Mặc bất hòa, cặp đôi Trump - Musk vẫn 'dính dáng' tới nhau ra sao?

Bất hòa giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk chưa có dấu hiệu dừng lại dù hai người từng là đồng minh thân thiết. Ảnh: Reuters.

Bất hòa giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk chưa có dấu hiệu dừng lại khi ông Trump hôm 7/6 khẳng định mối quan hệ giữa hai người đã kết thúc.

Tuy nhiên, kể từ khi ông Musk ủng hộ ông Trump hết mình sau lần tổng thống bị ám sát hụt ở Pennsylvania cách đây chưa đầy một năm, lợi ích chính trị và kinh doanh của hai người ngày càng gắn bó chặt chẽ. Điều này đồng nghĩa sau khi liên minh rạn nứt, mối quan hệ sẽ rất phức tạp, khi hai người vừa liên quan vừa có khả năng gây tổn hại lẫn nhau theo nhiều cách, theo BBC.

Tài trợ cho chiến dịch

Suốt năm qua, ông Musk đã quyên góp số tiền rất lớn cho ông Trump và đảng Cộng hòa, lên tới 290 triệu USD. Hôm 5/6, vị tỷ phú tuyên bố tổng thống thắng cử là nhờ ông và phàn nàn về “sự vô ơn”.

Tuyên bố này chưa hoàn toàn đúng. Hồi đầu năm, ông Musk tài trợ 20 triệu USD cho một cuộc đua tư pháp quan trọng ở bang Wisconsin. Ứng viên đảng Cộng hòa được ông chọn thua 10 điểm % ở chính bang ông Trump thắng vào tháng 11/2024.

Số tiền tài trợ từ ông Musk là khoản béo bở sẽ hỗ trợ đảng Cộng hòa trong bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11/2026 tới. Song trước đây vị tỷ phú từng nói sẽ đóng góp “ít hơn nhiều” cho các chiến dịch trong tương lai.

Liệu sự rạn nứt này có khiến ông Musk không chỉ ngừng ủng hộ ông Trump mà còn đổ tiền cho phe đối thủ hay không? Hôm 7/6, ông Trump cảnh báo ông Musk sẽ đối mặt với “những hậu quả rất nghiêm trọng” nếu quyết định tài trợ cho các ứng viên đảng Dân chủ.

Ông Trump có ý định bán xe Tesla từng mua ủng hộ đồng minh Elon Musk sau khi hai người cãi nhau. Ảnh: NBC News.

Hợp đồng và điều tra

Các công ty của ông Musk - gồm SpaceX, Starlink và Tesla - ký kết rất nhiều giao dịch với chính phủ Mỹ. Tính riêng SpaceX, giá trị hợp đồng với chính phủ Mỹ đã lên tới 20,9 tỷ USD kể từ năm 2008.

Ông Trump hiểu mình đang có đòn bẩy với người đàn ông giàu nhất thế giới. “Cách dễ nhất để tiết kiệm tiền trong ngân sách, hàng tỷ và hàng tỷ USD, là chấm dứt các khoản trợ cấp và hợp đồng của chính phủ với Elon. Tôi ngạc nhiên khi Biden không làm điều này”, ông Trump viết trên Truth Social hôm 5/6.

Ngược lại, ông Musk đe dọa sẽ trả đũa bằng cách cho tên lửa Dragon, chuyên chở phi hành gia và vật tư đến Trạm vũ trụ quốc tế, ngừng hoạt động. Sau đó, ông rút lại tuyên bố này.

Việc hủy bỏ hoặc rút khỏi các hợp đồng với chính phủ là quá trình pháp lý phức tạp và kéo dài. Do đó, trong hiện tại và tương lai, chính phủ Mỹ có khả năng sẽ tiếp tục hợp đồng kinh doanh với các công ty của ông Musk. Chỉ có SpaceX chế tạo được Dragon và Falcon 9, và NASA đã cam kết thực hiện một số nhiệm vụ lên trạm vũ trụ và mặt trăng bằng tàu vũ trụ của SpaceX.

Bất chấp quan hệ đối tác thương mại, ông Musk và các công ty cũng đối mặt với các cuộc điều tra từ một số cơ quan chính phủ và các vấn đề về quy định như phê duyệt xe không người lái do Tesla đề xuất.

Nhân viên chính phủ và Thung lũng Silicon

Khi được giao nhiệm vụ thành lập Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE) nhằm cắt giảm chi tiêu chính phủ liên bang, ông Musk có quyền lựa chọn nhân viên. Theo danh sách bị rò rỉ, nhiều nhân viên của DOGE từng làm việc cho ông Musk. Mặc dù ông Musk đã rời DOGE một tuần trước, nhiều nhân viên hiện vẫn làm cho chính phủ Mỹ.

Một số nhân viên DOGE cũng có quan hệ sâu sắc với phe ông Trump. Katie Miller - vợ Phó chánh văn phòng Nhà Trắng Stephen Miller - là phát ngôn viên của DOGE. CNN đưa tin bà Miller đã rời chính phủ vào tuần trước và hiện làm việc "toàn thời gian" cho ông Musk.

Có nhiều người trong chính quyền Trump rơi vào thế khó xử bởi mối bất hòa này. David Sacks, cố vấn về trí tuệ nhân tạo và tiền điện tử, rất thân thiết với ông Musk.

Trên X, nhiều giám đốc điều hành của Thung lũng Silicon cùng với những người có ảnh hưởng trong cộng đồng MAGA đã chọn phe và phân tích từng tin đăng tải bởi tổng thống và người đàn ông giàu nhất thế giới.

Khảo sát nhanh gần đây từ YouGov cho thấy 70% người được hỏi thuộc đảng Cộng hòa cho biết sẽ chọn ông Trump, so với chưa đến 1/10 người chọn ông Musk.

Trí Ân