Mối quan hệ Việt - Mỹ ngày càng đi vào thực chất

Hoa Kỳ duy trì là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, trong khi Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ, đồng thời là đối tác thương mại lớn nhất ở khu vực ASEAN. Kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước tăng bình quân khoảng 16%/năm.

Theo dữ liệu của Tổng cục Thống kê (Bộ KH-ĐT), thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ vượt mốc 100 tỷ USD lần đầu vào năm 2021. Năm 2022, kim ngạch thương mại hai nước đạt 123,8 tỷ USD, xuất siêu 94,9 tỷ USD.

Năm 2023, suy thoái kinh tế thế giới cùng diễn biến chính trị, xung đột gây tác động đến tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu, kim ngạch thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ giảm sút nhưng vẫn duy trì trị giá trên 100 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất siêu 83,2 tỷ USD.

Kết thúc năm 2024, theo số liệu thống kê, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hoa Kỳ dự kiến đạt hơn 132 tỷ USD, tiếp tục khẳng định vị thế Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.

Bên cạnh sự tăng trưởng về thương mại, Hoa Kỳ còn là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 11/148 quốc gia và vùng lãnh thổ tại Việt Nam. Lũy kế đến tháng 10-2024, Hoa Kỳ có 1.409 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn trên 11,9 tỷ USD. Riêng trong 10 tháng năm 2024, Hoa Kỳ có 92 dự án cấp mới, 21 lượt dự án điều chỉnh vốn, và 106 lượt góp vốn mua cổ phần tại Việt Nam, với tổng số vốn đăng ký đạt 223,71 triệu USD, tăng 41,6% so với cùng kỳ.

Ở chiều ngược lại, Hoa Kỳ đứng thứ 7/80 nước và vùng lãnh thổ nhận đầu tư của Việt Nam. Trong năm 2023 và đầu 2024, nhiều doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ đã đến Việt Nam và khẳng định sẽ tiếp tục mở rộng hoạt động và đầu tư tại Việt Nam như Boeing, Nike, Exxon Mobil, Amazon, Marriott, Coca Cola, Google, Facebook, Netflix. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam như FPT, Vinfast cũng đang mở rộng đầu tư sang Hoa Kỳ, qua đó tạo thế lợi ích đan xen.

Nhằm tăng cường hợp tác, Việt Nam và Hoa Kỳ thường xuyên duy trì trao đổi và thảo luận về triển vọng mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực mới mà mỗi bên có nhu cầu, trong đó có ngành bán dẫn.

Đồng thời, hai bên cũng đối thoại thực chất và xây dựng để giải quyết các vấn đề và vụ việc tồn đọng trong quan hệ thương mại; tiếp tục thúc đẩy cơ chế Hiệp định khung về Thương mại và đầu tư (TIFA); trao đổi đoàn doanh nghiệp… qua đó tiếp tục củng cố và mở rộng khung khổ quan hệ thương mại. Việt Nam đang tiếp tục trao đổi, thúc đẩy Hoa Kỳ sớm công nhận Quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (MES).

“Trong hơn một thập niên, thương mại giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đã tăng gấp 4 lần, từ 30 tỷ USD lên hơn 120 tỷ USD. Từ chuyến thăm của phái đoàn nông nghiệp lớn nhất từ trước tới nay, đến việc chuyển giao 5 máy bay huấn luyện T-6C đầu tiên, và công bố 12,5 triệu USD để tăng cường an toàn hàng hải như một phần cam kết của chúng tôi đối với hòa bình và an ninh khu vực, những cơ hội hợp tác đang mở ra ở cả hai bờ Thái Bình Dương” - ông Marc Knapper cho biết.

Như một phần cam kết lâu dài, Hoa Kỳ đã công bố khoản ngân sách bổ sung 65 triệu USD để hoàn tất công tác xử lý chất dioxin ở Sân bay Biên Hòa, và cam kết bổ sung hơn 26 triệu USD dưới dạng tài trợ nhằm cải thiện an toàn cho các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi bom mìn, vật liệu chưa nổ và nâng cao chất lượng cuộc sống của 1 triệu người khuyết tật trong hơn 3 thập niên qua.

Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng đã sát cánh với Việt Nam như đối tác, người bạn trong những ngày tháng sau cơn bão Yagi với sự hỗ trợ khẩn cấp 1 triệu USD cho các gia đình bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thảm họa. Đại sứ Knapper bày tỏ tự tin rằng khi hai nước kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025, quan hệ đối tác Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ.

“Cùng nhau, chúng ta sẽ nắm bắt những cơ hội mới, giải quyết những thách thức toàn cầu và xây dựng một tương lai thịnh vượng, ổn định và an toàn cho tất cả mọi người” - Đại sứ khẳng định.

Sơn Thủy (ghi)