Mất rừng Amazon có thể làm trầm trọng thêm lũ lụt và hạn hán
Nạn phá rừng ở khu vực Amazon không chỉ làm suy giảm khả năng hấp thụ khí CO2, tác nhân gây hiện tượng nóng lên toàn cầu, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến lượng mưa theo mùa.
Khói bốc lên từ đám cháy rừng Amazon tại Sao Lourenco, bang Rondonia, Brazil. Ảnh: THX/TTXVN
Đó là kết luận được đưa ra trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature ngày 5/3.
Theo nghiên cứu trên, rừng Amazon có vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu địa phương và toàn cầu. Tốc độ mất rừng nhanh chóng ở khu vực này, chủ yếu do canh tác, khai thác mỏ và khai thác gỗ không bền vững, đã làm ảnh hưởng tiêu cực đến mô hình thời tiết khu vực. Các nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra rằng suy giảm diện tích thảm thực vật làm giảm lượng nước hấp thụ vào khí quyển, dẫn đến tình trạng khô hạn hơn.
Các nhà khoa học từ Trung Quốc và Thái Lan đã mô phỏng khí hậu khu vực và dữ liệu vệ tinh từ năm 2000 - 2020 để có cái nhìn chi tiết hơn về tác động của tình trạng phá rừng theo mùa. Họ phát hiện ra rằng tác động của mất rừng thay đổi theo mùa. Trong mùa mưa (từ tháng 12 năm trước đến tháng 2 năm sau), những khu vực có nhiều cây bị chặt phá thường ghi nhận lượng mưa tăng do hấp thụ nhiệt nhiều hơn và tạo ra luồng không khí đi lên hút ẩm từ môi trường xung quanh.
Tuy nhiên, trong mùa khô (từ tháng 6 đến tháng 8) khi cây cối cần nước nhất, quá trình bốc hơi từ thảm thực vật bị giảm sút, dẫn đến lượng mưa giảm trên diện rộng.
Nhóm tác giả kết luận: "Do vai trò then chốt của rừng Amazon trong điều hòa khí hậu khu vực và toàn cầu, cần có những nỗ lực bền vững để bảo vệ phần rừng còn lại cũng như phục hồi các vùng đất đã bị suy thoái".
