Mơ về đô thị Hải Dương đáng sống

TP Hải Dương với không gian xanh, êm đềm. Ảnh: Thành Chung

Bản sắc riêng

Từ Thủ đô Hà Nội sôi động, ồn ào, bất cứ ai khi bước chân tới TP Hải Dương sẽ cảm nhận ngay được đây là một đô thị xanh và yên bình. Từ cao tốc Hà Nội-Hải Phòng, đến TP Hải Dương qua cửa ngõ phía nam, tuyến đường đôi rộng thênh thang, sạch sẽ với hàng hoa ban trải dài trên dải phân cách, dẫn lối về một đô thị không quá rộng nhưng thật sự êm đềm.

Dòng sông Sặt, sông Thái Bình chảy qua, hồ Bình Minh, hồ Bạch Đằng nằm trọn trong lòng thành phố, mang sự trong lành cho không gian sống, vừa lắng bớt cái ồn ã của một đô thị đang phát triển từng ngày.

Nhìn đô thị loại I hôm nay, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Hóa, Chủ tịch Hội Xây dựng tỉnh Hải Dương nói: “Nếu TP Hải Dương trong tương lai tiếp tục giữ được 3 tiêu chí làm nên bản sắc của đô thị Thành Đông trong những năm qua, đó là xanh, sạch, êm đềm thì là hướng đi đúng đắn và rất đáng quý”.

Ông Hóa cho rằng đô thị Hải Dương bao năm qua vẫn giữ được nét “nhà quê” khi cuộc sống vẫn rất đỗi yên bình, khác hẳn những đô thị lớn. Và đây chính là hồn cốt làm nên bản sắc riêng của đô thị Hải Dương, là tiêu chí mang lại chất lượng sống cho người dân.

“Sống ở Hải Dương rất dễ chịu. TP Hải Dương êm đềm, nhiều cây xanh, người dân thân thiện. Hơn nữa, chi phí sinh hoạt ở đây rất phải chăng, đường sá không bị tắc, dịch vụ ăn uống khá phát triển, không bị cảm giác xô bồ, bức bối như các đô thị lớn khác”, chị Nguyễn Thị Mai rời Hà Nội trở về quê nhà Hải Dương sinh sống vài năm nay và rất hài lòng cho biết.

Đô thị Hải Dương cần có nét riêng biệt trong tương lai cũng là ý kiến của nhiều chuyên gia về kiến trúc, xây dựng tại Hội thảo tư vấn, phản biện góp ý vào dự thảo "Điều chỉnh Chương trình phát triển đô thị tỉnh Hải Dương đến năm 2030" hồi tháng 10/2024. Các chuyên gia cho rằng cần nhiều phương pháp hơn đánh giá hiện trạng đô thị Hải Dương; hiện trạng đô thị không tách rời nông thôn, mối quan hệ này sẽ tạo ra bản sắc riêng của tỉnh. Bên cạnh đó cần đánh giá quan hệ đô thị Hải Dương và các đô thị xung quanh, từ đó giúp hình dung hệ thống đô thị trong tương lai...

Đô thị thông minh, hiện đại

Đô thị luôn là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa có sức ảnh hưởng mạnh, đóng góp quan trọng vào sự phát triển toàn diện của vùng. TP Hải Dương từ một thủ phủ chưa rõ nét của những năm trước đổi mới khi hai tỉnh Hải Dương - Hưng Yên cùng chung tên gọi Hải Hưng, sau đổi mới đã phát triển rất nhanh.

Từ sau khi Hải Dương - Hưng Yên tách tỉnh (năm 1997), TP Hải Dương dần hình thành với đủ “lệ bộ” cơ bản của một đô thị. Các công trình dần khởi sắc, từ sân vận động thành phố, nhà hát, rạp chiếu bóng, đến các doanh nghiệp được khởi dựng, nâng cấp. Hệ thống y tế có Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Y học cổ truyền. Nâng cấp các trường cao đẳng lên đại học; hình thành các cụm công nghiệp; dịch vụ có trung tâm thương mại… Các phố phường mang dáng dấp hiện đại hơn.

