Mảnh đất và con người Quảng Trị: Góc nhìn từ Liên hoan ảnh nghệ thuật Bắc Trung bộ

Với chủ đề: “Đất và người Bắc Trung bộ trong kỷ nguyên phát triển mới”, giới nhiếp ảnh trong khu vực đã mang đến liên hoan các tác phẩm mới nhất thể hiện sự đa dạng về lịch sử, văn hóa và tiềm năng, sự năng động trong phát triển kinh tế-xã hội của các tỉnh trong khu vực. Có nhiều tác phẩm thể hiện được sự khởi sắc vươn mình trong kỷ nguyên phát triển mới.

Đó là điểm mới khác so với các liên hoan ảnh nghệ thuật trước đây theo đánh giá của Ban tổ chức và hội đồng nghệ thuật chấm chọn tác phẩm.

Trong 93 tác phẩm được chọn trưng bày tại liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực Bắc Trung bộ lần thứ 31, năm 2025 do tỉnh Nghệ An đăng cai tổ chức, nhiếp ảnh tỉnh Quảng Trị có 20 tác phẩm của 10 tác giả, trong đó có 16 ảnh đơn và 4 ảnh bộ. Các tác phẩm đều thể hiện về mảnh đất và con người Quảng Trị với nhiều góc nhìn phong phú, độc đáo.

Tác phẩm “Những nhịp cầu nối đôi bờ Quảng Trị” của NSNA Lê Đức Thành đoạt huy chương vàng tại Liên hoan ảnh nghệ thuật Bắc Trung bộ - Ảnh: N.S

Nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Lê Đức Thành mang đến liên hoan 2 tác phẩm ảnh bộ và 1 ảnh đơn, trong đó tiêu biểu nhất là ảnh bộ “Những nhịp cầu nối đôi bờ Quảng Trị” thể hiện những cây cầu lung linh ánh đèn kết nối những bờ vui. Anh chia sẻ đã lên ý tưởng thực hiện các tác phẩm từ lâu, tuy nhiên trước đó chỉ là cảm xúc riêng về những chiếc cầu hiện đại rực rỡ ánh đèn. Khi có chủ trương sáp nhập tỉnh, anh nhận ra cây cầu không chỉ đơn thuần kết nối đôi bờ cho phương tiện qua lại mà còn kết nối hai vùng đất, kết nối lòng người để cùng nhau đoàn kết xây dựng quê hương ngày càng phát triển.

Đó là lý do anh dành nhiều tâm sức, thời gian để thực hiện tác phẩm. Với nhiều góc độ, khung hình, những cây cầu hiện lên đầy sinh động, nổi bật đặc trưng tạo hình và có tính kết nối văn hóa, lịch sử của từng chiếc cầu thông qua chủ đề riêng của từng tác phẩm trong bộ ảnh, như: “Cầu An Lạc-búp sen hồng nối đôi bờ sông Hiếu”, “Cầu Hiền Lương-khúc ru ca nối dòng lịch sử”, “Cầu Nhật Lệ-đưa ta về với Bảo Ninh”… và vũ khúc đón kỷ nguyên vươn mình với cầu Nhật Lệ 3 đang từng ngày thành hình, thành dáng, mở ra không gian phát triển mới cho những khu đô thị của trung tâm tỉnh lỵ mới.

Lê Đức Thành là tác giả đoạt nhiều giải thưởng cao ở khu vực Bắc Trung bộ, trong nước và quốc tế. Tác phẩm ảnh bộ “Những nhịp cầu nối đôi bờ Quảng Trị” đã xuất sắc đoạt huy chương vàng tại liên hoan lần này càng khẳng định tài năng, đam mê và năng lượng sáng tạo chưa bao giờ cạn của anh.

Tác phẩm “Bức họa thủy mặc” đoạt huy chương đồng của NSNA Nguyễn Hải là không gian mơ màng của vùng núi trùng điệp phía tây bắc Quảng Trị. Giữa không gian bảng lảng của sương, mây là rừng cây nguyên sinh đang soi bóng trên mặt nước như gương của thung lũng được lấp đầy bởi nước mùa lũ, một con thuyền rẽ sóng xuyên qua tạo dấu ấn nhỏ bé của con người trước sự hùng vĩ bao la của thiên nhiên. Tác phẩm đẹp về tạo hình và có nội dung tích cực trong việc phản ánh tiềm năng khai thác du lịch trái mùa, thích ứng với thời tiết.

