Miễn, hỗ trợ học phí: Xóa rào cản, mở cánh cửa bình đẳng cho giáo dục Việt Nam

Lần đầu tiên trong lịch sử giáo dục Việt Nam, học sinh công lập từ mầm non đến THPT được miễn học phí toàn phần; học sinh trường tư cũng được hỗ trợ tùy theo mức chi trả. Một chính sách mang tính bước ngoặt đã được Quốc hội thông qua, không chỉ xoa dịu gánh nặng tài chính, mà còn tạo tiền đề xóa bỏ rào cản bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục.

Chính sách toàn dân, tầm nhìn toàn diện

Ngày 26/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non và học sinh phổ thông trên toàn quốc, áp dụng ngay từ năm học 2025–2026. Theo đó:

Toàn bộ học sinh công lập từ mầm non đến THPT được miễn học phí 100%.

Học sinh học tại cơ sở ngoài công lập được hỗ trợ học phí, với mức hỗ trợ do HĐND cấp tỉnh quyết định, không vượt quá học phí thực tế của nhà trường.

Tổng ngân sách trung ương dự kiến cấp phát cho chương trình là khoảng 30.600 tỷ đồng mỗi năm, trong đó hơn 22.000 tỷ đồng dành cho hệ công lập và hơn 8.000 tỷ đồng dành để hỗ trợ học sinh tư thục và các đối tượng đặc thù khác.

Đây được đánh giá là chính sách có quy mô và ảnh hưởng lớn nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực giáo dục phổ thông. Đặc biệt, chính phủ khẳng định phụ huynh không cần làm thêm bất cứ thủ tục nào để được hưởng quyền lợi này, mọi việc sẽ được triển khai thông qua hệ thống tài chính công lập và cơ sở giáo dục.

Cơ hội bình đẳng thực chất cho mọi đứa trẻ Việt Nam

Miễn học phí không đơn thuần là một biện pháp hỗ trợ tài chính. Đằng sau đó là tư duy mới: giáo dục là quyền, không phải đặc quyền. Khi học phí không còn là rào cản, trẻ em nghèo, trẻ em dân tộc thiểu số, con em công nhân hay người lao động tự do – những nhóm dễ bị tổn thương nhất, sẽ có nhiều cơ hội hơn để tiếp tục học tập đến nơi đến chốn.

Đặc biệt, việc hỗ trợ cả học sinh ngoài công lập cho thấy nhà nước đang thực sự hướng về người học, chứ không chỉ gói gọn chính sách trong phạm vi trường công. Dù học ở đâu, các em đều là công dân và đều có quyền được giáo dục.

Tuy nhiên, để chính sách đạt hiệu quả lâu dài, cần đi kèm với cải cách chương trình học, đầu tư vào giáo viên, tăng cường hạ tầng trường lớp và giảm chênh lệch chất lượng giữa các địa phương. Miễn học phí chỉ là khởi đầu, cái đích cuối cùng là mọi đứa trẻ Việt Nam đều được học trong điều kiện công bằng và chất lượng.

Miễn và hỗ trợ học phí toàn quốc là một bước tiến mang tầm chiến lược, thể hiện rõ cam kết của nhà nước trong việc đầu tư vào con người. Một xã hội học tập không thể được xây dựng khi cánh cổng trường vẫn còn khóa bởi những đồng học phí.

Với chính sách lần này, Việt Nam đang thực sự mở ra một cánh cửa mới: cánh cửa bình đẳng trong giáo dục, cho hiện tại và cho tương lai.

Yến Nguyễn