Mô hình chuối cấy mô hiệu quả kinh tế cao
Được sự giới thiệu của Hội Nông dân huyện Đức Linh về mô hình trồng chuối cấy mô đầu tiên của huyện, chúng tôi tìm về thôn 4, xã Đức Hạnh - nơi có mô hình chuối cấy mô của anh Nguyễn Văn Vũ. Với những hàng chuối xanh bạt ngàn và quả sai trĩu buồng, đây được xem là một trong những mô hình làm kinh tế độc đáo ở huyện Đức Linh.
Mô hình chuối cấy mô hiệu quả ki
Từ giám đốc HTX tiêu đến người nông dân trồng chuối
Đón chúng tôi từ con đường đất đỏ, anh Nguyễn Văn Vũ (xã Đức Hạnh, huyện Đức Linh) kể về ý tưởng hình thành mô hình chuối cấy mô của mình. Anh Vũ cho biết: Sinh ra trong một gia đình có truyền thống sản xuất nông nghiệp, ngay từ nhỏ anh đã đam mê và tích cực tham gia sản xuất, gắn bó với vườn cây, ao cá, đặc biệt là cùng gia đình làm giàu lên từ cây tiêu. Được sự tuyên truyền của Hội nông dân, chính quyền địa phương về kinh tế liên kết, anh Vũ đã cùng với bà con thành lập HTX hồ tiêu Đắc Lộc vào đầu năm 2017, anh được tín nhiệm bầu làm giám đốc. Thế nhưng “người tính không bằng trời tính”, cuối năm 2017 dịch bệnh làm cho vườn tiêu của nhiều nông dân trên địa bàn xã Đức Hạnh chết, có vườn chết hết. Mặt khác giá cả hồ tiêu thời điểm này lại hạ thấp, nên tâm lý của nông dân có phần hoang mang, lo lắng. Với vai trò là giám đốc HTX, anh Vũ đã phối hợp với chính quyền địa phương liên hệ với Trường Đại học Nông lâm TP. Hồ Chí Minh về làm mô hình trình diễn cách phòng ngừa bệnh cho cây tiêu. Trong lần trình diễn này, anh Vũ được cán bộ trường giới thiệu làm việc với giám đốc Công ty cổ phần AVIGRO, là một công ty xuất khẩu nông sản. “Được giới thiệu nhiều mô hình để thay thế cho diện tích trồng tiêu đang nhiễm bệnh, như một cái duyên tôi quyết định chọn mô hình trồng chuối cấy mô”, anh Vũ chia sẻ.
Vậy là tháng 4/2018, trên diện tích 6 ha tiêu kém hiệu quả của gia đình, anh Vũ đã mạnh dạn thay thế cây trồng mới là cây chuối cấy mô. Sau 10 tháng canh tác, diện tích chuối cấy mô bắt đầu cho thu hoạch lứa đầu tiên. Anh Vũ tâm sự: “Sau khi thử nghiệm, mình thấy mô hình trồng chuối cấy mô rất hiệu quả. Bởi chi phí đầu tư thấp, thời gian thu hồi vốn nhanh. Từ khi trồng đến khi thu hoạch khoảng 10 tháng”.
Áp dụng công nghệ vào sản xuất
Từ việc áp dụng thành công mô hình trồng chuối cấy mô trên diện tích đất của gia đình, anh Vũ đã vận động bà con nông dân trên địa bàn xã và các xã lân cận tham gia vào mô hình. Hiện nay anh Vũ đã mở rộng được hơn 18 ha, toàn bộ diện tích này đều được anh Vũ và các thành viên trồng chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật, hướng dẫn, đảm bảo sạch, an toàn. Theo anh Vũ, mặc dù hiệu quả rất cao nhưng cây chuối cấy mô lại dễ trồng, dễ chăm sóc. Giống chuối này ít bệnh nên không sử dụng thuốc trừ sâu hay thuốc bảo vệ thực vật; phân bón chủ yếu là dùng phân chuồng, không dùng phân hóa học; còn hệ thống tưới được đầu tư bằng công nghệ tưới tự động. “Giống chuối này được nuôi cấy mô, không có bệnh. Kinh phí đầu tư, tính cả giống và công chăm sóc khoảng 110 triệu đồng/ha”, anh Vũ cho biết.
