Matcha và trà xanh khác gì nhau?

Matcha trở nên rất phổ biến vì lợi ích của nó, nhưng những tác dụng ấy có phải là sự thật? Ảnh: iStock.

Khi đi vào bất kỳ cửa hàng cà phê hoặc cửa hàng bán thực phẩm tốt cho sức khỏe nào, bạn chắc chắn sẽ thấy bột trà xanh (match) ở đó. Nó được trộn vào latte, sữa lắc, soda, sô-cô-la nóng, sinh tố, thậm chí trong các món tráng miệng như kem và bánh brownie.

Bột trà xanh được nhiều người khuyên dùng vì nó chứa nhiều chất chống oxy hóa có thể ngăn ngừa ung thư, cải thiện trí nhớ, giảm căng thẳng và lo lắng. Những điều này đủ để thuyết phục hầu hết mọi người uống matcha. Nhưng liệu matcha có thực sự tốt?

Matcha là gì?

Matcha là bột trà xanh bắt nguồn từ các nghi lễ trà truyền thống thống ở Nhật Bản, và hiện nay trở nên phổ biến ở Mỹ và các nơi khác. Nó và các loại trà có chứa caffein khác đều được chiết xuất từ cùng loại cây Camellia sinensis.

Quá trình trồng loại cây này rất khác thường. Cây chè được che nắng trong phần lớn thời gian sinh trưởng để có thể tạo ra nhiều axit amin và các hợp chất sinh học hơn, như chất diệp lục và theanine. Lá cây sau khi thu hoạch sẽ được nghiền thành bột mịn.

Matcha có lợi cho sức khỏe không?

Tiến sĩ Frank Hu, giáo sư dinh dưỡng và dịch tễ học, chủ nhiệm khoa dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan, cho biết: "Các lá trà xanh khác thường được ngâm trong nước nóng. Còn matcha được nghiền từ lá trà nguyên chất nên nồng độ thành phần trong matcha cao hơn nhiều."

Mặc dù các nghiên cứu về lợi ích sức khỏe của matcha vẫn chưa được xác định, các chuyên gia nói matcha chứa lượng lớn các hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Nghiên cứu về lợi ích của matcha vẫn còn ít. Ảnh: iStock.

Jamie Alan, phó giáo sư dược học và độc chất học tại Đại học Bang Michigan, chia sẻ: “Khi chúng ta già đi hoặc khi chúng ta tiếp xúc với những thứ trong môi trường, như tia cực tím hoặc chất gây ung thư, cơ thể sẽ tạo ra các chất phản ứng oxy và chúng có thể làm hỏng màng tế bào của chúng ta”.

Chất chống oxy hóa có nhiều trong matcha, là những chất “vô hiệu hóa” các phân tử có hại đó, ngăn chặn toàn bộ các sự kiện gây tổn hại cơ thể. Tiến sĩ Hu và Tiến sĩ Alan cho biết, do đó, về mặt lý thuyết, trà có thể giúp bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi bị hư hại và giảm nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe như bệnh tim hoặc ung thư, mặc dù điều này chưa được chứng minh.

Axit amin độc đáo này có thể được tìm thấy trong trà xanh cũng như một số loại nấm. Nó là một thành phần của matcha mà các chuyên gia đánh giá là có khả năng có lợi cho sức khỏe.

Tuy nhiên, bằng chứng về điều này chưa rõ ràng. Một số thử nghiệm nhỏ gợi ý rằng L-theanine có thể cải thiện hiệu suất nhận thức và giảm căng thẳng. Tuy nhiên, 2 chuyên gia lưu ý rằng mới chỉ có các nghiên cứu trên động vật và một số thử nghiệm nhỏ trên người.

Tiến sĩ Hu nói mặc dù hầu hết mọi người không nghĩ đến tác dụng của caffeine khi uống cà phê vào buổi sáng, nhưng bằng chứng về lợi ích sức khỏe của nó là khá mạnh mẽ.

Các nghiên cứu phát hiện ra caffeine có thể làm tăng chức năng nhận thức, sự tỉnh táo và tăng cường trao đổi chất. Cà phê là nguồn cung cấp caffeine chủ yếu cho người lớn ở Mỹ và nghiên cứu cho thấy những người Mỹ uống cà phê thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim, bệnh gan và suy giảm nhận thức do tuổi tác.

Kết luận cuối cùng về lợi ích của matcha là gì?

Rất ít nghiên cứu tập trung đặc biệt vào lợi ích sức khỏe của matcha, vì vậy rất khó để nói chắc chắn. Nhưng các nhà khoa học hiểu khá rõ về lợi ích của trà xanh. Tiến sĩ Hu nói: “Có rất nhiều nghiên cứu về trà xanh, và bằng chứng tổng thể chỉ ra rằng nó là một loại đồ uống tốt cho sức khỏe".

Ông nói họ không có bằng chứng tương tự cho matcha, nhưng vì matcha có các thành phần giống trà xanh, chỉ khác là ở nồng độ cao hơn nhiều nên họ nghĩ nó mang lại những lợi ích như trà xanh.

Các nhà nghiên cứu cho rằng matcha cũng tốt cho sức khỏe vì nó chứa thành phần giống trà xanh. Ảnh: iStock.

Tiến sĩ Alan cũng nhấn mạnh mặc dù matcha nói chung là an toàn, nhưng một số người như những người phải hạn chế lượng caffeine vì tình trạng sức khỏe thì nên tránh xa matcha.

Bà nói: “Nếu bạn dễ bị rối loạn nhịp tim hoặc nếu bạn bị bệnh tim, thì matcha có thể gây hại cho bạn". Những người nhạy cảm với caffeine cũng nên tránh sử dụng matcha vì nó có thể gây lo lắng và làm gián đoạn giấc ngủ.

Phương Hà