MMA là gì, có phải môn võ thực chiến nhất?

MMA (võ thuật tổng hợp) không còn xa lạ với cộng đồng đam mê võ thuật trên thế giới cũng như Việt Nam. Không chỉ vậy, loại hình võ thuật này ngày càng trở nên phổ biến trong đại chúng với các giải đấu trị giá hàng tỷ USD. Tại Việt Nam, MMA không chỉ là các chương trình giải trí, thi đấu thể thao mà còn thu hút ngày càng nhiều người tập luyện phong trào.

MMA là gì?

MMA là viết tắt của cụm từ "mixed martial arts", dịch ra tiếng Việt là "võ thuật tổng hợp". Bản thân tên gọi đã giải thích trọn vẹn bản chất của loại hình võ thuật này. Trong một trận MMA, võ sĩ được phép sử dụng đòn đánh đứng (đấm, đá, gối, chỏ), vật ngã đối phương xuống sàn và tiếp tục tấn công hoặc khóa siết dưới mặt đất.

MMA phát triển nhanh tại Việt Nam trong vài năm gần đây.

MMA vốn không phải là một môn võ cụ thể có hệ thống kỹ thuật và triết lý riêng gắn liền với các yếu tố văn hóa, lịch sử như karate, judo, taekwondo, muay... Do đó, MMA chỉ được coi là một hình thức chiến đấu, thi đấu võ thuật có sự pha trộn tinh hoa của nhiều môn võ khác nhau nhằm tạo ra phong cách toàn diện nhất.

Tuy nhiên, ngày nay, khi MMA phát triển mạnh và hoàn thiện hệ thống luật lệ, nó dần được coi như một môn võ độc lập được nghiên cứu và tập luyện chuyên sâu. Ngày càng có nhiều võ sĩ tập luyện các kỹ thuật MMA ngay từ đầu chứ không phải học các môn võ khác nhau rồi kết hợp lại.

Ai sáng tạo ra MMA?

MMA hiện đại phát triển mạnh mẽ từ những năm 1990, nhưng ý tưởng “võ tổng hợp” đã tồn tại hàng ngàn năm trước. Từng có môn thể thao Pankration (tiếng Hy Lạp cổ có nghĩa là "toàn bộ sức mạnh") xuất hiện ở Thế vận hội cổ đại, cho phép các võ sĩ đấm, đá, vật, siết – giống với MMA hiện nay. Ở Trung Quốc, võ thuật tổng hợp phiên bản cổ đại được mô tả trong khái niệm "lôi đài", nơi các võ sư thuộc môn phái khác nhau so tài.

Năm 1993 đánh dấu sự ra đời chính thức của võ thuật tổng hợp hiện đại khi giải đấu Ultimate Fighting Championship (UFC) được khai sinh tại Mỹ. Đấu trường này được quảng bá là nơi võ sĩ "thi đấu không luật lệ". Những trận đấu đầu tiên gần như không có giới hạn kỹ thuật, khiến công chúng choáng ngợp và tranh cãi. Mô hình và luật lệ của UFC được xem như tiêu chuẩn của MMA hiện đại.

Từ năm 2001 trở đi, UFC áp dụng bộ luật thống nhất, đưa MMA trở thành môn thể thao chính thống. Điều này làm tăng tính kiểm soát an toàn cho MMA và UFC, giúp môn thể thao được quảng bá rộng rãi hơn.

Tính đến nay, MMA đã phát triển toàn cầu với hàng trăm giải đấu lớn nhỏ. Các tổ chức hàng đầu như UFC, ONE Championship, Bellator là nơi sản sinh ra những huyền thoại võ thuật như Conor McGregor, Jon Jones, Khabib Nurmagomedov, Amanda Nunes…

MMA là môn võ có tính thực chiến cao.

Những đòn đánh phổ biến của MMA

Sức hấp dẫn của MMA đến từ việc võ sĩ phải đa năng và toàn diện, không thể chỉ giỏi đánh đứng hay chỉ giỏi vật. Điều này vừa tạo ra thử thách, vừa giúp các võ sĩ có nhiều lựa chọn trong việc hình thành phong cách chiến đấu cho riêng mình.

Kỹ thuật đánh đứng (striking) của MMA bao gồm các đòn tay, chân, gối và chỏ... tương tự boxing, muay Thái, kickboxing, taekwondo. Võ sĩ có thể tung những cú đấm móc, đá vòng, gối bay... với tốc độ và lực cực mạnh.

Quật ngã (take down) cũng là đòn đánh phổ biến của MMA. Đưa đối thủ xuống sàn đấu và chiếm ưu thế được xem là một trong những chiến thuật cơ bản và hiệu quả. Đòn quật ngã vốn là các kỹ thuật đặc trưng của đấu vật và judo, sử dụng đòn quật ngang, móc chân hoặc ôm ghì bắt vật.

Sau khi võ sĩ kéo đối thủ xuống sàn đấu, có 2 kịch bản xảy ra. Họ có thể sử dụng tiếp các đòn striking, tạo ra thế "ground and pound" (đè và đánh), hoặc tung đòn khóa siết để "kết liễu" đối phương. Các đòn khóa siết của MMA chủ yếu lấy cảm hứng từ jujitsu - siết cổ, bẻ tay hoặc khóa khớp đối thủ đến mức buộc họ phải đầu hàng.

Vì sao MMA có tính thực chiến cao nhất?

MMA được xem là môn võ có tính thực chiến cao nhất. Về cơ bản, MMA ra đời trên tinh thần chiến đấu không luật lệ, không giới hạn kỹ thuật. Các trận đấu MMA mô phỏng tình huống tự vệ gần như thực tế nhất. Chính vì vậy, MMA được coi là một phiên bản của võ thuật đường phố. Các võ sĩ phải đối mặt với những mối đe dọa đa dạng, đồng thời cũng được phép sử dụng bất kỳ kỹ thuật nào được cho phép để đối phó lại.

Nhìn chung, võ sĩ MMA không thể chỉ thành thục một môn võ. Họ cần nắm vững ít nhất 3–4 hệ kỹ năng gồm đánh đứng, vật, địa chiến và phòng thủ tổng hợp. Điều này khiến MMA đòi hỏi sự khắt khe hơn về mặt chuyên môn.

Ngoài ra, MMA không phát triển theo hướng thể thao như nhiều môn võ khác (tức hình thành hệ thống luật lệ chặt chẽ về mặt kỹ thuật và phân định thắng thua bằng tính điểm). Các đòn tấn công của MMA hướng đên việc triệt tiêu khả năng chiên đấu của đối thủ. Chính điều này làm nên sự hấp dẫn của võ thuật tổng hợp, với tỷ lệ knock-out (hạ gục) và submission (khuất phục, buộc đối thủ xin thua) cao.

Tiểu Minh