Molniya-2 - phiên bản 'AK-47 của máy bay không người lái' Nga

Bộ Quốc phòng Nga và một số nguồn tin ở Nga xác nhận rằng lực lượng vũ trang Nga đang ngày càng sử dụng máy bay không người lái (UAV) trinh sát tấn công Molniya-2 cho các hoạt động ở chiến trường Ukraine, theo Bulgarian Military.

“Một trong những đơn vị của Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến Cận vệ Riêng biệt số 40 thuộc Nhóm Lực lượng Sever có toàn bộ dòng UAV tấn công đang hoạt động, từ UAV FPV tiêu chuẩn đến UAV cánh cố định, bao gồm Molniya-2. Tại khu vực biên giới của tỉnh Kursk, UAV tấn công Molniya-2 của Nga đã cho thấy hiệu quả cao trong các nhiệm vụ chiến đấu” - theo thông cáo báo chí của Bộ Quốc phòng Nga ngày 15-2.

Video binh sĩ Nga triển khai UAV tấn công Molniya-2. Nguồn: BỘ QUỐC PHÒNG NGA

Molniya-2 - đơn giản nhưng hiệu quả

Molniya-2 đã khẳng định được vị thế là công cụ chủ chốt trong chiến tranh hiện đại, phản ánh sự nhấn mạnh của Nga vào tính đơn giản và hiệu quả. Không giống như các UAV đắt tiền, công nghệ cao trong kho vũ khí phương Tây, Molniya-2 được thiết kế nhằm nâng cao sự tin cậy, dễ vận hành và có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ thiết yếu khác nhau.

Nga thường gọi UAV tấn công Molniya-2 là "Kalashnikov của UAV”, giống như súng trường AK-47, Molniya-2 đơn giản, giá cả phải chăng và hiệu quả khi sử dụng đúng cách.

Thiết kế của loại UAV tấn công này tập trung vào hiệu suất thực tế hơn là công nghệ tiên tiến, giúp nó khác biệt so với các đối thủ công nghệ cao. Mặc dù thiếu một số tính năng hiện đại của các dòng UAV khác, Molniya-2 vẫn nổi bật nhờ phạm vi hoạt động và khả năng tải trọng ấn tượng, giúp nó linh hoạt cho nhiều hoạt động khác nhau.

Được phát triển trong bối cảnh xung đột đang diễn ra ở Ukraine, UAV tấn công Molniya-2 đã trở thành biểu tượng của loại cải tiến có thể xảy ra dưới áp lực của chiến sự - khả năng thích ứng vượt trội hơn các giải pháp công nghệ cao.

Molniya-2 là sự nâng cấp của phiên bản Molniya-1. Cả hai đều được thiết kế để trở thành UAV giá rẻ và dùng một lần. Không giống như các UAV tinh vi hơn mà Nga có trong kho vũ khí của nước này, Molniya-2 được chế tạo từ các vật liệu có sẵn, thể hiện triết lý thiết kế ưu tiên hiệu quả về chi phí và sản xuất hàng loạt hơn là công nghệ tiên tiến.

UAV tấn công Molniya-2 của Nga. Ảnh: RT

Cấu trúc của UAV tấn công Molniya-2 gồm khung được tạo từ gỗ dán và nhôm, trong khi cánh và bộ ổn định được làm từ cùng vật liệu nhẹ. Sự đơn giản này cho phép lắp ráp và triển khai nhanh chóng, thường được ghép lại với nhau tại chiến trường.

Hệ thống đẩy của UAV tấn công Molniya-2 đến từ một động cơ điện đơn giản. Động cơ này có khả năng đẩy Molniya-2 với tốc độ lên tới 80 km/giờ, với phạm vi bay có thể lên tới 40 km, tùy thuộc vào tải trọng.

Tải trọng của UAV này tăng đáng kể từ 2,5 kg của Molniya ban đầu lên khoảng 9 kg khi mang mìn chống tăng TM-62 trong một số cấu hình, làm tăng khả năng phá hủy của UAV này.

Hệ thống dẫn đường cho Molniya-2 thường liên quan đến các hệ thống Góc nhìn thứ nhất (FPV) cơ bản, trong đó người vận hành sử dụng nguồn cấp dữ liệu video từ một camera nhỏ gắn trên UAV để dẫn đường cho đến mục tiêu.

Tuy nhiên, có dấu hiệu cho thấy các mô hình mới hơn có thể kết hợp các yếu tố của trí tuệ nhân tạo, cho phép các hoạt động tự động hơn, đặc biệt là trong việc điều hướng thông qua các biện pháp đối phó chiến tranh điện tử.

Khả năng thích ứng này rất quan trọng trong các kịch bản triển khai, khi nó có thể được sử dụng không chỉ để tấn công trực tiếp mà còn để áp đảo hoặc đánh lạc hướng hệ thống phòng không của Ukraine.

Một trong những khía cạnh đáng chú ý của Molniya-2 là phương pháp triển khai. Ban đầu được phóng bằng máy phóng đơn giản hoặc thậm chí ném thủ công, việc bổ sung các tải trọng nặng hơn như mìn TM-62 đòi hỏi phải sửa đổi.

Công cụ chủ chốt trong chiến tranh hiện đại

UAV tấn công Molniya-2 vừa là minh chứng cho thiết kế hiệu quả của nó. Chi phí thấp của loại UAV có nghĩa là ngay cả khi nhiều máy bay bị mất hoặc bị phá hủy, tác động tài chính cũng rất nhỏ so với các UAV phức tạp hơn.

UAV tấn công Molniya-2. Nguồn: BỘ QUỐC PHÒNG NGA

Điều này đã dẫn đến các chiến thuật trong đó các đàn Molniya-2 được sử dụng để bão hòa các hệ thống phòng thủ đối thủ, với một số phiên bản thậm chí còn đóng vai trò là mồi nhử để đánh lạc hướng hoặc bão hòa các hệ thống radar và chống UAV.

Trong chiến đấu, Molniya-2 đã được sử dụng chống lại nhiều mục tiêu khác nhau, từ các cơ sở quân sự đến cơ sở hạ tầng dân sự, minh họa cho tính linh hoạt của nó trong cả vai trò chiến thuật và chiến lược. Sự hiện diện của UAV này đã buộc các lực lượng Ukraine phải điều chỉnh các chiến lược phòng thủ UAV của họ, tập trung vào chiến tranh điện tử và các phương pháp đánh chặn vật lý để chống lại các mối đe dọa này.

Mặc dù có vẻ ngoài và cấu tạo thô sơ, nhưng tác động của Molniya-2 không thể bị đánh giá thấp. UAV này đóng vai trò như một lời nhắc nhở rõ ràng về cách chiến tranh hiện đại có thể chuyển sang các giải pháp tiết kiệm chi phí, tận dụng sự đơn giản và số lượng hơn là chất lượng.

Quá trình phát triển của UAV vẫn tiếp tục, với các báo cáo cho thấy những cải tiến hơn nữa hoặc thậm chí là phát triển các biến thể mới có thể sắp diễn ra, có khả năng kết hợp các thiết bị điện tử tiên tiến hơn hoặc thậm chí là các hình thức đẩy khác nhau nếu hạn chế về nguồn cung được nới lỏng.

Khả năng phục hồi và khả năng thích ứng của Molniya-2 trước những thách thức của chiến tranh hiện đại khiến nó trở thành chủ đề nghiên cứu quan trọng đối với các nhà phân tích quân sự và là biểu tượng cho cách công nghệ trong xung đột có thể phát triển khi cần thiết.

VĨNH KHANG