Mikhail Gorbachev - nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô qua đời

Các hãng tin Nga gồm Interfax, Tass và RIA dẫn tin Bệnh viện Trung ương Moscow cho biết ông Mikhail Sergeyevich Gorbachev qua đời vào chiều tối ngày 30/8 (giờ địa phương) sau một thời gian chống chọi với bệnh tật.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Tổng thống Putin đã gửi điện chia buồn đến gia đình và người thân ông Gorbachev, đồng thời bày tỏ niềm tiếc thương sâu sắc, theo AFP.

Sinh năm 1931 trong một gia đình nông dân ở miền nam nước Nga, ở tuổi thiếu niên, Gorbachev đã vận hành máy gặt đập liên hợp trong các trang trại tập thể. Sự nghiệp chính trị của ông bắt đầu từ những năm sinh viên, khi ông theo học luật tại Đại học Tổng hợp Lomonosov Moscow. Sự thăng tiến của ông tương đối nhanh chóng, và vào năm 1985, ông trở thành tổng bí thư của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô – nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Liên Xô.

Ông Mikhail Gorbachev. Ảnh: TASS.

Trong thời gian nắm quyền, Gorbachev đã nhắm tới mục tiêu tái tạo sức sống cho nền kinh tế Liên Xô đang đình trệ, vốn đã kém hiệu quả, chi tiêu quốc phòng quá mức và nạn tham nhũng đang gia tăng. Ông kêu gọi khẩn trương tổ chức lại và hiện đại hóa, nhưng sớm mở rộng cải cách sang cơ cấu chính trị và xã hội của cả quốc gia.

Ông công bố Chính sách 'perestroika' - chương trình tái cấu trúc, vào năm 1986 như một nỗ lực để tổ chức lại nền kinh tế. Chương trình tái cấu trúc trên nhằm mang lại sự độc lập hơn cho các bộ và các doanh nghiệp nhà nước lớn và cũng giới thiệu một số cải cách theo kiểu thị trường tự do. Năm 1988, Gorbachev cho phép thành lập các doanh nghiệp tư nhân ở nước này lần đầu tiên kể từ “Chính sách kinh tế mới” của Vladimir Lenin vào những năm 1920.

Ông bắt đầu sự nghiệp đảng của mình vào năm 1962. Từ năm 1970 - 1978, ông giữ chức Bí thư thứ nhất của Ủy ban khu vực Stavropol của đảng Cộng sản. Ông là Ủy viên Ban Chấp hành T.Ư Đảng từ năm 1971 - 1991. Từ năm 1980 - 1991, ông là Ủy viên Bộ Chính trị.

Là tổng thống đầu tiên và cuối cùng của Liên Xô và trên thực tế là nguyên thủ quốc gia cuối cùng từ năm 1985 đến khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, ông Gorbachev được biết đến với nỗ lực cải cách đất nước trên quy mô lớn dưới chương trình được gọi là “perestroika”, đồng thời ông cũng xoa dịu căng thẳng với phương Tây trong giai đoạn cuối của Chiến tranh Lạnh.

Thời kỳ lãnh đạo của ông được đánh dấu bằng một số bước ngoặt quan trọng về mặt địa chính trị: Chiến tranh Lạnh kết thúc, quân đội Liên Xô rút khỏi Afghanistan và sự sụp đổ của chính quyền Liên Xô. Di sản chính trị của ông cũng gây nhiều tranh cãi.

Theo Sputnik, trong các cuộc phỏng vấn trước đây, ông Gorbachev khẳng định bản thân phải chịu trách nhiệm về mặt đạo đức cho tất cả những gì đã xảy ra với đất nước trong thời gian cầm quyền của mình. Ông tuyên bố đã chiến đấu vì sự bảo tồn của Liên bang Xô Viết “đến viên đạn cuối cùng”, nhưng luôn gọi nguyên tắc “không đổ máu” là cương lĩnh chính. Ông được cho là đã đề cập đến cương lĩnh này khi từ chối dùng vũ lực để ngăn chặn âm mưu đảo chính tháng 8.1991 bằng vũ lực.

Ngày 20.1.2021, ngay trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden nhậm chức, nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev đã có cuộc phỏng vấn với hãng TASS về mối quan hệ Nga - Mỹ hiện tại và trong thời gian tới. Theo ông Gorbachev, tình hình hiện tại của mối quan hệ Nga và Mỹ “rất đáng lo ngại” nhưng đó cũng đồng nghĩa hai nước cần có hành động để “bình thường hóa quan hệ”.

PV/HanoiTV

(Tổng hợp)