Mang diện mạo mới cho vùng cao

Vùng cao A Mú Sung (Bát Xát) ngày càng no ấm. Ảnh: Ngọc Bằng

Với đặc thù là huyện vùng cao, huyện nghèo nên để tạo được sự phát triển đột phá, Bắc Hà cần rất nhiều nguồn lực. Ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà cho biết: Trong mỗi giai đoạn, huyện Bắc Hà đều chủ động tìm các giải pháp để khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, đó chỉ là điều kiện cần, còn điều kiện đủ là phải có nguồn lực đầu tư. Đây là điều kiện rất khó đối với huyện vùng cao, huyện nghèo như Bắc Hà. Với chủ trương ưu tiên nguồn lực đầu tư cho vùng cao của tỉnh, cùng sự nỗ lực của địa phương, bài toán về nguồn lực đầu tư ở huyện Bắc Hà từng bước có lời giải. Nhìn lại giai đoạn 2015 - 2020, tổng vốn đầu tư phát triển trên địa bàn huyện là 5.530 tỷ đồng, tăng hơn 1.500 tỷ đồng so với giai đoạn 2010 - 2015. Bằng nguồn lực này, Bắc Hà đã tập trung đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng, phát triển nông nghiệp - nông dân - nông thôn với phương châm đầu tư “đúng, trúng, hiệu quả”. Nhờ đó đến nay, 96,5% thôn, bản của huyện có đường rải cấp phối trở lên; 100% thôn và 98,2% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; 95,6% dân số được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; tỷ lệ giảm nghèo nhanh, bình quân 8,37%/năm, toàn huyện hiện còn 13,82% hộ nghèo. “Đây là thành công lớn, minh chứng thuyết phục cho chủ trương ưu tiên nguồn lực đầu tư phát triển vùng cao của tỉnh”, ông Nguyễn Quốc Huy khẳng định.

Cũng là huyện vùng cao, huyện nghèo, từ các nguồn lực, Mường Khương tập trung đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa - coi đó là mũi nhọn đột phá trong phát triển kinh tế. Ông Lê Thanh Hoa, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Giai đoạn 2015 - 2020, huyện Mường Khương đã phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, tranh thủ tối đa các nguồn lực để sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, nâng cao năng suất, sản lượng và giá trị nông sản. Bên cạnh việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, các vùng nguyên liệu tập trung tiếp tục được mở rộng trên địa bàn… Đến nay, huyện Mường Khương có vùng chè hơn 3.400 ha, hơn 2.000 ha chuối, 775 ha dứa, 800 ha quýt, 200 ha ớt và hơn 1.000 ha sa nhân, tổng giá trị sản phẩm nông - lâm nghiệp năm 2020 là 1.372 tỷ đồng, giá trị sản xuất trung bình đạt 60 triệu đồng/ha.

Những kết quả đạt được của hai huyện vùng cao Mường Khương, Bắc Hà là sự khẳng định rõ nét chủ trương xuyên suốt qua các giai đoạn phát triển của tỉnh, đó là ưu tiên và dành nguồn lực đầu tư cho vùng cao. Những năm qua, Đảng và Nhà nước có nhiều chủ trương, chính sách, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội đối với vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, như Chương trình 186, 120, 134, 135 giai đoạn 2, Chương trình mục tiêu quốc gia theo Nghị quyết 30 a, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững. Tỉnh Lào Cai xác định đó là những nguồn lực quan trọng để phát triển vùng cao, vùng dân tộc thiểu số. Trong đó, tỉnh đã bố trí nguồn lực để xây dựng và thực hiện quy hoạch chiến lược phát triển kinh tế - xã hội ở vùng cao, vùng dân tộc thiểu số, khu vực biên giới bằng việc xây dựng các đề án, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã hình thành các vùng sản xuất chuyên canh tập trung, đạt giá trị kinh tế cao, như vùng ngô hàng hóa ở Si Ma Cai, Bắc Hà; vùng dứa, chuối ở Mường Khương; vùng quế ở Bảo Yên; vùng dược liệu ở Bắc Hà, Sa Pa…

Mô hình trồng rau an toàn tại huyện Bắc Hà.

Song song với quy hoạch chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh cũng dành nguồn lực đầu tư phát triển và hoàn thiện cơ sở hạ tầng vùng cao. Hằng năm, tỉnh huy động mọi nguồn lực từ hàng trăm chương trình, đề án, dự án, chính sách của Trung ương, của tỉnh, bố trí từ 65% - 70% nguồn vốn ngân sách nhà nước để phát triển hạ tầng, phát triển kinh tế, hỗ trợ hộ nghèo ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Từ nguồn vốn do Trung ương cấp, tỉnh Lào Cai đã đầu tư xây dựng hàng nghìn công trình hạ tầng nông thôn, như giao thông, điện, nước sinh hoạt, thủy lợi, trường học, trạm y tế… Nhờ đó, đến nay, hạ tầng khu vực nông thôn, vùng cao trong tỉnh đã được đầu tư tương đối đồng bộ, 2.259 km đường giao thông nông thôn được kiên cố hóa, 100% xã và 98% thôn, bản có đường ô tô đến trung tâm, trong đó 80% đường đến thôn, bản được cứng hóa; 100% thôn, bản có điện lưới quốc gia, 97% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; 95% hộ dân nông thôn, vùng cao được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

Xóa đói, giảm nghèo, nâng cao mức sống của người dân vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng là mục tiêu quan trọng trong các giai đoạn phát triển của tỉnh. Để thực hiện mục tiêu này, cả hệ thống chính trị đều vào cuộc, 100% hộ nghèo được hỗ trợ sản xuất, trên 80% hộ dân vùng cao, vùng nông thôn được vay vốn phát triển kinh tế. Thông qua đó, người dân khu vực này từng bước xóa bỏ tập quán canh tác lạc hậu, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm nhanh, từ 34,3% (năm 2016) xuống còn 8,46% (năm 2020), xếp thứ 11/63 tỉnh, thành phố.

Từ sự sáng tạo, linh hoạt trong chỉ đạo của tỉnh, đặc biệt là ưu tiên nguồn lực đầu tư đã mang đến diện mạo mới cho vùng cao Lào Cai. Theo đó, kinh tế tăng trưởng, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng; hạ tầng thiết yếu được tập trung đầu tư; văn hóa - xã hội có nhiều chuyển biến; chất lượng giáo dục, chăm sóc sức khỏe người dân vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được nâng lên; an sinh xã hội được đảm bảo; tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh qua các năm; các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp được phát huy... Vùng cao cùng hòa nhịp với vùng thấp, đoàn kết xây dựng Lào Cai sớm trở thành tỉnh phát triển của khu vực Trung du và miền núi phía Bắc, phấn đấu là điểm sáng lớn trên bản đồ kinh tế Việt Nam như phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch “Lào Cai - điểm đến thành công” năm 2019.

Thanh Nam