Mô hình Chợ văn minh: Góp phần lan tỏa nét đẹp văn hóa Thủ đô

Lấy lại vẻ đẹp của chợ truyền thống

Gần đây, người dân quanh khu vực chợ Thái Hà không khỏi vui mừng khi đi chợ, bởi không khí phong quang, sạch sẽ và văn minh khiến mỗi người dân bước vào đều có chung tâm trạng thoải mái hơn trước. Đặc biệt, nhiều gian hàng đã niêm yết bảng giá để người dân yên tâm hơn khi đến mua hàng.

Chị Nguyễn Thị Thu Hiền, nhà ở phường Trung Liệt cho biết, trước đây khi đến chợ không khí ồn ào, lộn xộn và chen chúc mỗi buổi chiều khiến chị thấy ngột ngạt. Cảnh bày bán lộn xộn khiến cho người đi lại khó khăn, mái hiên không có, lúc trời mưa lại càng thêm nhớp nháp. Bây giờ chợ Thái Hà đã sạch sẽ và văn minh hơn, bà con rất vui mừng và yên tâm khi đi chợ.

“Không chỉ sạch hơn, thoáng hơn, mà đa số các gian hàng đều nêm yết giá, còn in mã QR để bà con tiện thanh toán tiền khi mua. Các tiểu thương thì nhẹ nhàng, niềm nở, không khí thật sự văn minh hơn trước rất nhiều”, chị Hiền chia sẻ.

Chợ Thái Hà dù ngày mưa vẫn sạch và thoáng.

Cũng như chị Hiền, chị Lê Thị Hoài cho biết: “Là một người dân ngày ghé qua chợ 1 đến 2 lần, tôi rất vui khi giờ đây chợ trở nên khang trang, sạch đẹp và hiện đại, môi trường đảm bảo và các gian hàng gắn biển cơ sở kinh doanh đủ điều kiện an toàn thực phẩm khiến tôi yên tâm hơn khi mua hàng tại chợ. Thời gian qua nhiều người dân bỏ chợ đến siêu thị để mua hàng bởi tình trạng lộn xộn ở các chợ. Chợ Thái Hà hiện nay đã văn minh hơn, kéo người dân chúng tôi quay lại chợ truyền thống”.

Là tiểu thương kinh doanh tại chợ Thái Hà đã được 3 năm nay, chị Thanh Tâm cho biết rất mừng khi quận Đống Đa và Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) quận, Hội LHPN thành phố Hà Nội quan tâm đến văn minh của chợ. Cũng như nhiều tiểu thương khác, chị đã ký bản cam kết thực hiện quy tắc ứng xử văn minh tại chợ, cùng với đó là thực hiện chỉnh trang lại gian hàng, niêm yết giá, phục vụ khách hàng với thái độ văn minh, thân thiện và có tâm. Hàng hóa luôn được đảm bảo tươi, ngon, an toàn thực phẩm. Gian hàng của chị cũng được gắn biển cơ sở sản xuất, kinh doanh đủ điều kiện an toàn thực phẩm và được bà con tin mua.

“Xây dựng chợ văn minh đang là mô hình mà các cấp Hội phụ nữ Hà Nội triển khai gắn với việc thực hiện Bộ Quy tắc ứng xử nơi công cộng. Qua mô hình Chợ văn minh góp phần gìn giữ văn hóa tốt đẹp của chợ truyền thống, góp phần làm nên nét đẹp của Thủ đô”, chị Tâm chia sẻ.

Tiểu thương ký cam kết thực hiện Quy tắc ứng xử văn minh tại chợ.

Khi thực hiện mô hình “Chợ Văn minh”, các hộ kinh doanh, tiểu thương tại chợ Thái Hà cam kết thực hiện tốt Quy tắc ứng xử tại chợ với những nội dung như: Những ứng xử nên làm như: niêm yết giá và nguồn gốc sản phẩm; cung cấp, trao đổi thông tin, giao tiếp đúng mực; xếp hàng khi mua bán; sử dụng bao bì, túi đựng thân thiện với môi trường. Những ứng xử không nên làm như: mua bán hàng giả, hàng kém chất lượng; nói sai, cân đong gian dối; gây mất an ninh trật tự; mua, bán ngoài phạm vi quy định...

Tạo không gian văn hóa cho chợ

Nói về quá trình triển khai xây dựng mô hình Chợ văn minh Thái Hà, bà Trần Thị Minh Xuân, Chủ tịch Hội LHPN quận Đống Đa cho biết, mô hình Chợ văn minh là 1 trong 3 mô hình do Hội LHPN thành phố Hà Nội xây dựng tiêu chí hướng dẫn và giao cho 30 quận/huyện triển khai thực hiện trong năm 2023, trong đó Đống Đa là đơn vị làm điểm.

Việc thực hiện mô hình Chợ văn minh còn bao hàm ý nghĩa mang đến sự thay đổi về diện mạo đô thị, không gian giao thương bởi ngoài tiêu chí tạo ra chuẩn mực văn hóa trong ứng xử, Chợ văn minh còn phải đạt các tiêu chí: 100% hộ kinh doanh có giấy phép kinh doanh; được cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm; hàng hóa trong chợ được sắp xếp gọn gàng, không lấn ra ngoài không gian chung, đảm bảo vệ sinh môi trường, phòng cháy chữa cháy,…

Căn cứ hướng dẫn của Hội LHPN Hà Nội, Hội LHPN quận Đống Đa đã tiến hành khảo sát các chợ trên địa bàn và quyết định lựa chọn chợ Thái Hà để xây dựng mô hình Chợ văn minh.