Đặc biệt từ những năm 2000, cơ chế thị trường bung ra, 10 chương trình, 32 đề án của Đảng bộ tỉnh Hải Dương đã mang lại sự đổi thay rõ nét của tỉnh trên nhiều lĩnh vực. Và khi Hải Dương được xác định là vùng trung tâm của đồng bằng sông Hồng, thuộc tam giác kinh tế trọng điểm phía bắc gồm Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh, kinh tế-xã hội nói chung của tỉnh và đô thị Hải Dương cũng ngày càng được mở rộng.

Hiện nay, một số định hướng, mục tiêu phát triển các đô thị lớn, động lực của tỉnh đã cơ bản hoàn thành và hoàn thành trước thời gian như hoàn thành nâng cấp TP Hải Dương lên đô thị loại I, thành lập thành phố Chí Linh, thị xã Kinh Môn lên đô thị loại III...

Hải Dương đã có 16 đô thị. Chỉ tiêu về tỷ lệ đô thị hóa đạt ở mức khoảng 42%, gần đạt mức theo Nghị quyết Đảng bộ tỉnh đến năm 2025 tỷ lệ này khoảng 45%.

Đáng chú ý, đô thị loại I duy nhất là TP Hải Dương đã có bước chuyển mình mạnh mẽ khi không gian đô thị được mở rộng, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm theo hướng đồng bộ. Bước đầu đã hình thành một số khu đô thị mới gắn với đầu tư xây dựng không gian công cộng, công trình kiến trúc điểm nhấn như khu đô thị sinh thái ven sông Thái Bình (Ecorivers), khu đô thị Phú Quý, khu đô thị mới phía nam TP Hải Dương. Những dự án này đã góp phần thay đổi diện mạo đô thị ở Hải Dương và còn trở thành điểm tham quan, vui chơi của người dân trong và ngoài tỉnh.

Trong tương lai, Hải Dương phát triển không gian đô thị gắn liền với không gian sông, hài hòa với thiên nhiên

Hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung tại các đô thị được quan tâm, đặc biệt là hệ thống hạ tầng giao thông được đầu tư bảo đảm tính kết nối liên thông nội vùng và ngoại vùng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Trong quy hoạch chung tỉnh Hải Dương mới được phê duyệt, việc phát triển đô thị được xác định là một trong 5 trụ cột chiến lược quan trọng của tỉnh, nhằm thúc đẩy xây dựng và phát triển các khu đô thị theo hướng xanh, hiện đại, thông minh nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của cư dân. Trục phát triển kinh tế dọc các tuyến sông, với trọng điểm là trục dọc sông Thái Bình, cùng việc phát triển không gian đô thị gắn liền với không gian sông, hài hòa với thiên nhiên.

Tiềm năng của hệ thống sông ngòi dày đặc như sông Lục Đầu, sông Thái Bình, sông Kinh Thầy, sông Luộc, sông Sặt, sông Cửu An, sông Hương, sông Đình Đào… cũng sẽ được khơi dậy.

Hiện nay, đã có một số khu dân cư, đô thị ven sông như Ecorivers, khu đô thị mới bắc cầu Hàn giáp sông Thái Bình… và còn những khu đô thị sinh thái đã được quy hoạch. Những con sông này vừa mang trong mình những giá trị văn hóa, lịch sử lớn lao vừa có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội cũng như tạo nên giá trị cảnh quan độc đáo.

"Định hướng phát triển đô thị đã đồng bộ và có tầm nhìn. Tuy nhiên, ngoài giữ gìn bản sắc của một đô thị xanh, sạch, êm đềm, thì một đô thị thông minh, hiện đại không chỉ có hệ thống camera lắp đặt khắp nơi, internet phổ rộng hay nhà cao tầng mọc lên san sát mà còn phải là nơi đáng sống, phù hợp với mọi người Hải Dương, đáp ứng nhu cầu của từ người trẻ đến người già, mọi đối tượng", Tiến sĩ Nguyễn Tiến Hóa chia sẻ.

NGÂN HẠNH