Miễn viện phí toàn dân, BHYT vẫn là trụ cột chính

Tổng Bí thư Tô Lâm mới đây đã ký ban hành Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Nghị quyết nêu rõ, từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần, được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế. Đến năm 2030, người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình.

Đến năm 2026, tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt trên 95% dân số, đến năm 2030 đạt bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân; phát triển các loại hình bảo hiểm sức khỏe.

Bảo hiểm y tế vẫn là trụ cột chính

Theo bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế, chủ trương miễn viện phí cho người dân là một trong những chính sách hết sức nhân văn. Đây cũng là mục tiêu thể hiện bản chất tốt đẹp của chính sách an sinh xã hội của nhà nước ta.

Bà Trang cho biết: “Miễn viện phí không có nghĩa là người dân cứ đến cơ sở khám chữa bệnh theo nhu cầu mà không phải trả tiền mà miễn viện phí vẫn phải dựa vào chính sách trụ cột là BHYT. Tức là miễn viện phí trong phạm vi của BHYT và trong khả năng hỗ trợ của ngân sách nhà nước để nhà nước cùng với quỹ BHYT sẽ chi trả chi phí khám và điều trị ở mức căn bản. Phần còn lại theo yêu cầu hoặc những kỹ thuật cao, chi phí lớn thì người bệnh chi trả kết hợp với một số chính sách khác dành cho người bệnh nghèo, người có thu nhập thấp như là huy động xã hội hóa, các nguồn tài trợ để hỗ trợ thêm cho người bệnh”.

Tiến tới, BHYT cũng sẽ tiếp tục mở rộng phạm vi quyền lợi và tăng mức chi trả. Lấy ví dụ, bà Trang cho biết, hiện nay, với một số thuốc, dịch vụ kỹ thuật hay vật tư y tế có chi phí cao, quỹ BHYT mới chỉ chi trả 50% hoặc 70%. Trong thời gian tới, sẽ phấn đấu để tăng tỷ lệ chi trả, đặc biệt đối với các bệnh nặng, bệnh hiểm nghèo, bệnh có chi phí điều trị lớn. Khi đó, ngoài BHYT, nhà nước cũng sẽ có cơ chế hỗ trợ bổ sung, giúp người bệnh - nhất là người nghèo - có điều kiện điều trị, giảm bớt gánh nặng chi phí.

Giảm dần tỷ lệ đồng chi trả của người bệnh

Vụ trưởng Vụ BHYT cho biết, song song với chính sách miễn viện phí là mục tiêu giảm dần tỷ lệ đồng chi trả của người bệnh. Hiện nay, tỷ lệ đồng chi trả của Việt Nam đang ở mức cao, khoảng 40 – 43%. Trong khi đó, ở một số quốc gia như Thái Lan, tỷ lệ này chỉ khoảng 12 – 15%.

Theo bà Trang, hiện BHYT đang chi trả theo các mức 100%, 95% và 80% tùy nhóm đối tượng. Trong đó, nhiều người vẫn phải đồng chi trả 5% hoặc 20% chi phí khám chữa bệnh.

Trong thời gian tới, sẽ từng bước giảm tỷ lệ đồng chi trả này đối với một số đối tượng, đặc biệt là người cao tuổi, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn, người cận nghèo và nhóm thu nhập thấp. Chẳng hạn, hiện nay trẻ em dưới 6 tuổi đã được BHYT chi trả 100% không hạn chế điều kiện. Tới đây, mục tiêu là mở rộng ưu đãi tương tự cho các nhóm yếu thế khác.

“Việc giảm tỷ lệ đồng chi trả này sẽ thực hiện theo lộ trình, căn cứ vào khả năng cân đối quỹ bảo hiểm y tế”, bà Trang nói.

Về chính sách cụ thể, thứ nhất, mỗi người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ ít nhất một lần tại y tế cơ sở, cụ thể là

trạm y tế xã. Khi đó, người dân sẽ được khám một số chỉ tiêu cơ bản nhằm kiểm tra sức khỏe, sàng lọc sớm bệnh tật. Chi phí này nằm trong phạm vi chi trả của quỹ bảo hiểm y tế. Trong trường hợp thiếu, ngân sách Nhà nước sẽ cấp bổ sung để bảo hiểm y tế bảo đảm chi trả, mỗi người ít nhất một lần/năm. Với một số đối tượng có nguy cơ cao, phạm vi khám hoặc tần suất khám có thể được tăng lên, không chỉ một mà có thể hai lần tùy điều kiện ngân sách.

Chính sách thứ hai là bảo đảm cho người dân được khám sàng lọc và quản lý sức khỏe toàn diện, lập hồ sơ sức khỏe để theo dõi, quản lý sức khỏe theo vòng đời - từ khi còn trong bào thai, lúc sinh ra cho đến về già.

“Đây là một chính sách rất nhân văn. Bởi nếu chú trọng đến việc sàng lọc và chẩn đoán sớm bệnh tật, chúng ta sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí, giảm gánh nặng bệnh tật. Cụ thể, khi bệnh được phát hiện sớm và điều trị ở giai đoạn đầu, nguy cơ mắc bệnh sẽ giảm, nhiều trường hợp có thể chữa khỏi, tỷ lệ tử vong cũng giảm, đồng thời hạn chế được chi phí điều trị ở giai đoạn muộn”, bà Trang chia sẻ.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, để thực hiện Nghị quyết số 72 của Bộ Chính trị, Bộ Y tế đang gấp rút xây dựng đề án miễn viện phí toàn dân. Hiện Bộ đang giao Vụ Bảo hiểm y tế là đầu mối, kết nối các đơn vị khẩn trương hoàn thành dự thảo đề án trình lãnh đạo bộ; tham mưu việc thành lập ban soạn thảo, trong đó mời các chuyên gia, nhà khoa học, bộ, ngành liên quan và đại diện tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Các đơn vị tham mưu hoàn thành báo cáo thành phần về thực tiễn tình hình đóng viện phí, mô hình sử dụng dịch vụ và chi phí của quốc tế, rà soát quy định pháp luật có liên quan và báo cáo đánh giá tác động của chính sách khi ban hành đề án.

Thứ trưởng Thuấn nhấn mạnh: "Bộ Y tế hướng tới phương châm chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân là trên hết, trước hết, do đó bộ đã và đang nghiên cứu xây dựng đề án theo lộ trình, từng cấp chuyên môn, phạm vi, quy mô với mục tiêu từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế cho người dân, tiến tới miễn viện phí toàn dân vào giai đoạn từ 2030-2035 và mọi người dân đều có thẻ BHYT đều được tiếp cận, tham gia và thụ hưởng dịch vụ khám chữa bệnh".

Nguyễn Hà/VOV.VN