Vỉa hè, lòng đường trước các ki ốt thông thoáng.

“Đây là 1 trong 5 chợ truyền thống do quận quản lý, đã được đầu tư trên 2 tỷ đồng sửa sang, nâng cấp. Các hộ kinh doanh cơ bản đã được cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy phép kinh doanh, hàng hóa được bày bán có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nhiều mặt hàng ăn có chất lượng thương hiệu lâu năm. Đa số tiểu thương có thái độ đúng mực, lịch thiệp với khách hàng.

Tuy nhiên thực tế khảo sát tại khu vực chợ, vẫn còn tình trạng vài hộ kinh doanh bày bán tràn ra lối đi chung; việc sắp xếp hàng hóa, phương tiện của một số hộ kinh doanh mặt đường chợ có lúc còn bừa bộn, tình trạng bán hàng rong phía bên ngoài chợ diễn ra thường xuyên. Vệ sinh môi trường có lúc chưa được đảm bảo; người dân đến giao thương tại chợ chưa nhiều…

Từ thực trạng đó, Hội LHPN quận Đống Da và 2 phường Trung Liệt, Quang Trung cùng Ban Quản lý chợ Thái Hà xác định phải quyết tâm thực hiện thành công mô hình Chợ văn minh góp phần khắc phục các vấn đề bất cập về trật tự đô thị, vệ sinh môi trường, tạo một diện mạo mới đẹp về nhãn quan, ấn tượng về không gian văn hóa cho chợ. Qua đó thu hút nhiều người dân đến mua bán tại chợ, nâng cao hiệu quả kinh doanh tại đây”, bà Trần Thị Minh Xuân cho biết.

Treo đèn lồng dọc 2 bên tuyến phố trước chợ.

Sau nhiều cuộc họp với các phòng, ban, ngành và 2 phường sở tại do Hội LHPN quận chủ trì, nhiều biện pháp được triển khai thực hiện như: thành lập tổ nòng cốt tuyên truyền Quy tắc ứng xử và Tiêu chí Chợ văn minh gồm các chị em chi hội phụ nữ chợ Thái Hà, hội phụ nữ 2 phường Trung Liệt, Quang Trung. In ấn, cấp phát gần 200 bản cam kết đến các tiểu thương chợ và các ki ốt của hợp tác xã Thái Hà. Tổ chức điểm tuyên truyền lưu động về Quy tắc ứng xử nơi công cộng tại chợ, thường xuyên phát loa và đọc bài tuyên truyền.

Hội LHPN quận Đống Đa cũng đầu tư 100 đèn lồng treo dọc 2 bên tuyến phố trước cổng chợ tạo điểm nhấn nhận diện chợ. Đồng thời thiết kế và niêm yết Bảng Quy tắc ứng xử, hòm thư góp ý tại chợ; in ấn hàng trăm bộ Quy tắc ứng xử trao tặng các tiểu thương của chợ. Phòng Kinh tế quận đã phối hợp với Sở Công thương Hà Nội khẩn trương hoàn thành việc cấp giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo 100% hộ kinh doanh tại chợ có đầy đủ giấy tờ pháp lý theo quy định.

Bà Hoàng Thu Hồng, Trưởng Ban Tuyên giáo Hội LHPN Hà Nội: Việc triển khai xây dựng mô hình chính là bước cụ thể hóa việc triển khai thực hiện Quy tắc ứng xử nơi công cộng trong không gian chợ, là biện pháp truyền thông hiệu quả nhất để đưa Quy tắc ứng xử nơi công cộng vào cuộc sống thông qua sự tương tác, giao thương giữa các hộ kinh doanh, tiểu thương khu vực chợ với người dân đến mua bán hàng tại chợ.

Đặc biệt, nhằm tạo không gian xanh cho chợ, các tiểu thương đã đóng góp trên 80 triệu đồng lợp một phần mái hiên tạo điểm nhấn. Trong quá trình triển khai, Ban Quản lý chợ, Ban Chủ nhiệm hợp tác xã Thái Hà phối hợp với Ủy ban nhân dân Phường Trung Liệt thường xuyên đôn đốc nhắc nhở các hộ kinh doanh thực hiện đúng quy định về sắp xếp hàng hóa, phương tiện gọn gàng, hạn chế tối đa vi phạm phát sinh.

Cùng với đó, Công an 2 phường Quang Trung, Trung Liệt thường xuyên ra quân tuyên truyền nhắc nhở, xử lý vi phạm về trật tự đô thị, đảm bảo tuyến đường trước cổng chợ thông thoáng; dẹp hàng bán rong và các hàng bán không đúng nơi quy định. Với các biện pháp phối hợp ăn ý đồng bộ và quyết tâm cao của các cấp, ngành, chợ Thái Hà đã thực sự có diện mạo mới, đẹp, khang trang và hiện đại.

Ra mắt được mô hình đã khó, việc duy trì phát huy hiệu quả mô hình còn khó hơn rất nhiều. Hội LHPN quận Đống Đa bày tỏ mong muốn được quan tâm, nhân rộng mô hình trên toàn quận để tiếp tục tuyên truyền, xây dựng các mô hình trong thực hiện Quy tắc ứng xử nơi công cộng trên địa bàn toàn quận đảm bảo thiết thực, hiệu quả.

Bảo Thoa