Mỗi cơ quan, cá nhân làm hết sức mình, trọn vẹn nhất trách nhiệm của mình thì khó khăn nào cũng vượt qua được!

Phải giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô trong mọi tình huống

- Ông đánh giá như thế nào về kết quả nổi bật của Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XV?

- Sau 21 ngày làm việc tích cực, khẩn trương, nghiêm túc, với tinh thần đổi mới, đoàn kết, dân chủ, trí tuệ, khẩn trương, khoa học, dân chủ và trách nhiệm cao, Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XV đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra.

Ảnh: Hồ Long

Quốc hội đã thông qua 6 luật, 13 nghị quyết, cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý 1 dự án luật, cho ý kiến lần đầu đối với 7 dự án luật khác; giám sát tối cao chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 - 2021”; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn; xem xét, quyết định các vấn đề về nhân sự, kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước; xem xét các báo cáo về kiến nghị của cử tri, công tác tư pháp, phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, thi hành án, phòng, chống tham nhũng và giải quyết các kiến nghị của cử tri cùng một số nội dung quan trọng khác.

Có thể nói rằng, khối lượng công việc rất lớn, nhiều nội dung mới, khó và phức tạp nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và các cơ quan liên quan, với tinh thần trách nhiệm, sự tập trung cao độ của các đại biểu Quốc hội, Kỳ họp đã thành công trên nhiều phương diện, xem xét thấu đáo và đưa ra những quyết đáp chính xác đối với từng nội dung nghị sự của Kỳ họp, đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn phát triển cũng như mong muốn và kỳ vọng của Nhân dân. Như nhận định được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh ngay trong mở đầu phát biểu bế mạc Kỳ họp “tiếp nối và phát huy thành công tốt đẹp của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII, Quốc hội đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung tâm lực, trí lực giải quyết một khối lượng công việc lớn, quan trọng với sự đồng thuận, nhất trí cao”. Tinh thần đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội “đã được quán triệt, thực sự lan tỏa, thấm nhuần và được thể hiện đậm nét trong từng quyết sách và hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và từng đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp này, để lại những dấu ấn, hình ảnh tốt đẹp đối với cử tri và đồng bào cả nước”.

- Một nội dung trọng tâm của Kỳ họp cuối năm là xem xét, quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2023. Trong điều kiện tình hình thế giới được dự báo vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, các mục tiêu tại Nghị quyết của Quốc hội thể hiện quyết tâm rất lớn trong việc đẩy nhanh hơn nữa tiến trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, thưa ông?

- Đúng vậy.Trong quá trình Quốc hội thảo luận, xem xét các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể về kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2023, cũng có một số ý kiến e ngại về việc đặt mục tiêu tăng trưởng 6,5% là rất cao. Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ cũng đã cân nhắc hết sức kỹ lưỡng vấn đề này và thấy rằng, chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm 2023 đã được xây dựng trên cơ sở phân tích, dự báo bối cảnh tình hình trong nước, quốc tế, có tính đến những yếu tố thuận lợi, khó khăn của năm 2023, bám sát định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021 - 2025. Dự kiến mức tăng trưởng GDP năm 2023 khoảng 6,5% thể hiện quyết tâm của cả Quốc hội và Chính phủ nhằm tiếp tục đẩy nhanh tiến trình phục hồi và phát triển bền vững kinh tế - xã hội.

Năm 2023 là năm bản lề có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025. Trong đó, tại phát biểu kết luận Hội nghị Trung ương 6, Khóa XIII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh yêu cầu “trong những tháng còn lại của năm 2022 và năm 2023, chúng ta phải tiếp tục nêu cao cảnh giác, chủ động kiểm soát có hiệu quả hơn nữa dịch Covid - 19 và các dịch bệnh mới phát sinh, tuyệt đối không được chủ quan, không được để bị động, bất ngờ... Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, đặc biệt là cân đối về tài chính - ngân sách nhà nước. Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực nội tại, tính tự chủ, khả năng chống chịu và tính thích ứng của nền kinh tế; củng cố, phát huy và tạo lập các động lực tăng trưởng mới trong trung hạn và dài hạn...”.

