Mãng cầu xiêm - Mô hình cho hiệu quả kinh tế cao cho nông dân Cần Thơ

Phân loại mãng cầu xiêm chín tại vườn ở xã Thới Hưng. (Ảnh: Thu Hiền/TTXVN)

Xã Thới Hưng ở huyện Cờ Đỏ được biết đến là vùng đất nổi tiếng về cây mãng cầu xiêm ở Cần Thơ.

Xã hiện có diện tích mãng cầu lớn nhất thành phố với 772ha diện tích trồng mãng cầu; trong đó có trên 578ha diện tích mãng cầu xiêm. Nhiều hộ nông dân ở xã Thới Hưng đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, từ trồng lúa, các loại cây trồng kém hiệu quả sang trồng mãng cầu xiêm đem lại hiệu quả kinh tế cao, đầu ra ổn định.

Loại cây dễ trồng, đầu ra thuận lợi

Trước đây, anh Trần Thanh Việt nuôi cá tra nhưng do giá bấp bênh nên năm 2015, anh cải tạo 1ha đất để trồng khoảng 700 gốc mãng cầu xiêm. Sau gần 10 năm chuyển đổi mô hình làm ăn từ nuôi cá sang trồng mãng cầu xiêm, đến nay, anh Trần Thanh Việt sở hữu khoảng 4,5ha với 3.000 gốc mãng cầu xiêm từ 2-7 năm tuổi.

Dẫn chúng tôi đi tham quan vườn, anh Việt chia sẻ sở dĩ anh chọn trồng mãng cầu xiêm vì đây là giống cây dễ canh tác, phù hợp thổ nhưỡng vùng Thới Hưng; cây ít bị sâu bệnh và ít tốn công chăm sóc.

"Chăm sóc mãng cầu xiêm khá đơn giản, chủ yếu là trồng mãng cầu phải trên nền cao, thông thoáng; khi cây cho trái phải tiến hành bao trái để tránh ruồi vàng đục… Bên cạnh đó, người trồng phải kiểm tra vườn thường xuyên để kịp thời phát hiện và xử lý nếu phát hiện sâu bệnh," anh Việt cho biết.

Anh Trần Thanh Việt chia sẻ, bình quân mỗi hecta mãng cầu được chăm sóc bài bản cho năng suất khoảng 40-50 tấn trái/năm. Giá mãng cầu xiêm thường ở mức cao, dao động từ 20.000 đồng/kg trở lên, tùy thời điểm. Nếu trừ chi phí, mỗi hecta mãng cầu xiêm, đem về cho anh Việt lợi nhuận khoảng 600 triệu đồng.

Mùa mãng cầu xiêm bắt đầu từ tháng 10 đến tháng 5 (Dương lịch) năm sau. (Ảnh: Thu Hiền/TTXVN)

Theo ông Vũ Văn Hiến, Giám đốc Hợp tác xã mãng cầu Thới Hưng, so với nhiều giống cây ăn trái khác, cây mãng cầu xiêm cho thu hoạch sớm, năng suất khá cao. Từ lúc trồng đến lúc thu hoạch mất khoảng 18 tháng. Năm đầu cho trái, mỗi cây mãng cầu xiêm được khoảng 30-40kg. Đến năm thứ 2 trở đi, năng suất tăng gấp đôi.

"Nếu muốn cây cho trái vào mùa thuận, thời gian thụ phấn sẽ bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 7 dương lịch. Từ lúc thụ phấn đến thu hoạch khoảng hơn 4 tháng. Mùa mãng cầu xiêm bắt đầu từ khoảng tháng 10 đến tháng 5 dương lịch năm sau," ông Hiến chia sẻ.

Trái mãng cầu xiêm có thể sử dụng làm làm sinh tố, làm kem, làm trà, làm mứt,... nên luôn được thương lái săn đón tận vườn. Tùy thời điểm, giá mãng cầu xiêm bán dao động từ 20.000-70.000 đồng/kg. Nhiều hộ dân vươn lên làm giàu từ cây mãng cầu xiêm.

Ông Thái Ngọc Tài, xã Thới Hưng, cho biết trồng mãng cầu xiêm đem lại hiệu quả kinh tế rất cao, nhất là sau dịch bệnh COVID-19 đến nay giá mãng cầu luôn ở mức từ 20.000 đồng/kg trở lên, có nhiều lúc mãng cầu xiêm đội giá lên 70.000-100.000 đồng/kg.

Bà con thu hoạch rất phấn khởi. Có khi mỗi gốc mãng cầu xiêm thu hoạch một vụ được khoảng 1 triệu đồng trở lên. "Nhờ kỹ thuật trồng tương đối dễ và năng suất khá cao nên diện tích mãng cầu xiêm của địa phương tăng dần," ông Kiều Minh Huy, Phó Chủ tịch Hội nông dân xã Thới Hưng thông tin.

