Mở cánh cửa mới cho người lao động - Bài 2: Không cố ngồi lại, giảm gánh nặng cho bộ máy
Trong quá trình thực hiện quyết liệt sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước, vấn đề khó khăn nhất vẫn là con người. Ai sẽ nghỉ, ai ở lại tiếp tục làm việc, lựa chọn người nào để bổ nhiệm?... Trước bài toán khó ấy, nhiều cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đã tự nguyện viết đơn xin nghỉ chế độ, ủng hộ vì mục tiêu chung tinh gọn bộ máy, phát triển đất nước.
Ủng hộ chủ trương đúng
Bà Lê Hải Hưng, nguyên Trưởng phòng Dân tộc, UBND huyện Lang Chánh (Thanh Hóa) tự nguyện xin nghỉ trước gần 10 năm để ủng hộ công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Ảnh: Việt Hoàng/TTXVN
Tại tỉnh Thanh Hóa sau khi triển khai sắp xếp, tinh gọn bộ máy, trong năm 2025 có hơn 300 cán bộ công chức, viên chức người lao động đăng ký tự nguyện thực hiện việc nghỉ chế độ trước tuổi để tạo thuận lợi cho việc sắp xếp, tổ chức bộ máy.
Là người viết đơn tự nguyện nghỉ chế độ trước tuổi khi còn gần 10 năm công tác, bà Lê Hải Hưng, nguyên Trưởng phòng Dân tộc, UBND huyện Lang Chánh cho rằng Nghị quyết 18 là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước. Với tinh thần tiên phong, gương mẫu của đảng viên, bản thân thấy phù hợp nên bà tự nguyện viết đơn xin nghỉ để tạo điều kiện cho lớp trẻ có điều kiện cống hiến và khả năng bứt phá để góp phần phát triển địa phương…
“Nhà nước không phải là nơi duy nhất mình dựa vào, mà tùy theo khả năng, năng lực sở trường để tìm hướng đi khác, lĩnh vực khác như phát triển kinh doanh, đầu tư… để cống hiến, làm lợi cho đất nước. Ở đâu mình cũng cống hiến, cũng đóng góp chứ không nhất nhất phải làm nhà nước. Tuy nhiên, để tránh việc chảy máu chất xám, chúng ta cần có sự sàng lọc, nghiên cứu kỹ từng đối tượng trong quá trình tinh gọn, sắp xếp”, bà Lê Hải Hưng chia sẻ.
Ghi nhận tại Nghệ An, quá trình thực hiện cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy có nhiều lãnh đạo chủ chốt, cán bộ thuộc tổ chức Đảng, cơ quan chính quyền cấp tỉnh, huyện và xã tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi. Trong đó, nhiều lãnh đạo, quản lý còn 8-9 năm công tác, đủ 2 nhiệm kỳ, còn nhiều cơ hội phấn đấu.
Ông Ngô Quang Hùng (sinh năm 1972), Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Huyện ủy Nam Đàn (Nghệ An), đã có đơn xin nghỉ hưu trước tuổi. Ông Hùng sẽ nghỉ hưu vào ngày 1/4/2025, trước tuổi công tác 9 năm, 9 tháng. Là cán bộ trưởng thành từ cơ sở, trải qua hơn 34 năm công tác ở nhiều vị trí khác nhau từ đoàn thể đến chính quyền, tổ chức Đảng, ông Hùng tự tin rằng mình có thể đảm trách tốt nhiệm vụ mới. Tuy nhiên, ông vẫn quyết định xin nghỉ hưu để tạo điều kiện cho tổ chức sắp xếp bộ máy sau hợp nhất, tinh gọn.
"Tôi cho rằng, việc mình nghỉ không phải là sự hy sinh, mà đó là trách nhiệm của người đảng viên, cán bộ lãnh đạo. Xét bản thân đủ điều kiện, nên tôi tự nguyện lui về "hậu trường" để dành cơ hội phát triển cho những cán bộ trẻ hơn, có năng lực, trình độ, có điều kiện để phát huy, cống hiến tốt hơn. Tôi kỳ vọng, tin tưởng người được giao giữ trọng trách mới, đội ngũ trẻ kế cận sẽ tạo sự bứt phá", ông Ngô Quang Hùng tâm sự.
Bước đầu, tỉnh Nghệ An đã triển khai có kết quả các nội dung liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo tinh thần của Trung ương "vừa chạy, vừa xếp hàng", "Trung ương làm trước gương mẫu, địa phương đi sau hưởng ứng; Trung ương không chờ tỉnh, tỉnh không chờ huyện, huyện không chờ cơ sở". Đến thời điểm này, Sở Nội vụ Nghệ An đã tiếp nhận 380 trường hợp xin nghỉ trước tuổi theo Nghị định 178 do các sở, ngành, địa phương đề xuất.