Do đó, cùng với Nghị quyết của Trung ương, Nghị quyết của Quốc hội, chúng ta phải phấn đấu cao nhất để đạt được các mục tiêu của năm 2023, tạo nền tảng để thực hiện thành công Kế hoạch 5 năm 2020 - 2025. Phải tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã được Chính phủ báo cáo Quốc hội và những nhiệm vụ được Quốc hội nhấn mạnh tại Nghị quyết về kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2023. Theo dõi sát sao diễn biến, tình hình kinh tế, giá cả, lạm phát, thị trường thế giới, khu vực, trong nước, kịp thời nhận biết rủi ro để có đối sách phù hợp, điều hành đồng bộ, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định nền tảng vĩ mô, hỗ trợ phục hồi kinh tế hợp lý, hiệu quả.

Càng trong điều kiện tình hình thế giới khó dự báo như hiện nay thì bài học về “dĩ bất biến ứng vạn biến” càng có ý nghĩa sâu sắc. Yêu cầu này tiếp tục được Chủ tịch Quốc hội khẳng định lại trong phát biểu bế mạc Kỳ họp thứ Tư “phải giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô trong mọi tình huống; siết chặt kỷ luật, kỷ cương công vụ, tập trung giải quyết căn cơ, có kết quả cụ thể các yếu kém, điểm nghẽn trong giải ngân vốn đầu tư công, trong xử lý các tổ chức tín dụng, các dự án, doanh nghiệp yếu kém, thua lỗ; việc thiếu hụt nguồn cung xăng dầu, tình trạng nghỉ việc, bỏ việc của nhân viên y tế, giáo dục và thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế...”.

Tạo điều kiện để Quốc hội thực hiện đầy đủ, hiệu quả hơn nữa chức năng, nhiệm vụ

- Tại Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết ban hành Nội quy Kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) với nhiều đổi mới quan trọng. Theo ông, Nghị quyết này có ý nghĩa như thế nào với hoạt động của Quốc hội trong thời gian tới?

- Nội quy Kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) gồm 3 chương, 58 điều với những điểm mới chủ yếu như: bổ sung các quy định về tổ chức kỳ họp bất thường; hình thức làm việc trực tuyến; quyền tranh luận của đại biểu Quốc hội; sửa đổi, bổ sung một số quy định về tài liệu phục vụ kỳ họp Quốc hội; quy định rõ trách nhiệm của Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội được phân công điều hành phiên họp toàn thể, trách nhiệm của đại biểu Quốc hội khi tranh luận, thảo luận tại phiên họp; trách nhiệm trong việc đề xuất biểu quyết một số vấn đề trước khi thông qua toàn văn luật, nghị quyết; trách nhiệm giải trình làm rõ ý kiến thảo luận ở Tổ; hồ sơ, trình tự Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội và giao Chính phủ chủ trì tiếp thu, chỉnh lý dự thảo nghị quyết về các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội trong thời gian giữa hai kỳ họp Quốc hội; trình tự Quốc hội xem xét đề nghị của Chủ tịch Nước về việc xem xét lại pháp lệnh của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; quy trình, thủ tục ban hành nghị quyết kỳ họp Quốc hội và trách nhiệm chuẩn bị, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo nghị quyết kỳ họp Quốc hội...

Những đổi mới được nội quy hóa lần này đều là những cải tiến, đổi mới đã được kiểm nghiệm có hiệu quả qua thực tiễn hoạt động của Quốc hội từ nhiệm kỳ Khóa XIV đến nay, tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý để thực hiện chủ trương “đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, phát huy dân chủ, pháp quyền, tăng tính chuyên nghiệp trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội” đã được nhấn mạnh tại Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và tinh thần Hội nghị Trung ương Sáu, Khóa XIII của Ban Chấp hành Trung ương vừa qua về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Có những đổi mới được Quốc hội áp dụng linh hoạt để thích ứng với điều kiện bất thường của đại dịch Covid - 19 như việc tổ chức kỳ họp trực tuyến, tổ chức kỳ họp bất thường... thì nay đã được đưa vào Nội quy Kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) để vừa bảo đảm tính chỉnh thể, thống nhất, vừa bảo đảm chặt chẽ, rõ ràng về quy trình, thủ tục, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Đặc biệt, Nội quy Kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) tiếp tục hoàn thiện quy định về: trách nhiệm của đại biểu Quốc hội nhằm bảo đảm kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của Quốc hội; tổ chức kỳ họp một cách linh hoạt gồm một hoặc nhiều đợt, tạo điều kiện cho các cơ quan có đủ thời gian nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, nghị quyết trước khi trình Quốc hội thông qua; quy định rõ, đại diện cơ quan nhà nước, cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan báo chí có thể được mời dự các phiên họp công khai của Quốc hội, công dân có thể được dự thính các phiên họp công khai của Quốc hội...

