Mặt trời nhân tạo của Trung Quốc tiếp tục phá kỷ lục thế giới

Lò phản ứng EAST vận hành từ năm 2006 và được đặt tại thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy, Trung Quốc.

Lò phản ứng Tokamak siêu dẫn tiên tiến thử nghiệm được đặt tại thành phố Hợp Phì ở miền đông Trung Quốc. Tối 12/4, lò phản ứng EAST này đã tạo ra và duy trì plasma trong 403 giây, phá vỡ kỷ lục của chính mình trước đó là 101 giây năm 2017. Đồng thời, nó cũng đánh dấu một bước tiến quan trọng khác trong việc xây dựng các lò phản ứng tổng hợp nhiệt hạch hiệu quả cao, chi phí thấp của Trung Quốc.

Trước đây, EAST cũng từng đạt được một số kỷ lục, bao gồm việc chứa plasma ở nhiệt độ khoảng 70 triệu độ C trong gần 18 phút vào năm 2021 ở một chế độ hoạt động khác với chế độ được sử dụng trong thí nghiệm tối 12/4.

Theo hãng thông tấn nhà nước Xinhua trích dẫn ông Song Yuntao, giám đốc Viện Vật lý Plasma thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, đồng thời là người đã tham gia xây dựng EAST, “ý nghĩa chính của bước đột phá này nằm ở chế độ giới hạn cao của nó”.

Cụ thể, chế độ này giúp cả nhiệt độ lẫn mật độ của plasma tăng lên đáng kể. Từ đó, nó giúp đặt nền móng vững chắc để cải thiện tính khả thi về kỹ thuật và kinh tế của các lò phản ứng nhiệt hạch. Ngoài ra, “kỷ lục này cũng là một bước tiến lớn đối với nhóm của chúng tôi về nghiên cứu vật lý cơ bản, kỹ thuật nhiệt hạch cũng như vận hành và bảo trì dự án”, ông Song cho biết.

Chia sẻ sự vui mừng, ông cho biết nhiều người trong nhóm nghiên cứu người đã làm việc vất vả bất kể ngày đêm trong suốt một tuần để phá được kỷ lục. Đồng thời, ông tuyên bố “đêm nay sẽ là một đêm không ngủ nữa để ăn mừng”. Để có thể đạt được những bước tiến ngày hôm nay, nhóm nghiên cứu trước đây đã tập hợp kinh nghiệm từ việc tiến hành hơn 120.000 thí nghiệm.

Phản ứng nhiệt hạch – quá trình tương tự mà Mặt Trời trải qua để tạo ra ánh sáng và nhiệt - được coi là nguồn năng lượng an toàn, sạch và gần như vô hạn. Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học vẫn luôn nỗ lực phát triển “mặt trời nhân tạo” bằng cách nung nóng các nguyên tử hydro lên trên 100 triệu độ C và giữ chúng đủ lâu để chúng có thể hợp nhất thành các nguyên tử nặng hơn, giải phóng năng lượng khổng lồ trong quá trình này.

Bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 2006, lò phản ứng EAST của Trung Quốc đại diện cho một trong những hướng đi hứa hẹn nhất tới một tương lai con người kiểm soát được phản ứng nhiệt hạch.

EAST là lò Tokamak siêu dẫn đầu tiên trên thế giới – một cỗ máy sử dụng từ trường cực mạnh để giới hạn plasma siêu nóng trong một không gian hình bánh rán và buộc chúng kết hợp với nhau theo thời gian. Cỗ máy này sử dụng công nghệ tiên tiến và hàng triệu bộ phận để có thể hoạt động giống như một “mặt trời mini”.

Bản thân Trung Quốc cũng là thành viên của Lò phản ứng Thí nghiệm Nhiệt hạch Quốc tế - lò phản ứng nhiệt hạch lớn nhất thế giới hiện đang được xây dựng tại Pháp. Quốc gia này cũng đã hoàn thành thiết kế mặt trời nhân tạo thế hệ tiếp theo, được gọi là Lò phản ứng Thử nghiệm Kỹ thuật Nhiệt hạch Trung Quốc (CFETR) với mục đích trở thành lò phản ứng trình diễn nhiệt hạch đầu tiên trên thế giới, theo Xinhua.

Kế hoạch dự kiến cho biết một khi được hoàn thành vào khoảng năm 2035, CFETR sẽ tạo ra một lượng nhiệt khổng lồ với công suất cực đại lên tới 2 gigawatt.

Ngân Hà