Miễn phí SGK, bỏ Hội đồng trường... nhiều cải cách giáo dục được xới xáo
Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, đề cập đến việc kết thúc hoạt động của Hội đồng trường các cơ sở giáo dục công lập, theo hướng có 'giai đoạn chuyển tiếp'
Sáng 17/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất toàn quốc, từ năm học 2026 – 2027
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, dự thảo Nghị quyết gồm 11 điều, quy định nguyên tắc áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Căn cứ chỉ đạo tại Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 158 của Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã rà soát, lựa chọn các vấn đề trọng tâm, cấp bách, có tính đột phá, bảo đảm rõ mục tiêu, rõ giải pháp, rõ trách nhiệm và rõ tính khả thi, thể chế hóa đầy đủ các chủ trương của Đảng theo tinh thần Nghị quyết số 71.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh. Ảnh: Như Ý.
Tại điều 3 dự thảo Nghị quyết quy định về hợp tác phát triển chương trình giáo dục, nêu rõ, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc, thực hiện từ năm học 2026 – 2027; thực hiện cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho học sinh hoàn thành vào năm 2030. Đối với các địa phương có điều kiện thì sẽ thực hiện miễn phí sách giáo khoa từ năm học 2026 – 2027.
Nhà nước bảo đảm nguồn lực để miễn học phí, giáo trình môn học Giáo dục quốc phòng và an ninh tại cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp theo lộ trình do Chính phủ quy định, phù hợp với khả năng cân đối ngân sách nhà nước, pháp luật liên quan và yêu cầu bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, cần làm rõ quy định các địa phương có điều kiện thì sẽ thực hiện miễn phí sách giáo khoa từ năm học 2026 – 2027 để tránh hiểu sai thành ưu tiên cung cấp miễn phí sách giáo khoa trước cho học sinh các địa phương có điều kiện thay vì ưu tiên cho học sinh vùng khó khăn; cân nhắc quy định cơ chế Nhà nước khuyến khích thu hút nguồn lực của xã hội và của địa phương có điều kiện hỗ trợ cho địa phương khó khăn để triển khai thực hiện chủ trương này.
Trong điều 2, về phát triển nguồn nhân lực ngành giáo dục, dự thảo quy định về chính sách đặc thù, vượt trội về đãi ngộ đối với nhân lực trong ngành giáo dục. Theo đó, phụ cấp ưu đãi nghề được thực hiện theo lộ trình đối với cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập với mức tối thiểu 70% đối với giáo viên, 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên công tác tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa xã hội Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh: Như Ý.
Cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học được tự chủ quyết định mức thu nhập tăng thêm cho nhà giáo, viên chức và người lao động từ nguồn thu hợp pháp ngoài ngân sách nhà nước cấp, phù hợp với quy chế chi tiêu nội bộ và kết quả hoạt động của đơn vị.
Sẽ kết thúc hoạt động của Hội đồng trường các cơ sở giáo dục công lập
Dự thảo nghị quyết cũng đề cập đến việc kết thúc hoạt động của Hội đồng trường các cơ sở giáo dục công lập. Theo đó, quy định giai đoạn chuyển tiếp khi Hội đồng trường kết thúc hoạt động, trong thời gian không quá 6 tháng cơ quan quản lý trực tiếp quyết định một số nội dung quản lý điều hành do Hội đồng trường đảm nhiệm liên quan đến công tác tổ chức, nhân sự. Cơ quan quản lý trực tiếp căn cứ tiêu chuẩn, điều kiện người đứng đầu cơ sở giáo dục do Bộ GDĐT quy định để xem xét, quyết định nhân sự phù hợp.
Cơ quan quản lý trực tiếp quyết định số lượng cấp phó của người đứng đầu trong giai đoạn sắp xếp nhân sự và bàn giao cơ chế hoạt động của Hội đồng trường; cho phép giữ số lượng cấp phó vượt quy định trong 5 năm và xây dựng phương án giảm dần để thực hiện theo quy định của pháp luật.
Về kết thúc hoạt động của Hội đồng trường các cơ sở giáo dục công lập, trong báo cáo thẩm tra, Ủy ban Văn hóa xã hội nhất trí với quy định giai đoạn chuyển tiếp khi kết thúc hoạt động của Hội đồng trường, đồng thời cho biết, có ý kiến đề nghị quy định chuyển tiếp nên đưa vào các dự án luật liên quan đang được trình sửa đổi, bổ sung; không quy định tại dự thảo nghị quyết.