Ngoài 2 tác phẩm tiêu biểu trên, các tác phẩm tại liên hoan lần này phản ánh những góc nhìn về đời sống con người, các giá trị về lịch sử văn hóa, tiềm năng phát triển của mảnh đất Quảng Trị.

NSNA Nguyễn Lương Sáng thể hiện tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo thông qua tác phẩm “Ánh chiều” với ánh nắng dát vàng rực rỡ trên những tấm điện pin của miền nắng gió, góp phần khẳng định và quảng bá hình ảnh một Quảng Trị đang phát triển với các dự án năng lượng tái tạo hàng đầu của khu vực và cả nước.

Cùng chủ đề này, Võ Văn Thanh có tác phẩm “Thức giấc giữa ngàn mây Khe Sanh” với không gian hùng vĩ của rừng điện gió như lơ lửng giữa không trung bởi từng lớp mây bồng bềnh trắng xóa bao phủ. Tác phẩm ảnh bộ “Vượt sông Gianh” của Phạm Văn Thức thể hiện quá trình thi công cầu vượt sông Gianh trong dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam. Bố cục tác phẩm được xây dựng như một phóng sự ảnh về quá trình xây dựng của cây cầu vượt sông dài nhất trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc-Nam.

NSNA Lê Đức Thành với tác phẩm “Công trình đường cao tốc qua Bắc Trung bộ” về công trình trọng điểm quốc gia, có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển kinh tế-xã hội trong khu vực và cả nước. Với các khung cảnh cận, trung và tổng thể, những công trình hiện lên vạm vỡ trên không gian núi rừng trùng điệp của Quảng Trị và cả khu vực Bắc miền Trung. Cùng chủ đề này còn có tác phẩm “Long Đại-cao tốc Bắc Nam” của Bùi Cường.

“Ánh sáng hòa bình” của Lê Phước Thành là tác phẩm ngợi ca khát vọng hòa bình bừng lên trong ánh sáng lung linh trên di tích lịch sử quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải, “Ngọn nến tri ân” của Nguyễn Lương Sáng là bộ ảnh xây dựng câu chuyện về các hoạt động ý nghĩa tri ân anh hùng liệt sĩ đã hy sinh xương máu vì sự bình yên hôm nay.

Có thể nói đề tài về di tích lịch sử, cách mạng là thế mạnh của Quảng Trị đã được nhiều thế hệ tác giả thể hiện thành công bằng nghệ thuật nhiếp ảnh. Thể hiện những nét độc đáo về văn hóa có tác phẩm “Nắng làng nghề” của Phạm Văn Thức, trong khi đó “Xuất phát” của Lê Ngọc Tú, “Hào khí trên dòng Kiến Giang” của Lê Đức Thành mang đến cho công chúng không khí rộn ràng, hứng khởi của lễ hội đua thuyền đón Tết Độc lập trên sông Kiến Giang...

Thể hiện vẻ đẹp của phong cảnh là một thể loại phổ biến của nhiếp ảnh, với ưu thế của các thiết bị hiện đại, các tác giả đã thể hiện vẻ đẹp phong phú của thiên nhiên, đất trời Quảng Trị, góp phần quảng bá hình ảnh quê hương đến với đồng nghiệp, công chúng và bạn bè trong nước. Về chủ đề này, NSNA Thành Vương có tác phẩm “Hang ông Giáp”, NSNA Nguyễn Hải có tác phẩm “Thành phố thức giấc”, Bùi Cường với các tác phẩm “Bên dòng Nhật Lệ”, “Hoàng hôn Bảo Ninh”, “Sông Gianh huyền thoại”…

Về chung một mái nhà Quảng Trị anh hùng, không gian sáng tác được mở rộng, tin tưởng rằng với thành công tại Liên hoan ảnh nghệ thuật năm 2025, lực lượng sáng tác nhiếp ảnh Quảng Trị vẫn sẽ luôn say mê, đồng hành trên con đường sáng tạo, góp phần quảng bá hình ảnh quê hương đến với bạn bè muôn phương.

Nguyên Sa