Lục quân Mỹ thúc đẩy kế hoạch xây lò phản ứng hạt nhân siêu nhỏ tại các căn cứ
Phóng viên TTXVN tại New York dẫn tờ Wall Street Journal cho biết lục quân Mỹ đang đẩy nhanh kế hoạch triển khai các lò phản ứng nhỏ tại nhiều căn cứ quân sự, trong bối cảnh hệ thống điện tại một số khu vực quá tải, không đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng ngày càng tăng.
Ảnh minh họa: TTXVN
Ngày 14/10, Lục quân Mỹ công bố Chương trình Janus, hướng tới mục tiêu đưa các lò phản ứng hạt nhân siêu nhỏ (microreactor) vào vận hành tại các căn cứ trong năm 2028. Mỗi lò phản ứng loại này có công suất dưới 20 megawatt điện, đủ cung cấp điện cho một thị trấn nhỏ và chỉ bằng một phần nhỏ công suất của các lò phản ứng hạt nhân hiện đại cỡ lớn. Ưu điểm của loại lò này là nhỏ gọn, có thể vận chuyển bằng tàu hàng hoặc máy bay. Theo Lục quân Mỹ, các lò phản ứng này sẽ giúp duy trì hoạt động của vũ khí và các cơ sở trọng yếu, ngay cả khi các nguồn năng lượng khác bị gián đoạn do thiên tai, tấn công mạng hoặc sự cố lưới điện.
Ông Jeff Waksman - Phó Trợ lý Bộ trưởng Lục quân Mỹ cho biết các lò phản ứng sẽ do các công ty tư nhân sở hữu và vận hành, trong khi Lục quân và Bộ Năng lượng Mỹ sẽ hỗ trợ về kỹ thuật và nguồn cung nhiên liệu uranium. Hiện Lục quân Mỹ đang lựa chọn 9 căn cứ cho giai đoạn đầu của chương trình. Đến năm tới, lực lượng này sẽ chọn các nhà thầu thương mại để xây dựng 2 lò phản ứng cho mỗi căn cứ.
Chương trình Janus là thành quả của hơn 6 năm nghiên cứu giữa Lục quân Mỹ và Đơn vị Đổi mới Quốc phòng (DIU) - cơ quan của Lầu Năm Góc chuyên hợp tác với các công ty công nghệ khởi nghiệp, nhằm phát triển các lò phản ứng nhỏ, dễ vận chuyển cho các căn cứ ở Mỹ và tại các khu vực tác chiến ở nước ngoài.
Một quan chức Bộ Quốc phòng cho biết, một số căn cứ tại Texas và California đã từng mất điện trong các trận bão tuyết, trong khi nhiều căn cứ khác phụ thuộc vào lưới điện cũ kỹ cùng nhiên liệu hóa thạch để dự phòng. Điện Mặt Trời và gió chỉ là giải pháp thay thế gián đoạn, trong khi các hệ thống vũ khí mới như thiết bị bay không người lái, hệ thống radar và chống drone lại đòi hỏi lượng điện năng lớn hơn bao giờ hết.
Trước đó, Tổng thống Donald Trump hồi tháng 5 đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu chính phủ liên bang triển khai các lò phản ứng hạt nhân hiện đại phục vụ mục đích an ninh quốc gia. Ông cũng chỉ đạo Bộ trưởng Lục quân bắt đầu sử dụng các lò phản ứng tại căn cứ quân sự trước tháng 9/2028.
Lục quân Mỹ chưa công bố chi phí cụ thể cho Chương trình Janus, nhưng cho biết một phần kinh phí sẽ được trích từ ngân sách của DIU. Không quân Mỹ cũng đang tìm kiếm lò phản ứng siêu nhỏ để cung cấp điện cho các căn cứ của mình, với 8 công ty năng lượng hạt nhân đang tham gia cuộc cạnh tranh công nghệ này.