Theo anh Vũ, từ khi trồng đến khi bắt đầu thu hoạch là 8 - 10 tháng, nếu được chăm sóc tốt và bón bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, cây chuối có thể cho khai thác liên tục từ 3-5 năm. Chuối sau khi thu hoạch xong, các bụi chuối tiếp tục cho chuối non nên chỉ khoảng 6 tháng sau là có thể thu hoạch đợt tiếp theo. Năm thứ 2 sản lượng chuối sẽ tăng gấp đôi, quá trình trồng phải lưu ý, thường xuyên làm cỏ và cắt tỉa lá chuối già, bệnh và bổ sung thêm các loại phân như: lân, kali, đạm với hàm lượng vừa đủ giúp cây phát triển tốt, sớm ra buồng.
Vì được trồng đảm bảo sạch, an toàn nên ngoài thị trường Trung Quốc chuối đã xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Nhật, Hàn Quốc.
Triển vọng từ mô hình
Theo anh Vũ, mỗi năm, riêng vườn chuối 6 ha của gia đình anh cho thu hoạch 360 tấn/vụ; mỗi năm có thể thu hoạch được 2 vụ. Trước đây, có thời điểm giá chuối lên đến 17.000 - 18.000 đồng/kg, nhưng hiện nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, giá chuối xuống thấp nên công ty nhận bao tiêu sản phẩm đang thu mua với giá 5.000 - 6.000 đồng/kg; tính ra lợi nhuận trên 100 triệu đồng/ha.
Đối với các thành viên tham gia trong mô hình, mỗi vụ cũng lời từ 70 triệu đồng/ha trở lên. Gia đình anh Nguyễn Văn Huy, xã Đức Hạnh, có 9 sào đất, nhận thấy mô hình trồng chuối cấy mô của anh Vũ mang lại hiệu quả nên gia đình anh Huy cũng đã tham gia. Anh Huy cho biết: “Được anh Vũ cung cấp giống, phân bón, kể cả hệ thống tưới tự động và thu mua sản phẩm với giá 1.500 đồng/kg, tôi chỉ bỏ công chăm sóc. Lần đầu thu hoạch được 30 tấn, trừ chi phí công chăm sóc, tôi lãi hơn 70 triệu đồng. So với cây tiêu, tôi thấy mô hình này ổn định”.
“Hiện nay, tôi đang liên kết với các công ty xuất khẩu chuối nên không lo vấn đề về đầu ra. Sắp tới, tôi dự định sẽ thuê thêm đất để mở rộng diện tích lên khoảng 50 ha. Khi bà con liên kết với chúng tôi sẽ được hỗ trợ về giống cây, kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm với mức giá ổn định”, anh Vũ thông tin.
Đánh giá về mô hình này, ông Nguyễn Đức Binh – Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đức Linh cho biết: “Khi người nông dân đang loay hoay với việc tìm cây gì để thay thế cho cây tiêu bị bệnh chết thì mô hình chuối cấy mô như mở ra một hướng đi mới nhưng mang lại hiệu quả cho người nông dân. Hội Nông dân huyện cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến khích người nông dân tham gia mô hình này. Tuy nhiên, không nên quá ồ ạt dễ gây đến tình trạng “cung vượt cầu”.
“Đây là mô hình hiệu quả, đem lại lợi nhuận kinh tế cao, cái khó là hiện nay nguồn nước bị thiếu. Nếu sản xuất chuối cấy mô, mà thiếu nước thì coi như thất bại. Vì vậy, những khu vực có lợi thế về nguồn nước, chúng tôi sẽ tuyên truyền, vận động người dân tham gia”, ông Trương Quang Đến – Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Đức Linh cho biết thêm.
“Màu xanh” của chuối và xanh của hy vọng đang từng ngày phủ rộng trên những vùng đất khó của huyện miền núi Đức Linh. Triển vọng từ mô hình này, sẽ mở ra hướng đi mới góp phần giảm nghèo nhanh và bền vững.