Pháp tuyên bố 'cánh cửa ngoại giao vẫn mở' trước thời hạn tái áp đặt trừng phạt Iran
Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot ngày 30/8 khẳng định Paris duy trì cam kết cùng các đồng minh tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với Iran nếu nước này không thay đổi lập trường về chương trình hạt nhân.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh “cánh cửa ngoại giao vẫn mở” trong vòng 30 ngày tới, nếu Tehran thực hiện ngay những bước đi cụ thể nhằm đáp ứng yêu cầu từ cộng đồng quốc tế.
Theo tờ Politico, một ngày trước đó, Pháp, Đức và Anh đã thông báo chính thức lên Liên hợp quốc rằng các biện pháp trừng phạt toàn cầu đối với Iran - vốn được dỡ bỏ cách đây một thập kỷ trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 - sẽ tự động được khôi phục trong vòng 30 ngày. Đây được coi là “cơ chế snapback” đã được nhất trí trước đây, cho phép khôi phục toàn bộ lệnh cấm vận nếu Tehran không tuân thủ nghĩa vụ.
Ngoại trưởng Barrot phát biểu tại Paris: “Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Một giai đoạn 30 ngày được mở ra, kết thúc bằng việc các lệnh trừng phạt có thể được áp dụng. Các biện pháp của châu Âu cũng có thể được triển khai - trừ khi Iran trong khoảng thời gian này đồng ý thực hiện những hành động mà chúng tôi đã yêu cầu rất rõ ràng”. Đồng thời, ông đồng thời nhấn mạnh: “Cánh cửa ngoại giao vẫn mở”.
Động thái của các cường quốc châu Âu diễn ra trong bối cảnh căng thẳng ngày càng gia tăng quanh chương trình hạt nhân Iran. Nhiều năm qua, Tehran bị cáo buộc không minh bạch trong hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và tiếp tục đẩy mạnh làm giàu uranium, vượt xa giới hạn được đặt ra trong thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015, còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA). Thỏa thuận này từng được coi là bước đột phá ngoại giao giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức), giúp dỡ bỏ nhiều lệnh cấm vận để đổi lấy việc Tehran hạn chế chương trình hạt nhân.
Tuy nhiên, kể từ khi Mỹ rút khỏi JCPOA vào năm 2018 dưới thời Tổng thống Donald Trump, thỏa thuận này rơi vào tình trạng đình trệ. Các nỗ lực tái khởi động đàm phán sau đó không đạt tiến triển, trong khi Iran liên tục khẳng định chương trình hạt nhân của mình chỉ phục vụ mục đích hòa bình.
Lập trường mới nhất của Pháp, Đức và Anh cho thấy sự kiên quyết hơn từ phía châu Âu. Trong khi đó, giới quan sát nhận định việc tái áp đặt các lệnh trừng phạt có thể khiến kinh tế Iran đối mặt thêm nhiều khó khăn, đặc biệt là trong lĩnh vực dầu mỏ và tài chính - những lĩnh vực vốn phụ thuộc vào giao thương quốc tế.
Dù vậy, việc Ngoại trưởng Barrot nhấn mạnh “cánh cửa ngoại giao vẫn mở” được cho là tín hiệu cho thấy châu Âu vẫn để ngỏ khả năng đối thoại, nhằm tránh kịch bản đối đầu toàn diện. Điều này cũng phản ánh nỗ lực cân bằng giữa gây sức ép buộc Iran phải thay đổi hành vi, đồng thời duy trì cơ hội cho một giải pháp ngoại giao lâu dài.
Trong 30 ngày tới, cộng đồng quốc tế sẽ theo dõi chặt chẽ động thái từ Tehran. Nếu Iran đưa ra những bước đi phù hợp với yêu cầu của các nước châu Âu, nguy cơ tái áp đặt trừng phạt có thể được ngăn chặn. Ngược lại, nếu không có sự thay đổi, các biện pháp trừng phạt toàn diện nhiều khả năng sẽ được khôi phục, đẩy quan hệ giữa Iran và phương Tây vào vòng căng thẳng mới.
