Lý giải nguyên nhân mưa bão dồn dập đổ bộ miền Trung vào cuối năm 2025

Theo đánh giá của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, trong 10 tháng đầu năm 2025, thời tiết, thiên tai diễn biến phức tạp, bất thường và cực đoan hơn so với trung bình nhiều năm. Mưa lũ, lũ lớn, lũ đặc biệt lớn tập trung với mức độ nguy hiểm cao ở miền Bắc, miền Trung với cường độ lớn, phạm vi rộng.

Trong 10 tháng qua, Biển Đông xuất hiện 12 cơn bão và 4 áp thấp nhiệt đới, cao hơn trung bình nhiều năm. Trong đó, 8 cơn bão có ảnh hưởng đến nước ta, tạo thành chuỗi thiên tai dồn dập, gần như không có khoảng nghỉ đủ dài để các địa phương khắc phục hậu quả. Đặc biệt, miền Trung liên tiếp chịu những trận mưa lũ đặc biệt lớn trong thời gian qua.

Trong hơn một tuần qua, TP Huế liên tiếp hứng chịu 3 đợt lũ lớn (Ảnh: VietNamNet)

Chỉ trong 1 tháng, bão số 5 và bão số 10 gây ra hai tổ hợp thiên tai khốc liệt, xảy ra gần như như đồng thời với các hình thái thiên tai nguy hiểm gây thiệt hại nặng nề ở các tỉnh miền Bắc. Ngay sau đó, ở miền Trung, tình trạng mưa lũ, ngập lụt xảy ra trên diện rộng, kéo dài gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia nhận định, nguyên nhân của đợt mưa lớn ở các tỉnh miền Trung là do không khí lạnh ở phía Bắc được tăng cường, kết hợp cùng hoàn lưu bão số 12 sau suy yếu trên vùng biển ven bờ Thừa Thiên Huế - TP Đà Nẵng, sau là dải hội tụ nhiệt đới dâng trục từ phía Nam lên và nhiễu động trong đới gió đông kết hợp với địa hình đón gió nên đã gây mưa đặc biệt lớn, nhất là tại Huế, Đà Nẵng và kéo dài nhiều ngày, vượt kỷ lục.

Tổ hợp không khí lạnh, gió đông và rãnh áp thấp hoặc dải hội tụ nhiệt đới tương tác gây mưa lớn ở miền Trung không phải là ít thấy. Tuy nhiên, năm nay gió đông hoạt động mạnh, cộng thêm trên dải hội tụ nhiệt đới lại xuất hiện thêm các vùng xoáy thấp, được gió đông đẩy vào đất liền khiến mưa lớn nhiều hơn, thời gian kéo dài và cường suất mưa lớn hơn nhiều so với những năm trước, làm xuất hiện mưa lớn cực đoan, đặc biệt có điểm mưa rất lớn như tại Bạch Mã, lượng mưa lớn nhất trong ngày lên tới 1.739,6 mm, là lượng mưa một ngày lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam.

Trong 2 tháng cuối năm, trên Biển Đông có thể còn xuất hiện thêm từ 2-3 cơn bão, ấp thấp nhiệt đới, trong đó có khoảng 1-2 cơn sẽ ảnh hưởng đến thời tiết các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa. Do vậy, các tỉnh miền Trung cần chủ động đề phòng, sẵn sàng ứng phó với mưa lũ cực đoan.

Hạ Chi