Mật vụ Mỹ lên tiếng

Hôm 20/7, Cơ quan Mật vụ Mỹ thừa nhận trong 2 năm trước vụ ám sát hụt, họ đã từ chối đề nghị từ lực lượng an ninh của cựu Tổng thống Donald Trump trong việc cung cấp thêm nguồn lực liên bang.

Điều này trái ngược với tuyên bố của cơ quan này trước đó, theo New York Times.

Gần như ngay sau khi ông Trump bị bắn tại cuộc vận động ở Butler, Pennsylvania hôm 13/7, Mật vụ Mỹ phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc từ đảng viên Cộng hòa cùng các quan chức thực thi pháp luật.

Theo đó, cơ quan này được cho đã từ chối yêu cầu tăng cường thêm mật vụ để bảo vệ cuộc vận động tranh cử của cựu tổng thống Mỹ.

Ở thời điểm này, Mật vụ Mỹ vẫn lên tiếng bác bỏ thông tin.

Nhân viên mật vụ che cho ông Trump ngay sau khi có về tiếng súng tại cuộc vận động tranh cử. Ảnh: New York Times.

"Có thông tin không đúng sự thật rằng một thành viên trong nhóm của cựu tổng thống từng yêu cầu thêm nguồn lực và bị từ chối", phát ngôn viên của cơ quan này - Anthony Guglielmi - cho biết một ngày sau vụ nổ súng.

Giám đốc Cơ quan Mật vụ Mỹ khẳng định thông tin trên là sai sự thật trong cuộc gặp với lãnh đạo phụ trách chiến dịch tranh cử của ông Trump ở Wisconsin 2 ngày sau vụ việc.

Tuy nhiên, đến hôm 20/7, ông Guglielmi thừa nhận việc đội vận động của ông Trump đề nghị tăng cường an ninh nhưng chỉ biết đến thông tin này sau khi vụ ám sát hụt xảy ra.

2 người giấu tên, được thông báo về vấn đề này, xác nhận đội ngũ chiến dịch tranh cử của ông Trump đã tìm kiếm thêm nguồn lực trong phần lớn thời gian ông không còn tại nhiệm.

Ông Guglielmi cho biết các yêu cầu về nguồn lực bổ sung bị từ chối, không chỉ riêng đối với cuộc vận động ở Butler.

Trước đó, nhà chức trách Mỹ cho biết Cơ quan Mật vụ đã tăng cường an ninh cho cựu tổng thống trong cuộc vận động ở Butler vì họ nhận được thông tin về âm mưu ám sát tiềm tàng từ cơ quan tình báo.

Đối mặt khủng hoảng

Trong tuyên bố gửi tới New York Times, ông Guglielmi nhấn mạnh rằng cơ quan liên bang này hoạt động trong môi trường phức tạp với nhiều mối đe dọa.

“Trong trường hợp Cơ quan Mật vụ Mỹ không thể cung cấp thêm nguồn lực, họ đã bổ sung an ninh cho cuộc vận động của ông Trump bằng nguồn nhân lực thực thi pháp luật của tiểu bang và địa phương”, ông nhấn mạnh. “Hoặc họ thay đổi các kế hoạch an ninh để giảm thiểu nguy cơ bị tấn công của ông Trump".

Các thành viên Mật vụ Mỹ phản ứng để bảo vệ cựu Tổng thống Trump sau khi có tiếng nổ súng. Ảnh: Eric Lee/New York Times.

"Trong một số trường hợp, khi Mật vụ Mỹ không có đơn vị hoặc nguồn lực chuyên biệt, cơ quan này điều chỉnh để đảm bảo an ninh cho người được bảo vệ", ông nói thêm.

Theo ông, điều này có thể bao gồm việc huy động hỗ trợ từ “đối tác cấp tiểu bang hoặc địa phương để cung cấp chức năng chuyên biệt, hoặc xác định giải pháp thay thế khác” để giảm thiểu mối đe dọa nhắm đến yếu nhân trước công chúng.

Tuy nhiên, ông Guglielmi cho biết cơ quan liên bang bị hạn chế về số lượng nguồn lực có thể phân bổ cho các sự kiện.

Trong nhiều năm, một số nhân viên Mật vụ phàn nàn cơ quan này bị quá tải, đặc biệt trong mùa bầu cử - khi họ đồng thời phải bảo vệ tổng thống đương nhiệm, cùng nhiều ứng cử viên và sự kiện đại hội chính trị.

Dù vậy, việc thừa nhận mới đây của Mật vụ Mỹ sẽ chỉ làm tăng thêm sự chỉ trích dữ dội mà giám đốc cơ quan Kimberly A. Cheatle phải đối mặt. Hôm 22/7, bà sẽ xuất hiện tại phiên điều trần với Ủy ban Giám sát và Trách nhiệm giải trình của Hạ viện.

Kimberly Cheatle, giám đốc Cơ quan Mật vụ Mỹ. Ảnh: Twitter/Livepddave.

Sau vụ việc, Mật vụ Mỹ bị “tấn công” dữ dội bởi câu hỏi tại sao họ lại loại khỏi “vòng tròn" an ninh khu nhà kho - nơi nghi phạm nổ súng chỉ cách sân khấu diễn thuyết của ông Trump khoảng 120 m.

