Lươn om rau ngổ
'Lươn om rau ngổ/Vừa bổ vừa ngon' - không phải ngẫu nhiên mà món ăn dân dã này lại được đi vào thành ngữ để rồi lưu truyền từ đời này sang đời khác. Đơn giản là nó ngon và bổ dưỡng.
Theo các loại sách về Đông y, rau ngổ tính mát, có nhiều vitamin và là vị thuốc chữa được khá nhiều bệnh. Lươn cũng vậy, là vị thuốc tốt với những người có thể trạng nhiệt, thiếu máu, gầy còm, mệt mỏi, phụ nữ sau sinh cơ thể hư nhược, khí huyết không điều hòa… Trong y học hiện đại, người ta còn cho rằng, món thịt lươn trị được bệnh đái tháo đường và tăng cường trí nhớ.
Tuy thuộc khu vực miền Trung nhưng ở quê tôi đa số ruộng đều thấp, khi mùa mưa về, lươn xuất hiện rất nhiều, và nghề làm trúm bắt lươn đã trở thành quen thuộc với rất nhiều gia đình. Ngày xưa, hồi tôi còn bé, trong nhà bao giờ cũng có vài chục ống trúm. Mùa nắng, những chiếc ống trúm ấy được cột lại thành bó treo ở sau hè, khi mùa mưa tới, tất cả được đem xuống. Đi thả trúm kể ra cũng vất vả, vì phải lội bùn, lội nước, nhưng ai đã từng làm sẽ “nghiện”, sẽ thấy đó là một thú vui, nhất là khi bắt được nhiều lươn mang về.
Ở nhà quê, lươn được chế biến thành nhiều món: Nấu miến, nấu cháo, xào với măng chua… Món nào ăn cũng ngon. Nhưng có một món khá đặc biệt mà ngày xưa mẹ tôi thường làm là món lươn om rau ngổ. Mẹ bắt từ lu ra những chú lươn còn tươi nguyên, bóp với muối và giấm cho sạch nhớt, rồi bỏ ruột, cắt khúc, sau đó ướp với gia vị như bột nghệ, ớt, hành, tiêu, sả… Còn rau ngổ, mẹ chọn lấy phần ngọn, rửa sạch cắt đoạn, sắp thành lớp dưới đáy nồi rồi cho lươn đã ướp gia vị lên trên, tiếp đó đem nấu chín. Thật hấp dẫn làm sao khi nồi lươn om vừa bưng xuống khỏi bếp thơm lừng mùi rau ngổ cùng mùi hành, sả...
Cách nấu chỉ đơn giản vậy thôi, nhưng mùa đông trời se se lạnh, trong mâm cơm có món lươn om rau ngổ thì không có gì thích bằng. Tôi lớn lên xa quê, vào sống ở Nha Trang đã lâu, chuyện làm trúm bắt lươn chỉ còn trong nỗi nhớ. Vì bận công việc, món lươn om rau ngổ cũng ít có dịp chế biến. Hôm qua, vợ chồng một người bạn mời đến ăn cơm cho vui. Bữa cơm toàn những món dân dã nhưng thích vô cùng, nhất là món lươn om rau ngổ… Ngon ơi là ngon! Cả những cọng rau ngổ khi om chín nhừ cũng thật tuyệt vời!
Hoàng Nhật Tuyên