Lý do Trung Quốc đổ hàng tỷ USD vào ngành năng lượng và dầu mỏ của Brazil
Với mức tăng 113% giá trị đầu tư, Brazil nổi lên như mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng năng lượng và khoáng sản chiến lược của Trung Quốc.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva tại cuộc gặp ở Brasilia ngày 20/11/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Theo trang tin Oilprice.com ngày 8/9, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều biến động, Brazil đã trở thành một điểm đến thu hút đầu tư hàng đầu, đặc biệt là từ Trung Quốc. Báo cáo mới của Hội đồng Doanh nghiệp Brazil - Trung Quốc (CEBC) cho thấy, năm 2024, Trung Quốc đã tăng gấp đôi khoản đầu tư vào Brazil, đạt 4,18 tỷ USD trên tổng số 39 dự án.
Điều này đưa Brazil trở thành thị trường mới nổi hàng đầu thu hút vốn đầu tư của Trung Quốc, với giá trị tăng 113% và số lượng dự án tăng 34% so với năm trước. Sự hợp tác ngày càng sâu sắc này không chỉ phản ánh mối quan hệ chính trị tốt đẹp dưới thời Tổng thống Lula da Silva, mà còn cho thấy chiến lược dài hạn của Trung Quốc trong việc củng cố chuỗi cung ứng năng lượng và tài nguyên toàn cầu.
Chiến lược song song: Năng lượng tái tạo và nhiên liệu hóa thạch
Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong chiến lược đầu tư của Trung Quốc tại Brazil là sự cân bằng giữa năng lượng tái tạo và nhiên liệu hóa thạch. Theo báo cáo của CEBC, ngành điện, chủ yếu là năng lượng mặt trời và gió, đã thu hút phần lớn vốn đầu tư của Trung Quốc, chiếm 34% tổng số (tương đương 1,43 tỷ USD). Điều này phản ánh cam kết của cả hai quốc gia trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng. Brazil đang dẫn đầu với 90% thị phần điện tái tạo nhờ nguồn thủy điện dồi dào và sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng mặt trời và gió.
Tuy nhiên, bên cạnh năng lượng sạch, Trung Quốc vẫn tiếp tục đặt cược lớn vào ngành dầu mỏ. Ngành này chiếm 25% tổng vốn đầu tư, khoảng 1 tỷ USD. Tulio Cariello, Giám đốc nghiên cứu của CEBC, nhận định rằng điều này không hề mâu thuẫn. Ông giải thích: "Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng cái này không thể thay thế cái kia. Trên thực tế, cả hai đều phát triển đồng thời vì Trung Quốc vẫn dựa vào nhiên liệu hóa thạch để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng của mình".
Các công ty dầu mỏ lớn của Trung Quốc hiện đang nắm giữ cổ phần tại các lưu vực dầu mỏ ngoài khơi của Brazil, nơi chiếm gần như toàn bộ sản lượng dầu tăng thêm của quốc gia này trong những năm gần đây.
Mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu
Ngoài năng lượng, Trung Quốc còn tập trung vào ngành khai khoáng, đặc biệt là các khoáng sản chiến lược và quan trọng cho chuỗi cung ứng chuyển đổi năng lượng. Sự đầu tư này nhằm mục đích củng cố vị thế của Trung Quốc trong việc kiểm soát các nguyên liệu thô thiết yếu trên toàn cầu.
Một ví dụ điển hình là việc Tập đoàn Khai thác Kim loại Màu Trung Quốc (CNMC) đã hoàn tất thương vụ mua lại công ty Mineração Taboca của Brazil với giá 340 triệu USD. Mineração Taboca là nhà sản xuất thiếc tinh luyện lớn nhất Brazil, một nguyên liệu quan trọng trong công nghệ năng lượng sạch. Công ty này cũng sản xuất các hợp kim như niobi và tantali, được sử dụng trong điện tử, hàng không vũ trụ và công nghệ năng lượng xanh.
Mối quan hệ chặt chẽ giữa Brazil và Trung Quốc còn được củng cố bởi sự tương đồng trong chính sách năng lượng. Cả hai quốc gia đều là những cường quốc về năng lượng tái tạo, nhưng cũng đều nhận thức rõ vai trò không thể thay thế của nhiên liệu hóa thạch trong giai đoạn hiện tại. Trung Quốc vẫn vận hành hàng chục gigawatt công suất điện than mới mỗi năm, trong khi Brazil đang tăng cường sản xuất dầu mỏ, thậm chí còn chuẩn bị đăng cai hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP thường niên.
André Corrêa do Lago, Chủ tịch được chỉ định của COP30, từng chia sẻ với tờ Financial Times rằng Brazil đang hướng tới mục tiêu "mức phát thải ròng bằng không", nhưng điều này vẫn "bao gồm việc tiếp tục sử dụng dầu trong một số năm". Đồng thời, tập đoàn năng lượng quốc doanh Petrobras của Brazil đang nỗ lực xin giấy phép khoan thăm dò ở một vùng nhạy cảm về môi trường thuộc lưu vực sông Amazon, một khu vực được cho là có tiềm năng dầu mỏ đáng kể.
Tổng kết lại, các khoản đầu tư khổng lồ của Trung Quốc vào Brazil không chỉ vì lợi ích kinh tế tức thời mà còn là một chiến lược toàn diện, nhằm đảm bảo nguồn cung năng lượng và tài nguyên chiến lược, đồng thời củng cố vị thế của Trung Quốc như một cường quốc toàn cầu. Sự hợp tác này phản ánh một xu hướng mới trong quan hệ quốc tế, nơi các nước đang trỗi dậy tìm thấy tiếng nói chung và lợi ích chiến lược để cùng phát triển.