Nâng cao giá trị quả mãng cầu xiêm

Với quy mô diện tích mãng cầu xiêm lớn, Ủy ban Nhân dân xã Thới Hưng đã vận động người dân thành lập Hợp tác xã Mãng cầu Thới Hưng. Khi mới thành lập, Hợp tác xã Mãng cầu Thới Hưng chỉ có 19 thành viên, với diện tích 39ha mãng cầu xiêm. Nhận thấy tham gia mô hình kinh tế tập thể đem lại nhiều lợi ích, nên nhiều nông dân cũng tham gia hợp tác xã.

Đến nay, Hợp tác xã Mãng cầu Thới Hưng có hơn 80 thành viên, diện tích mãng cầu tăng lên 100ha. Là vùng đất trồng mãng cầu xiêm lâu năm nhưng đã có giai đoạn, người trồng lao đao, phải đốn bỏ để chuyển sang trồng cây khác vì không có đầu ra. Nhưng hai năm gần đây, mãng cầu trồng được bao nhiêu là bán hết bấy nhiêu và với giá bán luôn ở mức cao.

Mãng cầu xiêm trồng không lo đầu ra vì được thương lái săn đón tận vườn. (Ảnh: Thu Hiền/TTXVN)

Ông Vũ Văn Hiến, Giám đốc Hợp tác xã mãng cầu Thới Hưng, cho biết sau khi thành lập hợp tác xã, mãng cầu được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP và được cấp mã số vùng trồng vào năm 2020, có khả năng xuất khẩu. Vì thế, nhiều đơn vị đến thu mua mãng cầu về chế biến sản phẩm, đặc biệt là trà mãng cầu nên mãng cầu lúc nào cũng có giá, đầu ra ổn định tạo cho người dân nhiều phấn khởi. Mỗi năm, Hợp tác xã cung ứng ra thị trường khoảng 1.500 tấn mãng cầu xiêm.

Từ thế mạnh về cây ăn quả, nhiều sản phẩm OCOP được hình thành và khẳng định thương hiệu, chất lượng trên thị trường. Nhắc đến Thới Hưng là nhắc đến 3 sản phẩm nổi bật, đã được thành phố Cần Thơ xếp hạng OCOP 4 sao như trà mãng cầu Kim Nhiên, trà mãng cầu Cường Tím và rượu mãng cầu Thới Hưng.

Riêng Công ty Trách nhiệm hữu hạn Chế biến nông sản Kim Nhiên hiện đang bao tiêu khoảng 50ha diện tích mãng cầu xiêm của người trong xã. Sản phẩm trà mãng cầu được tiêu thụ thị trường nội địa và các nước như Hoa Kỳ, Lào.... Bình quân, mỗi tháng công ty này xuất khẩu khoảng 5 tấn trà mãng cầu (tương đương khoảng 50 tấn mãng cầu tươi).

Theo bà Nguyễn Kim Nhiên, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Chế biến nông sản Kim Nhiên, khi công ty mới thành lập vào năm 2015, mãng cầu xiêm tươi chỉ có giá khoảng 5.000-6.000 đồng/kg. Nhờ những năm gần đây, thị trường ưa chuộng sử dụng trà mãng cầu xiêm và nhiều đơn vị sản xuất, tiêu thụ sản phẩm mãng cầu tươi ra đời nên giá mãng cầu xiêm tăng dần, có thời điểm giá mãng cầu tăng 100.000 đồng/kg.

Từ đó, giúp gia tăng thu nhập cho người trồng mãng cầu và không còn tình trạng người dân đốn bỏ diện tích mãng cầu do bị "rớt giá." Nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường và tăng giá trị quả mãng cầu loại 2, loại 3, hiện Hợp tác xã mãng cầu Thới Hưng cũng đầu tư máy móc, thiết bị để chuẩn bị sẵn sàng tung ra thị trường Tết 2025 một số mặt hàng từ mãng cầu xiêm như kẹo mãng cầu, mãng cầu sấy dẻo, mứt mãng cầu....

Lợi nhuận kinh tế từ trồng cây mãng cầu xiêm cao, gấp 2-3 lần so với trồng lúa, giúp nâng cao thu nhập cho người dân. Từ đó, giúp địa phương phát triển về kinh tế, tăng thu nhập của người dân trên địa bàn. Người trồng mãng cầu xiêm kỳ vọng tương lai trái mãng cầu xiêm sẽ được xuất khẩu ra thị trường quốc tế./.

(TTXVN/Vietnam+)