Mai anh đào rực hồng phố núi

Cứ mỗi năm, vào dịp tết Nguyên đán, mai anh đào ở Đà Lạt (Lâm Đồng) lại bung mình khoe sắc. Hoa chẳng những tạo vẻ mỹ quan đô thị mà còn tô điểm cho những bức ảnh du khách thêm chất, thêm xinh.

Mai anh đào nở rực bên bờ hồ Xuân Hương. Ảnh: HOÀNG DUY

Mai anh đào có màu hồng phấn dịu dàng, nổi bật là những chiếc nhụy màu đỏ thẫm. Đặc điểm của loài hoa này là rụng lá vào tháng 10 hàng năm. Lá cứ vàng dần rồi rụng hết, trơ trọi những cành khẳng khiu, khô đét. Khi trời vào xuân, cây phủ một màu hồng rực rỡ. Toàn thân cây như khoác một tấm áo hồng duyên dáng mê hoặc lòng người. Tùy theo thời tiết mà mai anh đào nở trước hay sau tết. Như năm nay, những cơn mưa cuối năm rả rích đã làm mai anh đào nở hoa rợp trời ngay ngày đầu năm mới. Đi qua những cung đường Trần Hưng Đạo, Hùng Vương, bờ hồ Xuân Hương, khu Đồi Trà..., du khách sẽ thảng thốt, ngẩn ngơ, đắm chìm trong vẻ đẹp dịu dàng của loài hoa này.

Đến nay, chưa ai biết rõ về nguồn gốc của mai anh đào. Tư liệu của một số cán bộ khoa học chuyên ngành cho biết: Mai anh đào Đà Lạt có tên khoa học là Prunus Cesacoides (trước đó là Cerasus SP); thân có dáng đào mận (thuộc chi Prunus) nhưng hoa lại thuộc hoa đơn 5 cánh giống như hoa mai (thuộc chi Cerasus). Bởi vậy, gọi mai anh đào cho loài hoa này của Đà Lạt là cách gọi đúng nhất hiện nay.

Có tài liệu cho rằng, mai anh đào Đà Lạt có nguồn gốc từ một loài cây hoang dại sống ở vùng núi cao của Nhật Bản. Vào trước những năm 60, các nhà nông học miền Nam đã liên hệ với cơ quan di truyền Nhật Bản để mang giống cây này về và trồng ở xứ Nam Tây Nguyên. Có thể, đây là sự... nhầm lẫn giữa việc di thực hoa đào Nhật Bản trong dịp xây dựng thủy điện Đa Nhim để đưa về trồng tại Đà Lạt vào năm 1963 với giống hoa tương tự của địa phương Đà Lạt.

Cố kỹ sư nông học Lương Văn Sáu - một chuyên gia về hoa và lịch sử hoa Đà Lạt - trước sau vẫn khẳng định: Mai anh đào Đà Lạt là giống cây bản địa! Gần đây, tác giả Nguyễn Hữu Tranh trong “Đà Lạt ABC” và tư liệu của ông Nguyễn Thái Hai (một Việt kiều gốc người Đà Lạt có nghiên cứu về mai anh đào) thì mai anh đào hiện có mặt ở Đà Lạt là giống cây bản địa, và chỉ ở Đà Lạt mới có giống cây vừa mai, vừa đào này!

Hiện rất nhiều người nhầm lẫn giữa hoa đào miền Bắc, hoa anh đào của Nhật Bản và mai anh đào Đà Lạt. Thật ra đây là 3 loài hoa khác nhau. Nếu nhìn cây và lá có thể nhập nhằng, nhưng sự khác biệt nằm rõ ở hoa. Nếu như hoa anh đào Nhật Bản có 5 cánh tròn, hồng phớt thì mai anh đào Đà Lạt có 5 cánh thuôn nhỏ như hoa mai (vì vậy mới có tên là mai anh đào), còn hoa đào ở miền Bắc nước ta lại có đa cánh, cánh đơn, cánh kép, đào phai, đào bích…

NGUYỄN HOÀNG DUY