Tôi tin rằng, với Nội quy Kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua sẽ tạo điều kiện để Quốc hội thực hiện đầy đủ, hiệu quả hơn nữa các chức năng, nhiệm vụ của mình, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của đất nước, của cử tri và Nhân dân đối với hoạt động của Quốc hội trong điều kiện hội nhập quốc tế sâu rộng và tiếp tục hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

- Tại Kỳ họp này, cùng với 6 Luật đã được thông qua, Quốc hội còn cho ý kiến với 8 dự án Luật khác, trong đó, quyết định chưa thông qua dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) và cho ý kiến lần đầu nhiều dự luật rất quan trọng, được cử tri và Nhân dân đặc biệt quan tâm, đặt nhiều kỳ vọng như: dự án Luật Đất đai (sửa đổi), dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), dự án Luật Giá (sửa đổi)... Theo dõi Kỳ họp, nhiều cử tri nói rằng, hoạt động lập pháp của Quốc hội một mặt đã rất nhạy bén với các đòi hỏi từ thực tiễn cuộc sống, một mặt kiên định bảo đảm chất lượng, tuyệt đối không “làm luật cho xong”. Ông có suy nghĩ gì về điều này?

- Với tư cách là Tổng Thư ký Quốc hội, tôi rất cảm ơn cử tri và Nhân dân đã ghi nhận, ủng hộ sự đổi mới, chủ động, quyết liệt của Quốc hội trong công tác lập pháp. Riêng với dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), Quốc hội thấu hiểu sâu sắc rằng, đây là dự án Luật được cử tri và Nhân dân cả nước nói chung, cử tri ngành y tế nói riêng đặc biệt quan tâm, mong đợi Quốc hội sớm thông qua để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong công tác khám bệnh, chữa bệnh hiện nay. Dự luật này cũng đã được Quốc hội cho ý kiến lần thứ hai tại Kỳ họp thứ Tư, với chất lượng hoàn thiện tốt hơn rất nhiều so với dự thảo Luật trình Quốc hội lần đầu tại Kỳ họp thứ Ba, Quốc hội Khóa XV. Dù vậy, trên cơ sở thảo luận kỹ lưỡng, cân nhắc thận trọng, nhiều mặt, Quốc hội đã thống nhất với Chính phủ quyết định chưa xem xét thông qua dự luật này để có thêm thời gian hoàn thiện, nâng cao hơn nữa chất lượng nhằm đáp ứng yêu cầu thiết thực cho cả trước mắt và lâu dài của ngành y tế.

Tuy nhiên, Quốc hội cũng đã giao nhiệm vụ rất rõ cho các cơ quan liên quan của Quốc hội và Chính phủ phải khẩn trương xử lý các vấn đề đặt ra của dự thảo Luật để trình Quốc hội, bảo đảm thời gian có hiệu lực thi hành của Luật từ ngày 1.1.2024 như dự kiến. Như vậy, dù tạm lùi thời gian thông qua, nhưng Quốc hội và Chính phủ quyết tâm cao nhất để bảo đảm chất lượng luật mà không ảnh hưởng gì đến thời điểm có hiệu lực của luật.

- Khép lại một Kỳ họp với khối lượng công việc vô cùng lớn như vậy, ông có kỳ vọng như thế nào đối với việc triển khai, đưa các quyết sách của Quốc hội vào cuộc sống?

- Những quyết đáp của Quốc hội về lập pháp, về giám sát tối cao, về các vấn đề quan trọng của đất nước đều được Quốc hội xem xét, đánh giá kỹ lưỡng, thấu đáo, thể hiện ở sự đồng thuận với tỷ lệ thông qua rất cao. Tuy vậy, tôi vẫn muốn nhắc lại rằng, để phát huy cao nhất hiệu quả của các quyết sách này bây giờ nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Điều này không chỉ có trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành, chính quyền các địa phương mà Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội cũng đều phải hành động, tăng cường giám sát, kịp thời đôn đốc, nhắc nhở, nếu có vướng mắc, khó khăn gì thì kịp thời đề xuất, yêu cầu cơ quan có trách nhiệm xem xét, giải quyết. Mỗi cơ quan, mỗi cá nhân làm hết sức mình, làm trọn vẹn nhất trách nhiệm của mình thì khó khăn nào chúng ta cũng sẽ vượt qua được!

- Xin trân trọng cảm ơn Tổng Thư ký Quốc hội!

Quỳnh Chi thực hiện