Mở 'cánh cửa' bảo vệ người yếu thế

BHG - Để chủ trương, chính sách về công tác trợ giúp pháp lý (TGPL) đến với nhóm người yếu thế trong xã hội, giúp họ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật, đội ngũ trợ giúp viên pháp lý đang nỗ lực mở “cánh cửa” bảo vệ để bảo đảm công bằng xã hội.

Công tác TGPL miễn phí không chỉ là một chính sách nhân đạo của Đảng, Nhà nước, mà còn là một trong những công cụ hữu hiệu nhất để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, nâng cao hiểu biết và ý thức pháp luật cho người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), người nghèo, người khuyết tật, người cao tuổi… Tại tỉnh ta, nơi có hơn 70% dân số thuộc diện được TGPL, phần lớn là đồng bào DTTS sinh sống ở vùng sâu, vùng xa nên hoạt động này có ý nghĩa quan trọng khi chính sách TGPL thực sự đi vào cuộc sống.

Một buổi tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tại xã Niêm Tòng (Mèo Vạc).

Từ năm 2020 - 2025, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh triển khai nhiều chương trình truyền thông hiệu quả; tổ chức 43 đợt truyền thông tại các xã nghèo, vùng đặc biệt khó khăn, thu hút gần 7.000 lượt người tham gia. Ngoài ra, hơn 5.900 lượt người là người khuyết tật, người cao tuổi có khó khăn tài chính cũng được tiếp cận các buổi truyền thông pháp luật phù hợp. Các hình thức truyền thông được đa dạng hóa, từ phát tờ rơi, tờ gấp, tổ chức tư vấn lưu động, đến phát thanh, truyền hình, làm video pháp luật… Tính đến nay, Trung tâm đã cấp phát miễn phí hơn 82.000 tờ gấp pháp luật, xử lý hơn 2.300 vụ việc TGPL chuyên sâu và hơn 3.000 vụ việc tư vấn đơn giản. Đặc biệt, từ việc phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tố tụng, các đồn Biên phòng và chính quyền địa phương nên nhiều bảng thông báo, khay tài liệu, đơn yêu cầu TGPL đã được đặt tại các trụ sở công, giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin khi có nhu cầu.

Giám đốc Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Nguyễn Minh Hoàng chia sẻ: “Công tác truyền thông TGPL trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn do đặc thù địa lý vùng núi cao, dân cư phân bố thưa thớt, giao thông khó khăn khiến việc tiếp cận cộng đồng dân cư trở nên gian nan. Mặt khác, trình độ dân trí không đồng đều... gây trở ngại lớn cho việc truyền đạt thông tin pháp luật”.

Theo chân trợ giúp viên pháp lý Lục Thùy Linh của Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh trong một buổi hỗ trợ người dân tại huyện Mèo Vạc mới cảm nhận được nỗi băn khoăn, vất vả trên hành trình bảo vệ quyền lợi cho người yếu thế. Để xác minh, lập hồ sơ với từng đối tượng, những trợ giúp viên không quản ngại vượt núi, băng rừng; bất chấp những cung đường chênh vênh ngẩng mặt thấy đá núi, cúi mặt thấy vực sâu; băng qua những ngày Đông, mưa rét như cứa vào da thịt để thực hiện sứ mệnh “luật sư công” của người yếu thế. Trợ giúp viên pháp lý Lục Thùy Linh chia sẻ: “Đội ngũ cán bộ TGPL gặp nhiều khó khăn khi phần lớn không nói được tiếng DTTS, thiếu kinh nghiệm thực tế tại cơ sở. Các buổi truyền thông thường chỉ thu hút người già, phụ nữ hoặc trẻ nhỏ do người lao động trong độ tuổi đi làm ăn xa. Điều này dẫn đến hiệu quả tiếp nhận và lan tỏa thông tin pháp luật bị hạn chế”.

Với quyết tâm đổi mới để nâng cao chất lượng truyền thông pháp luật, ngành Tư pháp tỉnh đang nỗ lực thay đổi nhận thức của lãnh đạo và cán bộ địa phương; xác định truyền thông TGPL không phải là công việc riêng của ngành, mà là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị. Đồng thời, tăng cường phối hợp liên ngành, phân công rõ nhiệm vụ, trách nhiệm giữa các đơn vị. Đổi mới, sáng tạo phương thức truyền thông như sân khấu hóa, xây dựng video pháp luật bằng tiếng dân tộc, tranh ảnh minh họa dễ hiểu, tăng cường các buổi phát thanh lưu động. Nâng cao hiệu quả tập huấn kiến thức pháp luật cho những người tiếp xúc trực tiếp với người dân như cán bộ xã, trưởng thôn, giáo viên, công an viên… để họ trở thành những tuyên truyền viên pháp lý tại cơ sở. Thiết lập đường dây nóng TGPL và duy trì các kênh tiếp nhận thông tin nhanh chóng. Khuyến khích cán bộ học tiếng dân tộc, tăng cường tuyển dụng người địa phương tham gia công tác TGPL, góp phần nâng cao hiệu quả truyền thông và tính lan tỏa tại cơ sở.

Trong bối cảnh nhu cầu TGPL ngày một gia tăng, người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS không chỉ cần được bảo vệ khi gặp rắc rối pháp lý mà còn cần được trang bị kiến thức để tự bảo vệ mình, phòng ngừa vi phạm và tranh chấp. Công tác truyền thông chính là “cầu nối” giữa chính sách và cuộc sống để mở ra “cánh cửa” bảo đảm công bằng, củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống pháp luật và chính quyền địa phương.

Bài, ảnh: Kim Tiến