Mọi người nên biết ký hiệu này dưới đáy chai nhựa để tránh ung thư

95% người dân Việt vẫn tái sử dụng đồ nhựa dùng 1 lần

Nhiều người Việt có thói quen sử dụng lại những hộp nhựa để đựng, chứa đồ. Tuy nhiên, thói quen này có thể gây hại cho sức khỏe.

Theo các nhà khoa học Mỹ và Canada, các loại cốc nhựa dùng một lần trên toàn thế giới đều được sản xuất từ loại nhựa gọi là Polystyrene hay chính là nhựa mang nhãn số 6.

Polystyrene (viết tắt và thường gọi là PS) là một loại nhựa khá rẻ tiền, có màu trắng, trọng lượng nhẹ, tính dẻo nên thường được sử dụng trong khâu đóng gói bao bì. Báo cáo nghiên cứu của Chương trình độc chất học quốc gia của Mỹ cho biết, chất Polystyrene khi gặp nhiệt độ thấp hoặc nhiệt độ cao có thể giải phóng ra chất Styrene vô cùng độc hại.

Styrene là một chất gây ung thư, có thể phá hủy DNA trong cơ thể người, gây dị tật thai nhi, rối loạn hệ thần kinh (mệt mỏi, căng thẳng, mất ngủ), ảnh hưởng đến nồng độ máu (lượng tiểu cầu thấp, gây đột quỵ),…. Đặc biệt, chất Styrene là rất dễ xâm nhập vào cơ thể. Và dù nhiễm độc với nồng độ nhỏ cũng có thể để lại hậu quả xấu đối với sức khỏe.

Ngoài ra, trong các sản phầm nhựa còn thường chứa một chất BPA được chứng minh có khả năng gây ung thư, tác động đến não làm chậm phát triển, gây viêm gan, rối loạn nội tiết và vô sinh.

Ngày 18/9 vừa qua, Pháp vừa thông qua luật cấm tất cả cốc, chén, dao, muỗng... sử dụng một lần làm bằng nhựa. Thế nhưng hầu hết 95% người dân Việt vẫn thản nhiên ăn chúng hàng ngày.

Giải mã những ký hiệu dưới đáy chai nhựa người dùng cần biết

Dưới đáy của các hộp, chai nhựa có các con số từ 1 đến 7 nằm gọn trong dấu hiệu “recycle” (tái chế), đó chính là số hiệu phân loại nhựa.

Đồ nhựa gia dụng được sử dụng khá phổ biến, dưới đáy của các hộp, chai nhựa có các con số từ 1 đến 7 nằm gọn trong dấu hiệu “recycle” (tái chế), đó chính là số hiệu phân loại nhựa. Các ký hiệu này phản ánh 7 loại khác nhau của đồ nhựa được phép lưu hành trên thị trường.

Mã được đánh số từ 1 đến 7 và bao quanh con số là ký hiệu hình tam giác với các mũi tên, tức bên trong hình tam giác có một con số cụ thể, dưới đáy tam giác là các chữ viết tắt như PETE, PP, PS... Chúng ta cần dựa vào các ký hiệu dưới hộp/chai nhựa để biết đặc tính cũng như phạm vi sử dụng, có nên tái sử dụng hay không để không bị ảnh hưởng sức khỏe. Các mã đó như sau:

Số 1: Nhựa PET (nhựa polyethylene terephthalate)

Hầu hết các chai nước khoáng, chai nước ngọt, chai dầu… đều thuộc loại đồ nhựa số 1 PET (Polyethylene terephtalate). Loại nhựa này được đánh giá là khá an toàn và không gây ra những tác hại xấu cho sức khỏe nên có thể dùng để chứa đựng thực phẩm.

Tuy nhiên các chai nhựa có kí hiệu này chỉ nên sử dụng một lần. Nếu tái sử dụng nếu đựng nước nóng quá 70 độ C, không chỉ biến dạng mà còn phân giải ra các chất có hại cho sức khỏe.

Số 2: Nhựa HDPE

Các chai nhựa này có khả năng chịu nhiệt đến 110 độ C, thường được dùng đựng thực phẩm, sữa tắm hoặc các vật có độ tinh khiết cao.

Đây là loại nhựa có tỷ trọng polyethylen cao, hay còn được gọi là HDPE. Nhựa HDPE thường được dùng làm bình sữa, bình đựng chất tẩy rửa, đồ chơi và một số loại túi nhựa hoặc các vật có độ tinh khiết cao.… Ngoài ra, tất cả các thùng nhựa được dùng riêng cho bảo quản thực phẩm đều được làm từ loại nhựa này. Theo các chuyên gia, bạn nên chọn mua những chai nước có kí hiệu HDP hoặc HDPE dưới đáy chai, vì loại nhựa này được xem là an toàn nhất, vi khuẩn khó tích tụ do bề mặt khá trơn láng.

Tuy không thải ra chất độc nào nhưng khi được tái sử dụng chúng, loại nhựa này khó làm sạch, các chất còn sót lại rất dễ trở thành ổ vi khuẩn.

Số 3: Nhựa PVC

Chất này có thể giải phóng rất nhiều khi ở nhiệt độ cao nên thường có trong áo mưa, vật liệu xây dựng, hộp nhựa... Loại nhựa này cũng chỉ được phép sử dụng cho thực phẩm, đồ uống có nhiệt độ dưới 81 độ C.

