Mối quan hệ Việt Nam và các nước Trung - Đông Âu vượt qua thách thức của lịch sử
Mối quan hệ truyền thống bền chặt giữa Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu đã vượt qua muôn vàn thách thức của thời gian và lịch sử. Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã khẳng định như vậy tại Hội thảo '75 năm quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu: Thắt chặt tình hữu nghị-Tăng cường hợp tác-Hướng tới tương lai' do Bộ Ngoại giao phối hợp với đại sứ quán 6 nước Trung-Đông Âu, gồm: Ba Lan, Bulgaria, Hungary, Romania, Cộng hòa Séc và Slovakia tổ chức vào chiều 26-6, tại Hà Nội.
Ngược dòng lịch sử, mối quan hệ giữa Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu được đặt nền móng ngay từ trong giai đoạn khó khăn nhất của cuộc kháng chiến chính nghĩa giành độc lập của nhân dân Việt Nam. Các nước Trung-Đông Âu như Ba Lan, Bulgaria, Hungary, Romania và Tiệp Khắc (nay là Cộng hòa Séc và Slovakia) thuộc nhóm nước đầu tiên công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam vào năm 1950. Lúc bấy giờ, Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ quý báu, sự đoàn kết chân thành, hiệu quả từ các nước Trung-Đông Âu. Đó không chỉ là sự hỗ trợ vật chất mà còn là sự sẻ chia sâu sắc về tinh thần đoàn kết, về lý tưởng độc lập, hòa bình và phát triển.
Nhiều công trình bệnh viện, trường học được xây dựng từ nguồn viện trợ đã trở thành biểu tượng trong hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam với Ba Lan, Bulgaria, Hungary, Romania và Tiệp Khắc. Cũng chính các nước Trung-Đông Âu đã đào tạo, chắp cánh cho nhiều thế hệ các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chuyên gia đầu ngành của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, đóng góp to lớn cho sự phát triển của Việt Nam, là nền tảng cho mối quan hệ Việt Nam-Trung-Đông Âu.
“Thay mặt Chính phủ và nhân dân Việt Nam, bày tỏ sự tri ân sâu sắc tới chính phủ và nhân dân các nước Trung-Đông Âu vì sự hợp tác quý báu đã dành cho Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước... Với nền tảng lịch sử vững chắc và tiềm năng hợp tác rộng mở, quan hệ Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu là một trụ cột quan trọng trong chính sách đối ngoại của Việt Nam”, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà và các đại biểu tham dự hội thảo.
Tại hội thảo, các ý kiến đánh giá 75 năm qua là một dấu mốc lịch sử đầy ý nghĩa, đánh dấu chặng đường hợp tác bền chặt, sâu sắc giữa Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu-những người bạn truyền thống, những đối tác chiến lược tiềm năng trong khu vực. “Bất chấp sóng gió của tình hình quốc tế và tại mỗi nước, chúng ta vẫn duy trì và phát triển mối quan hệ hữu nghị, tin cậy và bền vững. Có thể nói, suốt chiều dài 3/4 thế kỷ ấy, chúng ta đã cùng nhau xây dựng và gìn giữ “cây cầu hữu nghị” dựa trên các trụ cột là các giá trị chung, sự tin cậy và hiểu biết, sự ủng hộ và sẵn sàng giúp đỡ lẫn nhau”, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh.
Nhìn lại chặng đường 75 năm qua, Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu đều tự hào về những thành tựu hợp tác đã đạt được trên tất cả lĩnh vực. Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu đã xây dựng, củng cố lòng tin chiến lược dựa trên hợp tác chính trị, ngoại giao nhà nước, ngoại giao nhân dân bền chặt, thực chất. Về kinh tế-thương mại-đầu tư, hợp tác Việt Nam-Trung-Đông Âu đóng vai trò quan trọng trong hợp tác giữa Việt Nam với Liên minh châu Âu (EU) và đang được đẩy mạnh dựa trên nền tảng Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA). Các nước Trung-Đông Âu là cầu nối chiến lược để Việt Nam tiếp cận thị trường EU, đồng thời Việt Nam là cầu nối để các nước tiếp cận thị trường ASEAN. Cùng với đó, hơn 12.000 sinh viên Việt Nam đã được đào tạo tại các nước Trung-Đông Âu, nhiều trong số này đã trở thành lãnh đạo, chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực then chốt.
Cộng đồng người Việt Nam tại các nước Trung-Đông Âu ngày càng phát triển, có tiếng nói, đóng góp to lớn vào phát triển kinh tế-xã hội của sở tại. “Mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa các nước Trung-Đông Âu và Việt Nam đã được chứng minh là bền vững trong suốt 75 năm qua bất chấp những thăng trầm của lịch sử. Chúng ta là một đại gia đình, trong đó cộng đồng người Việt Nam ở sở tại chính là niềm tự hào to lớn, là minh chứng sống động cho mối quan hệ tốt đẹp được xây dựng trên nền tảng tin cậy ấy. Xin cảm ơn nhân dân Việt Nam vì sự hợp tác của hôm qua, hôm nay và ngày mai”, Đại sứ Cộng hòa Séc tại Việt Nam Hynek Kmonicek thay mặt đại sứ quán 6 nước Trung-Đông Âu tại Việt Nam phát biểu.
Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với những biến động sâu sắc, mối quan hệ Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu càng trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết. Việc củng cố, nâng tầm quan hệ trở thành nhu cầu khách quan. Với vị trí địa chiến lược, nền kinh tế năng động và vai trò ngày càng nổi bật trong các cơ chế đa phương, Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu là những đối tác tiềm năng của nhau cùng hợp tác, phát triển, không chỉ trên bình diện song phương mà còn ở tầm khu vực và quốc tế. “Với nền tảng lịch sử 75 năm bền chặt, các giá trị chung về hòa bình, hợp tác và phát triển, chúng ta có cơ sở vững chắc để tin tưởng rằng mối quan hệ Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai bên, đồng thời đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, thịnh vượng của khu vực và thế giới”, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà bày tỏ.
Bên lề Hội thảo "75 năm quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các nước Trung-Đông Âu: Thắt chặt tình hữu nghị-Tăng cường hợp tác-Hướng tới tương lai", khoảng 20 doanh nghiệp Việt Nam và Trung-Đông Âu đã tham gia tổ chức các gian hàng trưng bày, giới thiệu và quảng bá sản phẩm nông sản, y tế để giao lưu và tìm kiếm cơ hội hợp tác.