Máy bay lai điện bình dân vừa 'ẵm' 9 tỷ USD có gì đặc biệt?

Dự án máy bay lai điện cất hạ cánh ngắn (STOL) của Electra (một công ty thuộc ngành hàng không bền vững) đang gây tiếng vang lớn trên thị trường. Với lượng đơn đặt hàng trước lên đến hơn 2.200 chiếc, tổng giá trị gần 9 tỷ USD (hơn 230 nghìn tỷ đồng), Electra đã vượt qua cả Archer Aviation, công ty dẫn đầu trong lĩnh vực eVTOL với hơn 6 tỷ USD đơn đặt hàng dự kiến.

Điều này cho thấy sức hút mạnh mẽ của eSTOL EL9, một phương thức tiếp cận truyền thống hơn so với eVTOL. Trong khi eVTOL hứa hẹn khả năng di chuyển từ mái nhà này sang mái nhà khác, thì eSTOL lại tập trung vào tính linh hoạt và khả năng vận hành êm ái.

Theo New Atlas, "máy bay của Electra trông khá bình thường, nhưng nó tạo ra lực nâng lớn đến mức vô lý, cất cánh và hạ cánh ở tốc độ cực chậm, gần như không sử dụng đường băng".

Khi chính thức ra mắt thị trường, máy bay Electra sẽ chở được một phi công và 1.361 kg hàng hóa hoặc chín hành khách cùng hành lý, với tốc độ hành trình khoảng 322 km/h.

Tám cánh quạt điện chạy dọc theo mép trước của cánh, cùng với các cánh tà lớn treo ở mép sau, tạo ra hiệu ứng khí động học "blown lift" mạnh mẽ. Hiệu ứng này cho phép máy bay cất cánh ở tốc độ chỉ 56 km/h và tăng tốc nhanh chóng.

Điều này đồng nghĩa với việc chỉ cần đường băng nhỏ hơn một sân bóng đá. Electra cho biết máy bay của họ có thể hoạt động trên các sân bay nhỏ chỉ với kích thước 92 x 31m, bằng 1/10 kích thước đường băng tiêu chuẩn. Điều này mang lại sự linh hoạt vượt trội cho việc vận hành.

Ưu điểm nữa của Electra là hoạt động gần giống như máy bay thông thường, giúp quá trình chứng nhận và triển khai thương mại diễn ra suôn sẻ hơn. So với các đội eVTOL, Electra gặp ít khó khăn hơn trong việc định hướng và có nhiều tiền lệ để tham khảo.

Kể từ tháng 5/2024, Electra đã thử nghiệm nguyên mẫu EL2 hai chỗ ngồi được trang bị hệ thống truyền động hybrid blown-wing. Tính đến tháng 10/2024, cự ly cất cánh ngắn nhất của EL2 là khoảng 46 m, và hạ cánh ngắn nhất là 34,7 m.

Phó chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Electra, ông J.P. Stewart nói: "EL2 tạo ra lực nâng lớn đến mức họ đã cho nó bay ở tốc độ thấp tới 40,7 km/h mà vẫn không thấy tình trạng giảm lực nâng nhanh chóng do sự tách luồng không khí khỏi bề mặt cánh, gây ra do vượt quá góc tấn tới hạn, có thể dẫn đến tai nạn".

Một điểm then chốt nữa là độ ồn thấp của máy bay. Độ ồn của EL2 khi bay ở độ cao 152m đã được xác nhận chỉ ở mức 55 dB. Con số này thấp hơn nhiều so với 75 dB của máy bay tua-bin thông thường. Như vậy, máy bay Electra sẽ ít gây ồn ào hơn đáng kể khi bay trên khu vực đô thị.

Trong khi tiếp tục các chuyến bay thử nghiệm, công ty đang hướng tới việc chế tạo một mẫu trình diễn công nghệ chín chỗ ngồi quy mô đầy đủ, dự kiến sẽ bay vào năm 2026. Mẫu này sẽ rất gần với thiết kế cuối cùng, dự kiến sẽ được hoàn thiện ngay sau đó. Mục tiêu của Electra là đạt chứng nhận và đưa máy bay vào hoạt động trong năm 2028.

CEO Electra, ông Marc Allen, khẳng định trong một thông cáo báo chí gần đây: "Chúng tôi đã tạo ra một chiếc máy bay cánh cố định mang lại khả năng tiếp cận của máy bay trực thăng với độ ồn thấp hơn 100 lần, chi phí thấp hơn 70%, an toàn được cải thiện và lượng khí thải giảm đáng kể.

Phản ứng từ ngành hàng không toàn cầu là rất lớn, họ ký với Electra nhiều hợp đồng đặt hàng giá trị. Electra được coi là một yếu tố thay đổi cuộc chơi thực sự và họ đang sử dụng khả năng cất cánh siêu ngắn của nó để mở ra các tuyến đường mới ở những khu vực có giới hạn về không gian và tiếng ồn.

Mời độc giả xem thêm video Máy bay lai điện của Electra cất cánh siêu ngắn, vận hành siêu êm.

Tuệ Minh