Đây là loại nhựa được làm từ polyvinyl clorua (PVC) (viết tắt là V). Loại nhựa này có thể gặp ở các sản phẩm như áo mưa, vật liệu xây dựng, mảnh nhựa hoặc hộp nhựa, màng co các loại chai, bình bằng nhựa, các loại màng plastic bọc thức ăn, chai đựng dầu ăn, đường ống dẫn nước, vỏ bọc dây cáp điện… Nhựa PVC giá rẻ, có độ dẻo cao, song chỉ chịu được 81°C. Khi phân hủy, nhựa PVC thường thải ra các hóa chất độc hại vào không khí, nước, đất. Do vậy nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và thậm chí gây ung thư.

Số 4: Nhựa LDPE - polyethylene mật độ thấp

LDPE khá phổ biến trong các hộp mì, túi đựng hàng, vỏ bánh kẹo...Chất này không thể làm nóng trong lò vi sóng vì sẽ giải phóng chất độc hại.

Đây là loại nhựa có chứa polyethylen mật độ thấp (viết tắt là LDPE), thường đươc sử dụng để làm các loại túi nhựa, dây buộc, vỏ đĩa CD, vỏ ổ đĩa cứng, các loại chai có thể bóp, một số loại chai nhựa, giấy gói thực phẩm, hộp đựng thực phẩm… Mặc dù không rỉ ra các chất độc hại khi sử dụng cũng như chưa có bằng chứng nào cho thấy LDPE có tác hại đến sức khỏe con người, nhưng các chuyên gia cũng khuyên người sử dụng không nên lạm dụng loại nhựa số 4 này để đựng thức ăn.

Số 5: Nhựa PP (nhựa polypropylene)

PP thường có trên nắp hoặc đáy cốc cà phê, chai sữa thường, sữa chua hoặc chai nước trái cây. Chất này thường chịu được ở nhiệt độ 167 độ C nên có thể tái sử dụng, quay trong lò vi sóng.

Được làm từ polypropylene, PP là một loại nhựa cứng và an toàn, có khả năng chịu nhiệt tuyệt vời cùng với độ bền cao. Nếu bạn muốn dùng hộp nhựa để đựng thực phẩm thì nên chọn loại có ký hiệu số 5 để đảm bảo không có hóa chất độc hại. PP có màu trắng, trong suốt, thường được dùng trong việc sản xuất hộp sữa chua, chai đựng nước lọc, lọ đựng thuốc, chai đựng sirô hay nước sốt cà chua, tương ớt, ống hút… Hộp dùng trong lò vi sóng thường sử dụng loại nhựa này do khả năng chịu nhiệt đạt 130°C. Loại nhựa này được xem là an toàn, rất dễ tái chế.

Số 6: Nhựa PS (polystiren)

PS thường có ở các cốc uống nước, hộp xốp đựng thức ăn chỉ sử dụng một lần, tức là không tái sử dụng. Khi sử dụng ở nhiệt độ cao, các chế phẩm này thường sản sinh ra chất Styrene cực độc.

Nhựa polystyren (viết tắt PS) hay còn gọi là styrofoam hoặc được gọi là xốp. Nhựa số 6 được sử dụng để làm ra các ly, hộp, đĩa thức ăn nhanh (dùng 1 lần rồi bỏ) hay các hộp thức ăn mang về. Chúng có khả năng chịu nhiệt và lạnh cao. Tuy nhiên, khi ở nhiệt độ cao, loại nhựa này lại phát sinh các chất hóa học độc hại. PS (Polystyrene) chứa chất độc styrene gây ung thư và vô sinh. Việc tái chế PS rất khó khăn. Do đó, nên hạn chế sử dụng các loại đồ nhựa mang ký hiệu số 6 càng tốt.

Số 7: Nhựa PC

PC được sử dụng rất phổ biến, nhất là làm chai sữa, cốc dùng một lần. Sản phẩm chứa loại nhựa này có chứa BPA rất nguy hiểm, có thể phân giải ra chất gây ung thư.

Các loại nhựa được đánh số 7 được làm từ một loại nhựa khác với 6 loại kể trên. Trong số các loại nhựa khác có polycarbonat (PC), thường chỉ được dùng trong công nghiệp, như sản xuất vỏ máy điện thoại, máy tính… Đây là loại nhựa có chứa bisphenol-A (BPA). Chất này có khả năng bị thôi nhiễm vào thực phẩm và có các tác động không tốt với sức khỏe như thay đổi chức năng của hệ miễn dịch, rối loạn tim mạch, ung thư, vô sinh…

Tuy vậy, thỉnh thoảng cũng thấy ký hiệu PC ở những chai nước uống thể thao hay nắp, bình, chai chứa thực phẩm cần tiệt trùng… Vì vậy bạn tuyệt đối không nên sử dụng hay tái sử dụng chúng với bất kì hình thức gì.

Dùng loại nhựa nào là an toàn

Tóm lại, chúng ta chỉ nên sử dụng các loại chai có in ký hiệu HDPE, LDPE, PP và PET. Riêng đối với PET, hãy đảm bảo rằng bạn rửa sạch chai trước khi tái sử dụng

Phạm Hậu (th)