Meme, emoji được dùng làm bằng chứng trước tòa ở Trung Quốc

Biểu tượng cảm xúc (emoji), nhãn dán (sticker) hay ảnh chế (meme) trong các cuộc trò chuyện online có thể sử dụng làm bằng chứng trong vụ kiện ở Trung Quốc, theo Sixth Tone.

Trích dẫn từ kết quả tìm kiếm từ cơ sở dữ liệu quốc gia, các cơ quan tư pháp Trung Quốc đã ghi lại được 158 vụ kiện trong 5 năm qua từng công nhận biaoqingbao, bao gồm biểu tượng cảm xúc, nhãn dán và một số phương thức biểu đạt cảm xúc trực tuyến khác, là bằng chứng trước tòa án.

Thông tin này được đề cập trong bài đăng ngày 30/6 của một tòa án hàng đầu tỉnh Giang Tô trên mạng xã hội.

Số trường hợp sử dụng những phương thức biểu đạt cảm xúc hiện đại này làm bằng chứng trong các vụ kiện đã tăng từ 8 vụ (2018) lên 61 vụ (2021).

Biểu tượng cảm xúc trở thành văn hóa sử dụng mạng xã hội ở Trung Quốc. Ảnh: Weibo.

Ví dụ, trong vụ tranh chấp hợp đồng cho thuê, một tòa án ở phía nam thành phố Thâm Quyến đã công nhận việc bên cho thuê phản hồi bằng emoji mặt trời đã chứng thực cho việc gia hạn hạn hợp đồng.

Năm 2020, tòa án quận ở tỉnh An Huy tuyên bố rằng emoji cử chỉ tay "OK" không phải bằng chứng xác nhận hợp đồng vay.

Từ lâu, việc dùng biaoqingbao đã trở thành một phần văn hóa mạng xã hội, đặc biệt ở giới trẻ Trung Quốc. Theo kết quả khảo sát năm 2021 do China Youth Daily thực hiện, hơn 70% trong số 4.351 sinh viên được hỏi từng sử dụng những hình họa này để truyền tải cảm xúc của họ.

Đối với mỗi người, ý nghĩa đằng sau mỗi biểu tượng cảm xúc cụ thể có thể khác nhau.

Do đó, bài viết của tòa án tỉnh Giang Tô khiến người dân cảm thấy khó hiểu, từ đó làm dấy lên làn sóng châm biếm trên mạng xã hội.

Một số tài khoản mỉa mai rằng họ sẽ cảnh giác hơn khi sử dụng biểu tượng cảm xúc, trong khi những người khác đặt câu hỏi về cách nhà chức trách giải mã ý nghĩa và ý định của người dùng đằng sau mỗi emoji, sticker hay meme.

“Liệu tôi có bị kiện vì tội bạo lực mạng nếu gửi biểu tượng cảm xúc bị đập búa vào đầu không?”, một người hỏi trên Weibo.

Các emoji, meme hay sticker có thể thay lời muốn nói của người dùng trong nhịp sống tất bật, hối hả. Ảnh: VCG.

Dù từ lâu, tòa án đã công nhận lịch sử trò chuyện trong các ứng dụng nhắn tin và bài đăng mạng xã hội là bằng chứng kỹ thuật số cho những vụ kiện dân sự, việc xác minh ý nghĩa từ góc độ pháp lý vẫn khó khăn.

Các chuyên gia pháp lý nói với Beijing Youth Daily rằng việc giải thích sắc thái của biểu tượng cảm xúc đã đặt ra thách thức đối với các chuyên gia trong ngành, dù chúng không đóng vai trò quyết định ở hầu hết trường hợp.

Việc xác minh emoji, meme hay sticker để đưa chúng thành bằng chứng pháp lý cần dựa trên bối cảnh cụ thể, và sẽ chỉ được xem xét kỹ hơn trong các vụ án hình sự.

“Thật không phù hợp khi xem các phương thức biểu đạt cảm xúc trực tuyến là bằng chứng quan trọng trước tòa. Với nhịp sống hối hả hiện nay, nhiều người có thể sử dụng chúng như phép lịch sự, hoặc trả lời vội vàng mà chưa đọc kỹ nội dung”, Ge Shuchun, một luật sư và thành viên của Hiệp hội Luật Trung Quốc, chia sẻ.

Ánh Dương