Mặt trận Đông Ukraine rung chuyển, Kiev đối diện nguy cơ mất toàn bộ Donetsk

Tình hình gấp gáp tại thị trấn Pokrovsk của Ukraine

Một phụ nữ bước lên tàu hỏa dùng để sơ tán người dân khỏi thị trấn Pokrovsk ở tỉnh Donetsk. Chị này nói với các phóng viên Ukraine: “Chúng tôi sẽ tới Vinnytsia trước. Chúng tôi có bạn bè tại đó nhưng sẽ tự tìm chỗ ở cho mình”.

Khúc lồi của quân đội Nga từ Avdiivka tiến sát thị trấn chiến lược Pokrovsk trên mặt trận miền Đông Ukraine tính đến ngày 29/8/2024. Đồ họa: ISW, AEI.

Như hàng nghìn cư dân khác rời khỏi Pokrovsk và vùng phụ cận, người phụ nữ trên và gia đình chị đã hoãn việc sơ tán đến phút chót. Bây giờ thì họ không còn sự lựa chọn nào khác. Tiền tuyến hiện chỉ cách nơi này chưa tới 10km.

Trước khi nổ ra xung đột vũ trang Nga - Ukraine, thị trấn Pokrovsk có dân số lên tới 60.000 người. Hiện nay thị trấn đã trở nên vắng vẻ sau nhiều đợt di tản.

Tổng thống Ukraine Zelensky trong một phát biểu qua video gần đây nói rằng tình hình gần Pokrovsk là “cực kỳ khó khăn”. Nơi đây phía Nga đang tập trung lượng lớn quân. Vào ngày 30/8, Bộ Tổng tham mưu Ukraine thông báo có 50 vụ tấn công do Nga thực hiện gần Pokrovsk trong ngày.

Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW) của Mỹ xác nhận vào tuần này là “quân Nga tiếp tục có những bước tiến đáng kể ở cấp chiến thuật tại khu vực Đông Nam của Pokrovsk”.

Pokrovsk - trung tâm hậu cần trọng yếu của Ukraine, nằm tại giao lộ các trục đường sắt quan trọng nhất của đất nước này. Cư dân vùng tiền tuyến Ukraine gọi thị trấn này là “đường sinh mệnh”. Pokrovsk tạo nên xương sống của tuyến tiếp tế cho phòng tuyến Ukraine, từ Vuhledar tới Bắc tỉnh Donetsk, theo Đại tá Markus Reisner - sĩ quan lục quân Áo, kiêm sử gia quân sự, và là trưởng Ban nghiên cứu tại Học viện quân sự Theresien ở thủ đô Vienna.

Đại tá Reisner đánh giá, quân Nga tiến nhanh được ở khu vực này là nhờ sự thất thủ của thị trấn Avdiivka thuộc vùng Donbass và nằm cách Pokrovsk khoảng 25km về phía Đông. Nga chiếm được Avdiivka vào tháng 2/2024.

Ban đầu Ukraine xác định Avdiivka là thị trấn pháo đài với nhiệm vụ bảo vệ các thành phố, thị xã, thị trấn, các tuyến đường bộ và đường sắt ở miền Đông Ukraine. Từ tháng 2 vừa qua, Pokrovsk đã thay thế Avdiivka để đảm nhận vai trò này. Nhưng quân Nga đã đột phá qua 2 phòng tuyến của Ukraine và đang thít chặt vòng vây quanh thành trì kiên cố cuối cùng này của Ukraine, theo Reisner.

Tình hình quân sự quanh Pokrovsk lúc này rất phức tạp. Thực tế quân đội Nga không nhất thiết phải kiểm soát được bản thân thị trấn này mới gây tổn hại cho trung tâm hậu cần Ukraine tại đây. Chỉ cần quân Nga tới được ngoại vi thị trấn đó, họ sẽ dễ dàng đưa được các tuyến tiếp tế huyết mạch của Ukraine tại đây vào tầm bắn của pháo binh Nga.

Gustav Gressel - chuyên gia quân sự tại Berlin của Hội đồng Đối ngoại châu Âu (ECFR) nói với đài DW của Đức rằng lực lượng Nga có thể san phẳng trung tâm hậu cần Pokrovsk. Ông này bổ sung rằng, kịch bản tệ nhất ngoài việc chiếm Pokrovsk là Nga đánh chiếm được toàn bộ tỉnh Donetsk.

Tuy nhiên, quân Ukraine vẫn có thể chặn các hành lang trên bộ của họ nếu Nga tiến tới được phòng tuyến Pokrovsk, theo Mykhailo Samus - Giám đốc Trung tâm Lục quân, chuyển đổi và giải giáp ở Kiev (Ukraine).

Chiến dịch Kursk đang gây khó cho Ukraine như thế nào?

Nhiều lữ đoàn với năng lực tăng cường phòng thủ những nơi khó khăn của Ukraine hiện đang bị kẹt trong chiến dịch của Ukraine tấn công Kursk (Nga).

Theo Kiev, Ukraine đã kiểm soát được khoảng 1.300km2 lãnh thổ Nga và hơn 100 ngôi làng ở vùng Kursk. Trong một buổi họp báo mới đây, Tổng thống Zelensky nói rằng chiến dịch Kursk là một phần trong kế hoạch rộng lớn hơn nhằm đem lại chiến thắng cho Ukraine.

Chuyên gia Áo Reisner nhận định, nếu một trong các mục tiêu của Ukraine là ép Nga điều lượng lớn quân từ miền Đông Ukraine về Kursk thì mục tiêu này đã không đạt được.

Ông Reisner bổ sung: “Thật không may, cuộc tấn công Kursk không có tác động nào trực tiếp và lớn vào hoạt động quân sự của Nga ở vùng Donbass”.

Điện Kremlin mới chỉ đưa một số lượng nhỏ binh sĩ có kinh nghiệm từng triển khai ở vùng Donbass sang tỉnh Kursk. Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine, Oleksandr Syrskyi, cho biết có khoảng 30.000 binh lính Nga tham gia cuộc điều chuyển này.

Chuyên gia Gressel của ECFR đánh giá chiến dịch Kursk là một canh bạc, chứa đựng nhiều rủi ro quân sự đáng kể.

Chuyên gia Samus thì lại có cái nhìn lạc quan hơn. Ông này cho rằng chiến dịch của Ukraine tại Kursk càng tiến triển thì Kremlin sẽ buộc phải rút bớt nguồn lực khỏi Ukraine để hỗ trợ cho mặt trận Kursk.

Trung Hiếu/VOV.VN biên dịch Nguồn: DW