Lý do Ukraine vẫn đặt cược vào xe tăng Mỹ dù đối mặt 'ác mộng drone'

Đây là đơn vị thứ 2 của quân đội Ukraine được biên chế Abrams sau lữ đoàn cơ giới 47 Magura - lực lượng tiên phong sử dụng loại xe tăng này kể từ khi chúng được chuyển giao cách đây 2 năm.

Thông báo được đăng trên trang Facebook chính thức của Skala, đơn vị đang đóng tại Pokrovsk, khu vực phía đông Ukraine, nơi diễn ra những trận chiến khốc liệt nhất của cuộc chiến chống lại lực lượng Nga. Sự kiện này đánh dấu bước tăng cường sức mạnh đáng kể cho Ukraine trong bối cảnh đội hình Abrams ban đầu đã chịu tổn thất nặng nề.

Các binh sĩ Ukraine điều khiển xe tăng ở vùng Donetsk - Ảnh: Reuters

Dấu ấn từ Úc

TWZ dẫn nguồn thạo tin cho biết số xe tăng Abrams mà trung đoàn Skala vừa tiếp nhận đến từ Úc, quốc gia đã cam kết viện trợ 49 chiếc M1A1 cho Ukraine vào tháng 10.2023. Lô đầu tiên được vận chuyển đến Ukraine hồi tháng 7 vừa qua.

Trong khi đó, lô 31 chiếc Abrams do Mỹ viện trợ trước đó đã suy giảm nghiêm trọng. Theo thống kê của tổ chức giám sát nguồn mở Oryx, ít nhất 22 trong số đó đã bị phá hủy hoặc loại khỏi vòng chiến. Con số thực tế có thể cao hơn, bởi Oryx chỉ ghi nhận những trường hợp có bằng chứng hình ảnh rõ ràng.

Việc Úc sẵn sàng chuyển giao Abrams là nhờ chính nước này đang nhận 75 xe tăng M1A2 SEPv3 mới, phiên bản hiện đại nhất với gói nâng cấp trị giá 2,5 tỉ USD. Nhờ vậy, họ có thể xuất kho số M1A1 AIM SA đã qua nâng cấp để viện trợ cho Ukraine.

Một xe tăng M1A1 Abrams của lực lượng lục quân Úc trong cuộc tập trận Brolga Sprint 24 tại khu huấn luyện dã chiến Townsville, bang Queensland, tháng 6.2024 - Ảnh: Bộ Quốc phòng Úc

So với các xe Abrams do Mỹ bàn giao, những chiếc xe tăng từ Úc sở hữu một số khác biệt quan trọng. Theo báo Militarnyi của Ukraine, phiên bản M1A1 AIM SA đã được nâng cấp với gói giáp mới không sử dụng uranium (DU), loại công nghệ được coi là tuyệt mật và chịu sự kiểm soát xuất khẩu rất nghiêm ngặt.

Ngoài lớp giáp, hệ thống điện tử cũng được cải tiến toàn diện, bao gồm thiết bị điều khiển hỏa lực kỹ thuật số, camera ảnh nhiệt thế hệ mới và hệ thống thông tin liên lạc hiện đại. Xe còn được trang bị hệ thống định vị vệ tinh tích hợp, hỗ trợ tổ lái điều phối tác chiến chính xác hơn.

Đặc biệt, động cơ tua bin khí đã được cải biến để chạy bằng nhiên liệu diesel thay vì JP-8 theo chuẩn Mỹ, giúp đơn giản hóa công tác hậu cần vì phần lớn xe bọc thép và phương tiện cơ giới của Ukraine đều sử dụng diesel. Nhờ những thay đổi này, M1A1 AIM SA không chỉ tương thích hơn với hệ thống hậu cần của Ukraine mà còn cải thiện rõ rệt khả năng vận hành trong điều kiện chiến trường khắc nghiệt ở Đông Âu.

Abrams và thách thức của chiến trường hiện đại

M1 Abrams, vốn được coi là một trong những xe tăng chiến đấu chủ lực mạnh nhất thế giới, khi bước vào chiến trường Ukraine đã vấp phải nhiều tranh luận về hiệu quả thực tế. Trong bối cảnh chiến trường bị “bão hòa” bởi drone cảm tử FPV, ngay cả những phương tiện bọc thép hạng nặng cũng trở thành mục tiêu dễ bị tiêu diệt. Một số nguồn tin cho biết Ukraine từng tạm thời rút Abrams khỏi tiền tuyến sau khi ghi nhận nhiều tổn thất, trong đó có những đoạn video lan truyền cảnh UAV cảm tử lao thẳng vào xe tăng này gây nổ dữ dội.

Một xe tăng Abrams đã chịu tới 9 lần tấn công bằng drone cảm tử FPV. Cuối cùng, chiếc xe bị phá hủy, nhưng toàn bộ kíp lái đã sống sót an toàn - Video: PS01

Dù vậy, Abrams vẫn đóng vai trò quan trọng trong phòng thủ Pokrovsk, trung tâm hậu cần chiến lược và điểm tựa then chốt tại Donetsk. Tại đây, Nga đã triển khai hơn 100.000 quân cùng vũ khí hạng nặng nhằm phá vỡ tuyến phòng ngự Ukraine. Việc Trung đoàn 425 Skala tiếp nhận Abrams cho thấy Kyiv quyết tâm giữ vững khu vực này bằng mọi giá.

Bên cạnh Abrams, Ukraine cũng triển khai nhiều xe tăng Leopard 1A5 và Leopard 2A4 do Đức cung cấp. Dù Leopard 1A5 đã cũ, binh sĩ đánh giá cao khả năng cơ động và độ chính xác sau nâng cấp. Trong khi đó, Leopard 2A4 tiếp tục chứng minh sức mạnh, với hình ảnh ghi lại cảnh một chiếc xe của lữ đoàn 155 bắn hạ một nhóm đặc nhiệm Nga cố thủ trong tòa nhà. Sự hiện diện song song của Abrams và Leopard đã biến Pokrovsk thành “điểm nóng thiết giáp” mới của chiến trường.

Các binh sĩ Ukraine đứng trên xe tăng tại vùng Donetsk - Ảnh: Reuters

Hiện chưa rõ trung đoàn Skala đã tiếp nhận bao nhiêu xe Abrams và mức độ huấn luyện kíp lái đến đâu, bởi video công bố của đơn vị này sử dụng hình ảnh lưu trữ từ lữ đoàn 47 thay vì trực tiếp. Điều đó cho thấy nhiều khả năng các xe tăng vẫn đang trong giai đoạn bàn giao và huấn luyện. Tuy nhiên, với áp lực khốc liệt tại Pokrovsk, giới quan sát dự đoán Abrams sẽ sớm xuất hiện trên chiến trường, kèm theo những hình ảnh thực chiến từ cả hai phía. Đây có thể sẽ là lần đầu tiên công chúng chứng kiến phiên bản M1A1 AIM SA của Úc trực tiếp tham chiến.

Hoàng Vũ