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở gắn với kiện toàn lực lượng, tinh gọn đầu mối, giảm chi ngân sách Nhà nước; tăng cường công tác bảo đảm ANTT ở địa bàn cơ sở; điều chỉnh thay đổi về vị trí, chức năng của lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở sau khi được kiện toàn thành một lực lượng thống nhất.

Luật xác định cụ thể vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quan hệ công tác, bảo đảm điều kiện hoạt động của lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở với tính chất là lực lượng quần chúng tự nguyện, tự quản dưới sự quản lý của chính quyền, tham gia hỗ trợ lực lượng Công an thực hiện nhiệm vụ BVANTT ở địa bàn cơ sở; kịp thời tạo cơ sở pháp lý để quy định cụ thể nhiệm vụ, bảo đảm điều kiện hoạt động của lực lượng Công an xã bán chuyên trách kết thúc nhiệm vụ được tiếp tục sử dụng tham gia BVANTT ở địa bàn cơ sở, thể hiện trách nhiệm của Nhà nước đối với lực lượng đã được tuyển dụng, huấn luyện và cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc; bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013 và thi hành quy định của Hiến pháp năm 2013 về bảo đảm quyền con người, quyền công dân.

Trong dự thảo luật đã sắp xếp, bố trí lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở theo hướng thống nhất, kiện toàn, tinh gọn đầu mối gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quan hệ công tác, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở; nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về ANTT tại địa bàn cơ sở; xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, có hiệu lực pháp lý cao quy định về nhiệm vụ, hoạt động, xây dựng lực lượng, bảo đảm điều kiện hoạt động của các lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở.

Các đại biểu tại phiên họp

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, dự thảo luật gồm 5 chương, 31 điều quy định về: Vị trí, chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc tổ chức, hoạt động, quan hệ công tác, xây dựng lực lượng, bảo đảm điều kiện hoạt động và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức đối với lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở.

Quy định lực lượng tham gia BVANTT là lực lượng quần chúng tự nguyện, được tuyển chọn tham gia vào tổ BVANTT; làm nòng cốt trong xây dựng mô hình tự quản về BVANTT trên địa bàn xã, phường, thị trấn và hỗ trợ lực lượng Công an trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT, PCCC và CNCH, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trên địa bàn cấp xã.

Người được tuyển chọn vào lực lượng BVANTT ở cơ sở phải đảm bảo lý lịch, trình độ văn hóa, sức khỏe phù hợp với điều kiện thực tiễn, yêu cầu bảo đảm ANTT của từng vùng miền.

Dự thảo luật quy định lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở thực hiện các nhiệm vụ phù hợp với trình độ, năng lực và thể hiện rõ tính chất là lực lượng tham gia hỗ trợ, không trùng lặp với nhiệm vụ của Công an cấp xã và chính quyền cơ sở.

Theo dự án luật, sẽ kiện toàn thống nhất lực lượng bảo vệ dân phố, lực lượng Công an xã bán chuyên trách kết thúc nhiệm vụ và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng thành lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở và được bố trí theo mô hình tổ BVANTT ở thôn, tổ dân phố, đơn vị dân cư tương đương.

Các lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở được hưởng mức hỗ trợ thường xuyên hằng tháng, được hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế; được bố trí địa điểm, nơi làm việc, bồi dưỡng, huấn luyện, trang bị công cụ hỗ trợ, trang phục, huy hiệu, phù hiệu, biển hiệu, giấy chứng nhận; giải quyết trường hợp khi thực hiện nhiệm vụ bị ốm đau, bị tai nạn, chết, bị thương, hy sinh. Bộ Công an chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý Nhà nước về lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở.

Sau khi Bộ trưởng Tô Lâm trình bày Tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh (QP &AN) của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm tra nội dung này cho biết, Ủy ban QP &AN cơ bản nhất trí sự cần thiết ban hành luật với những lý do nêu trong Tờ trình của Chính phủ và cơ bản tán thành với tên gọi và phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật do Chính phủ trình, vì đã khái quát đầy đủ và tương đối thống nhất với nội dung dự thảo luật, phù hợp với mục tiêu xây dựng luật.

Ủy ban QP &AN thấy rằng, dự án luật có quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, đáp ứng các yêu cầu của pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến. Đồng thời cho rằng, dự thảo luật đã quán triệt các chủ trương, đường lối của Đảng, phù hợp quy định của Hiến pháp, pháp luật có liên quan.

Ủy ban QP &AN cơ bản nhất trí với quy định về vị trí, chức năng của lực lượng tham gia BVANTT như dự thảo luật và nhất trí với các tiêu chuẩn tuyển chọn, hồ sơ tham gia lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở gắn với quy định thẩm tra hồ sơ, bầu vào Tổ bảo vệ an ninh, trật tự.

Chủ nhiệm Ủy ban QP & AN của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm tra.

Về quan hệ công tác, phối hợp của lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở và huy động lực lượng thực hiện bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, đa số ý kiến của Ủy ban QP &AN nhất trí với quy định theo nguyên tắc đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền và sự chỉ huy, chỉ đạo về chuyên môn, nghiệp vụ của cơ quan Công an.

Bên cạnh đó, Ủy ban QP &AN nhất trí với sự cần thiết quy định cụ thể nhiệm vụ của lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở trong dự thảo luật, đồng thời đề nghị nghiên cứu các ý kiến trên, tiếp tục hoàn thiện các quy định về nhiệm vụ cho phù hợp với vị trí, chức năng của lực lượng này; quy định giao Bộ Công an chịu trách nhiệm trước Chính phủ chủ trì thực hiện quản lý nhà nước về lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở; đồng thời, tiếp tục rà soát nội dung cụ thể về trách nhiệm của bộ, ngành, cơ quan, tổ chức và chính quyền địa phương để tiếp thu cho phù hợp, đảm bảo tính thống nhất, hợp lý và khả thi.

Về bảo đảm điều kiện hoạt động đối với lực lượng tham gia BVANTT ở cơ sở , đa số ý kiến nhất trí với dự thảo luật và đề nghị quy định chi trả phụ cấp hàng tháng (hoặc hàng quý) đối với Tổ trưởng, Tổ phó Tổ bảo vệ an ninh, trật tự. Ủy ban QP &AN cho rằng, mức độ bảo đảm còn rất hạn chế so với yêu cầu nhiệm vụ.

Khi kiện toàn, tổ chức lại lực lượng thì cần phải quan tâm hơn nữa thực hiện chế độ, chính sách, điều kiện đảm bảo hoạt động cho lực lượng nhằm động viên, khuyến khích, thu hút người dân tham gia, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Vì vậy, đề nghị đánh giá kỹ, tính toán đủ mức kinh phí mà ngân sách nhà nước phải bảo đảm để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; động viên, khuyến khích được người dân tham gia, phù hợp với khả năng chi theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước làm cơ sở để Quốc hội xem xét quyết định.

Phương Thủy