Sau đó, theo New York Times, một số nhân viên Cơ quan Mật vụ đã nhắn tin và gọi điện riêng cho nhau vào hôm 14/7 để hỏi tại sao lãnh đạo cơ quan này - bà Cheatle không xuất hiện nhiều hơn trước công chúng sau vụ ông Trump bị bắn.

Trong khi Cục Điều tra liên bang Mỹ và cảnh sát Pennsylvania họp báo chung vào ngày 13/7, ngay sau khi cựu tổng thống Mỹ bị bắn, không có đại diện của Cơ quan Mật vụ tham dự.

Vụ ám sát hụt ông Trump được xem là khủng hoảng lớn nhất trong hơn thập kỷ nhiều bê bối của Mật vụ Mỹ.

Washington Post cho biết cơ quan này trước đó đã trở thành tâm điểm chú ý khi các thành viên cấp cao bị cáo buộc lái xe trong tình trạng say xỉn qua khuôn viên Nhà Trắng, đâm vào rào chắn và chèn vào gói hàng mà một người phụ nữ tuyên bố chứa bom, dù nó chỉ là cuốn sách.

Những câu hỏi bủa vây

Mức độ tức giận giữa thành viên đảng Cộng hòa và người đứng đầu Cơ quan Mật vụ sau vụ ám sát hụt đã bùng nổ trong Đại hội toàn quốc của đảng này.

Một nhóm thượng nghị sĩ đuổi theo bà Cheatle qua Diễn đàn Fiserv ở Milwaukee, chất vấn vì bà không trả lời câu hỏi của họ về vụ nổ súng.

Nhiều người cũng thắc mắc về cách Mật vụ Mỹ phân công các sĩ quan thực thi pháp luật địa phương hỗ trợ an ninh tại cuộc vận động ở Butler.

Cơ quan này đã giao nhiệm vụ cho nhóm lớn sĩ quan thực thi pháp luật địa phương làm việc bên trong phạm vi “vòng tròn" an ninh của mình, thay vì cả tòa nhà nơi nghi phạm nổ súng.

Tay súng có thể tự do đi lại bên ngoài khu vực bảo vệ trước khi trèo trên nóc nhà, mặc dù cảnh sát địa phương đã nhận thấy hắn có hành động kỳ lạ và thông báo cho các cơ quan thực thi pháp luật khác.

Thi thể tay súng trên nóc nhà (trái). Hình minh họa cho thấy vị trí của ông Trump, tay súng, lính bắn tỉa thực thi pháp luật tại vụ xả súng ở Pennsylvania (phải). Ảnh: New York Post/ CBS News.

Cơ quan này cũng phải đối mặt với câu hỏi tại sao họ lại cho phép ông Trump lên sân khấu, ngay cả sau khi nhận được thông tin cơ quan thực thi pháp luật đang tìm kiếm kẻ đáng ngờ trong đám đông.

Ngoài việc làm bị thương ông Trump, tay súng Thomas Matthew Crooks (20 tuổi, đến từ Bethel Park) đã giết chết một người tham dự và làm bị thương 2 người khác.

Một tay súng bắn tỉa của Mật vụ Mỹ sau đó đã bắn hạ Crooks.

Alejandro N. Mayorkas, Bộ trưởng An ninh Nội địa, cơ quan giám sát Mật vụ, gọi vụ việc là "thất bại" về an ninh. Tổng thống Biden kêu gọi mở cuộc đánh giá độc lập về các thủ tục an ninh trước và sau vụ nổ súng.

Trong khi đó, một số thành viên đảng Cộng hòa kêu gọi bà Cheatle từ chức.

Đội ngũ của ông Trump đã lo ngại về việc thiếu sự hỗ trợ và nguồn lực bổ sung trong nhiều năm. Lo ngại đó ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn khi ông phải đối mặt với loạt tình huống chưa từng có đối với một cựu tổng thống Mỹ, bao gồm 4 lần bị truy tố hình sự.

Theo một người trong đội ngũ chiến dịch, vấn đề gây căng thẳng là họ thiếu máy dò kim loại để sàng lọc người tham dự.

Vào cuối tháng 5, trong cuộc vận động tranh cử của ông Trump tại công viên ở South Bronx, việc thiếu máy dò kim loại đã dẫn đến tình trạng tắc nghẽn khi mọi người chờ đợi để vào, người này cho biết.

Cũng vào tháng 5, người này kể lại ban đầu Cơ quan Mật vụ từ chối yêu cầu bổ sung máy dò kim loại từ nhóm ông Trump, khi cựu tổng thống tham dự lễ tốt nghiệp trung học của con trai út. Họ nói rằng đó không phải là sự kiện "chính trị". Dù vậy, cuối cùng cơ quan này vẫn nhượng bộ.

Khoảnh khắc tay súng bắn ông Trump từ mái nhà Đoạn video cho thấy nhiều người có mặt đang hoảng loạn hét lên về việc "người đàn ông có súng đang nằm trên mái nhà" trước khi những tiếng súng vang lên.

Minh An