Mâm cỗ cúng hóa vàng tết Ất Tỵ 2025 đầy đủ, chuẩn phong tục truyền thống

Lễ hóa vàng, hay còn gọi là lễ tạ năm mới, là nghi thức quan trọng trong tết Nguyên đán, thể hiện lòng biết ơn và tiễn đưa tổ tiên sau những ngày sum họp.

Mâm cỗ sẽ tùy vào điều kiện của mỗi gia đình, vùng miền. Độc giả có thể tham khảo những gợi ý sau để chuẩn bị mâm cúng hóa vàng đầy đủ và đúng phong tục.

Ảnh: Vũ Thu Hương

1. Thời gian thực hiện

Lễ hóa vàng thường được làm từ mùng 3 đến mùng 10 Tết, tùy theo phong tục từng vùng và điều kiện gia đình.

2. Chuẩn bị bàn thờ

Trước khi bày lễ cúng, bạn nên lau dọn bàn thờ sạch sẽ, thay nước trong các chén thờ, sắp xếp lại bát hương, nến và các đồ thờ cúng khác.

3. Thành phần mâm cỗ

Mâm cỗ hóa vàng thường bao gồm các món mặn hoặc món chay, cùng với lễ vật đặc trưng:

Món mặn:

Gà luộc: Chọn gà trống to, chắc thịt, luộc chín và bày biện cẩn thận.

Bánh chưng hoặc bánh tét: Bánh chưng phổ biến ở miền Bắc, bánh tét ở miền Nam.

Giò lụa hoặc giò thủ: Món ăn truyền thống không thể thiếu.

Dưa hành hoặc củ kiệu: Giúp cân bằng hương vị trong bữa ăn.

Canh măng: Món canh truyền thống, thường nấu với măng khô và xương.

Canh mọc: Canh mọc nấu với nước luộc gà hoặc nước hầm xương.

Nem rán hoặc chả giò: Tùy theo vùng miền và sở thích gia đình.

Món chay:

Rau củ xào chay: Kết hợp đa dạng các loại rau củ.

Canh rau củ nấu nấm: Thanh đạm và bổ dưỡng.

Xôi gấc đậu xanh: Biểu trưng cho may mắn và thịnh vượng.

Gỏi xoài chay: Món ăn thanh mát, kích thích vị giác.

Đậu hũ kho nấm rơm: Đậm đà hương vị chay.

Lễ vật khác:

Mâm ngũ quả: Chọn các loại quả tươi, đẹp mắt.

Hoa tươi: Thể hiện sự tôn kính và tươi mới.

Trầu cau, đèn nến và nhang: Các vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ.

Giấy tiền vàng mã: Chuẩn bị đủ để tiễn đưa tổ tiên.

Hai cây mía: Theo quan niệm dân gian, mía làm đòn gánh để ông bà tổ tiên gánh vàng và chống lại lũ quỷ có ý đồ cướp tiền vàng.

4. Cách bài trí

Bạn nên đặt gà luộc ở trung tâm mâm cỗ, đầu hướng về phía bát hương (nếu cúng ngoài trời thì đầu gà hướng ra ngoài). Các món ăn khác đặt xung quanh, tạo sự cân đối và hài hòa.

Ngoài ra, nên có mâm ngũ quả, hoa tươi và lễ vật đặt trên bàn thờ.

5. Thực hiện lễ hóa vàng

Thắp nhang và đọc văn khấn hóa vàng với lòng thành kính.

Sau khi hương cháy hết, tiến hành đốt vàng mã và các vật phẩm khác

6. Kết thúc nghi lễ

Gia đình cùng thụ lộc, chia sẻ mâm cỗ và cầu chúc cho một năm mới an lành, hạnh phúc.

Theo nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết, mâm cỗ cúng hóa vàng sẽ khác so với mâm cỗ cúng tất niên và cũng khác với mâm cơm ngày Tết.

Tùy điều kiện kinh tế hoặc phong tục tập quán, mỗi gia đình chuẩn bị mâm cỗ hóa vàng khác nhau. Tuy nhiên, mâm cỗ cúng cơ bản cũng đầy đủ “giò - nem - ninh - mọc” cùng bánh chưng xanh, gà luộc, xôi và hoa quả.

Đăng Dương