Không để chảy máu chất xám
Để thuận lợi cho công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18, cán bộ, công chức, viên chức xin tự nguyện nghỉ là việc tốt, tuy nhiên các cấp chính quyền cần xem xét, đánh giá năng lực cụ thể, tránh để chảy máu chất xám - người giỏi nghỉ việc, người yếu kém, cơ hội tìm cách ở lại.
Theo Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa Lại Thế Nguyên, sắp xếp tinh gọn bộ máy, có thể nói là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm xây dựng một bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả. Trong quá trình thực hiện, tỉnh Thanh Hóa có nhiều thuận lợi, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đồng thuận cao và nhiều người sẵn sàng xin nghỉ theo chính sách của nhà nước để tạo thuận lợi cho quá trình sắp xếp bộ máy.
Ông Lại Thế Nguyên khẳng định: Thường trực Tỉnh ủy đã yêu cầu thủ trưởng các đơn vị phải có trách nhiệm quán triệt, triển khai nhưng đồng thời cũng phải lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người lao động. Đặc biệt phải xem xét cụ thể từng trường hợp, cũng có trường hợp đồng ý cho nghỉ nhưng cũng có trường hợp không cho nghỉ, phải giữ lại để làm việc nếu những người đó đang còn thời gian công tác, có sức khỏe, có chuyên môn, có trình độ, có năng lực và có phẩm chất tốt để tránh tình trạng chúng ta bị chảy máu chất xám.
Ông Ngô Quang Hùng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Huyện ủy Nam Đàn (Nghệ An) xin nghỉ trước tuổi hưu dù còn gần 9 năm công tác và đề xuất tặng bằng khen cho những người tiên phong xin nghỉ trước tuổi hưu để động viên, khuyến khích. Ảnh: Bích Huệ/TTXVN
Ông Nguyễn Viết Hưng, Giám đốc Sở Nội vụ Nghệ An thông tin, Nghị định 178 quy định về các chính sách hỗ trợ đối với cán bộ xin nghỉ hưu trước tuổi là một "trợ lực quan trọng" đối với cuộc cách mạng về tinh gọn, sắp xếp bộ máy. Bởi vậy, tỉnh Nghệ An đang xây dựng dự thảo bộ tiêu chí đánh giá cán bộ công chức, viên chức làm căn cứ để sàng lọc cán bộ.
Việc xây dựng, ban hành các tiêu chí này là một nhiệm vụ rất khó khăn, khi vừa đảm bảo phù hợp với thực tế, đảm bảo được sự công bằng trong đánh giá cán bộ. Đây là các tiêu chí mang tính chất sàng lọc, làm thế nào để giữ lại cán bộ tốt và yêu cầu phải nghỉ đối với cán bộ yếu kém trong khi yêu cầu công việc ngày càng cao.
Ông Lê Đình Lý, Phó Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Nghệ An đánh giá chính sách của Đảng và Nhà nước ban hành đồng bộ và mạnh mẽ đã khuyến khích những người đủ điều kiện tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi. Việc các đồng chí xin nghỉ hưu trước tuổi không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức trong công tác bố trí cán bộ mà thể hiện tinh thần trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu của người đảng viên trong việc chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đối với cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy hiện nay.
Nêu quan điểm cá nhân, ông Lê Đình Lý cho rằng, để tránh tình trạng “chảy máu chất xám”, các cơ quan, tổ chức khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy phải chọn lọc, khuyến khích, động viên những người giỏi, người có năng lực thực sự để họ ở lại tiếp tục cống hiến, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh.
Nhấn mạnh quá trình sắp xếp, tổ chức bộ máy là một cuộc cách mạng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung nêu rõ, muốn cách mạng thắng lợi, thành công thì chắc chắn phải có hy sinh, mất mát, đây là điều không thể tránh khỏi. Cụ thể, trong quá trình sắp xếp vừa qua, đã có những người phải chịu thiệt thòi, đang là cấp trưởng xuống làm cấp phó, nhiều cán bộ lãnh đạo xin nghỉ trước tuổi.
Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An cũng yêu cầu, trong quá trình kiện toàn tổ chức bộ máy, nhất là trong sắp xếp cán bộ phải đảm bảo công khai, dân chủ, minh bạch, xác định việc chọn người để sắp xếp cán bộ. Trên tinh thần, giữ được những cán bộ có năng lực, kinh nghiệm, không để chảy máu chất xám, không để xảy ra những vấn đề phức tạp, gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng đến việc chung. “Quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ phải công tâm, khách quan theo tinh thần “từ việc chọn người”, không để “chảy máu chất xám”, không để phát sinh những vấn đề phức tạp về nội bộ”, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Nguyễn Đức Trung nhấn mạnh.
