M&A chiếm ưu thế vốn ngoại đổ vào giáo dục

Phó Tổng giám đốc Savills Việt Nam Troy Griffiths: "Đầu tư nước ngoài vào giáo dục Việt Nam sẽ tiếp tục tăng, với xu hướng hợp tác là chiến lược then chốt".

Con số trên cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài đang quan tâm đến chiến lược hợp tác hơn để giảm thiểu rủi ro trong đầu tư giáo dục, Phó Tổng giám đốc Savills Việt Nam Troy Griffiths đánh giá.

Về xu hướng hút vốn “ngoại” vào thị trường giáo dục Việt Nam, ông Troy Griffiths nhận định FDI vào lĩnh vực này sẽ tiếp tục tăng, trong đó xu hướng hợp tác là chiến lược then chốt.

Trong năm 2018, ngành giáo dục đã có 2 nghị định quan trọng: Nghị định 135 và Nghị định 86. Hai nghị định này đã đơn giản hóa điều kiện đầu tư vào lĩnh vực giáo dục cho cả nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.

Trong đó, Nghị định 135 đã đơn giản hóa yêu cầu về mặt pháp lý, vận hành và rút ngắn quy trình thủ tục hành chính, còn Nghị định 86 đã giảm yêu cầu về nhân sự và tăng hạn mức tuyển sinh học sinh Việt Nam.

Xét một cách tổng thể thì giáo dục chỉ chiếm chưa đến 2% tổng lượng FDI vào Việt Nam. Chi phí thuế cao, yêu cầu về nhân sự, số vốn yêu cầu tối thiếu đối với đầu tư nước ngoài, bên cạnh đó là quy trình phê duyệt phức tạp là một số rào cản đáng kể đối với nhà đầu tư nước ngoài.

Vẫn còn quá sớm để đánh giá hết tác động của Nghị định 86, tuy nhiên có thể thấy mức độ quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài đến thị trường giáo dục Việt Nam tăng lên đáng kể, ông Troy Griffiths nhận định.

Trước thời điểm Nghị định 86 có hiệu lực, nhà đầu tư nước ngoài vướng nhiều rào cản khi đầu tư vào giáo dục, ví dụ như giới hạn tỷ lệ học sinh Việt Nam: 10% đối với cấp tiểu học và 20% đối với cấp trung học. Các trường quốc tế tại Việt Nam vì vậy phụ thuộc nhiều vào tuyển sinh học sinh nước ngoài.

Sau khi Nghị định này có hiệu lực, các trường quốc tế đã tận dụng cơ hội và thúc đẩy hoạt động tuyển sinh học sinh Việt Nam. Động thái này chắc chắn đã tác động tới việc thu hút các nhà đầu tư nước ngoài cân nhắc cơ hội hấp dẫn của thị trường giáo dục quốc tế tại Việt Nam.

Số lượng trường quốc tế tại Việt Nam có học phí vừa túi tiền khá hạn chế, nhưng thường thì những trường có khuôn viên cũ và nhỏ với tiện ích ở mức cơ bản thì sẽ có mức học phí khiêm tốn hơn. Khảo sát học phí trường quốc tế mới nhất của ExpatFinder cho thấy học phí trung bình hàng năm của các trường quốc tế tại Việt Nam là 17.940 đô la, xếp thứ 13 trên toàn thế giới và xếp thứ 5 tại châu Á. Các nước có học phí cao hơn có thể kể đến là Trung Quốc, Singapore, Hong Kong và Australia. Tuy vậy, vẫn luôn có một nguồn cầu đáng kể cho các trường quốc tế ở châu Á, bởi đây là bước đêm cho con cái họ để ứng tuyển cho các trường đại học danh tiếng ở phương Tây.

Bên cạnh đó, nhu cầu ứng tuyển của con của các chuyên gia người nước ngoài tại Việt Nam cũng đang tăng lên. Việt Nam sẽ thu hút thêm FDI sau khi ký kết các hiệp định thương mại cũng như trở thành điểm đến thay thế lý tưởng cho các công ty đa quốc gia trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, ông Troy Griffiths nhận định.

Số lượng người nước ngoài làm việc tại Việt nam sẽ tăng, mang theo gia đình của họ, từ đó tạo ra một lượng cầu đáng kể cho giáo dục quốc tế, đặc biệt là tại các thành phố thu hút nhiều FDI. Trong năm 2018, Việt Nam có hơn 320.000 lao động nước ngoài, tăng trung bình 8%/năm từ năm 2008. Khảo sát trên các lao động nước ngoài năm 2019 của HSBC đã cho thấy Việt Nam tăng hạng từ vị trí 19 lên vị trí 10 trên bảng xếp hạngcác nước có "môi trường làm việc và sống hấp dẫn" bởi chi phí sinh hoạt thấp và thu nhập đang tăng lên.

Lê Quân