Lùi kiểm định khí thải xe máy tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh

Nhức nhối ô nhiễm không khí tại Hà Nội. (Ảnh: TTXVN)

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa công bố dự thảo mới nhất về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy lưu hành tại Việt Nam.

Sẽ kiểm định khí thải từ 1/7/2027

Theo bản dự thảo, thời gian kiểm định khí thải chính thức sẽ lùi đến ngày 1/7/2027, nhằm tạo thêm thời gian chuẩn bị cho người dân và các địa phương. Tuy nhiên, với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều quy định sẽ được siết chặt hơn.

Các đô thị lớn khác như Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Huế, thời điểm bắt đầu kiểm định khí thải xe máy dự kiến sẽ triển khai từ ngày 1/7/2028.

Đối với các tỉnh, thành phố còn lại ở trên cả nước, thời điểm áp dụng quy định kiểm định khí thải được ấn định vào ngày 1/7/2030, song vẫn “mở” khả năng cho các địa phương được chủ động điều chỉnh sớm hơn, tùy theo điều kiện thực tế.

Lý giải về việc điều chỉnh lộ trình kiểm định khí thải xe máy trên, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay việc điều chỉnh trên nhằm đảm bảo sự đồng thuận và tạo điều kiện để người dân không bị động trong quá trình thực hiện chính sách.

Dù vậy, các đô thị lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh vẫn sẽ là nơi đi đầu trong việc siết quản lý phát thải.

Đặc biệt, từ 1/1/2030, tất cả xe máy và xe gắn máy lưu thông tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh sẽ phải đạt ít nhất mức 2 về khí thải. Đây là bước điều chỉnh quan trọng so với dự thảo cũ - vốn dự kiến áp dụng từ năm 2032.

Đối với “vùng phát thải thấp” theo quy định của Luật Thủ đô, theo đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các phương tiện tham gia giao thông bắt buộc phải đáp ứng mức khí thải theo nghị quyết riêng của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội.

Quy định trên đồng nghĩa với việc các phương tiện sẽ không chỉ phải kiểm định, mà chất lượng khí thải phương tiện cũng sẽ là tiêu chí quyết định phạm vi lưu thông.

Chính sách cần được xây dựng thận trọng

Tại cuộc họp tham vấn dự thảo diễn ra trong ngày 3/6, ông Lê Hoài Nam - Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết dự thảo quy chuẩn và thông tư hướng dẫn đã được hoàn thiện, dự kiến ban hành trong 1-2 tuần tới.

việc kiểm soát khí thải được kỳ vọng sẽ góp phần đáng kể trong việc cải thiện chất lượng không khí, một trong những thách thức lớn ở các đô thị. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam+)

Đây sẽ là lần đầu tiên Việt Nam triển khai kiểm định khí thải đối với xe máy, một chính sách được đánh giá là có tác động lớn tới toàn xã hội.

Theo thống kê, Việt Nam hiện có khoảng 70 triệu xe mô tô và xe gắn máy đang lưu hành. Do đó, việc kiểm soát khí thải được kỳ vọng sẽ góp phần đáng kể trong việc cải thiện chất lượng không khí, một trong những thách thức lớn ở các đô thị.

“Gần như mọi hộ gia đình đều sở hữu xe máy. Vì vậy, chính sách cần được xây dựng thận trọng, có lộ trình rõ ràng và tạo sự đồng thuận cao,” ông Nam nhấn mạnh.

Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng cho biết dự thảo mới nhất về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy lưu hành tại Việt Nam, cũng đã quy định rõ vai trò chủ trì và phối hợp của các bộ, ngành.

Theo cơ quan xây dựng dự thảo trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện và nghiên cứu nâng cao tiêu chuẩn khí thải trong tương lai.

Bộ Xây dựng giữ vai trò kiểm tra, chứng nhận và giám sát các cơ sở kiểm định khí thải đồng thời quy định dấu hiệu nhận biết phương tiện đạt các mức khí thải khác nhau, tạo cơ sở cho việc quản lý lưu thông tại các khu vực đô thị khác nhau.

Cũng theo dự thảo, Bộ Công Thương có trách nhiệm bảo đảm nguồn cung nhiên liệu phù hợp với tiêu chuẩn khí thải mới. Bộ Công an sẽ phối hợp trong việc chia sẻ dữ liệu kiểm định và hỗ trợ công tác giám sát thực thi./.

(Vietnam+)