'Mong đợi những ý kiến đóng góp, hiến kế của đại biểu HĐND tỉnh vào những vấn đề lớn, vấn đề khó và giải pháp đột phá để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong năm 2022 và những năm tiếp theo'(*)

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu chỉ đạo tại kỳ họp. Ảnh: Đức Lam

Kính thưa Chủ tọa kỳ họp

Kính thưa quý vị đại biểu khách quý

Kính thưa các vị đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh.

Thưa toàn thể cử tri và nhân dân trong tỉnh.

Kỳ họp thứ 4 Hội đồng nhân dân tỉnh khóa XV là kỳ họp thường lệ hết sức quan trọng để đánh giá kết quả phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, xác định mục tiêu, nhiệm vụ năm 2022; quyết định các vấn đề quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh thời gian tới.

Thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, tôi phát biểu nêu một số vấn đề có tính chất gợi mở để các vị đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh quan tâm, lưu ý trong quá trình nghiên cứu, thảo luận và quyết nghị:

Tôi xin được đề cập về 3 nhóm vấn đề lớn.

Vấn đề thứ nhất: Về đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2021

Có thể nói năm 2021, chúng ta thực hiện một khối lượng lớn công việc trong bối cảnh tình hình dịch COVID-19 diễn biến hết sức phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất kinh doanh, đời sống của nhân dân. Nhưng với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm của cấp ủy, chính quyền các cấp; sự đoàn kết, quyết tâm của quân và dân trong tỉnh, chúng ta đã tranh thủ tốt thời cơ, thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, vừa phòng chống dịch hiệu quả, vừa phát triển kinh tế - xã hội, đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức 14/17 chỉ tiêu đề ra.

- Tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 5,73%; cơ cấu thu ngân sách có chuyển biến tích cực, số thu nội địa từ sản xuất kinh doanh tăng 13% dự toán, tăng 4,07% so với thực hiện năm 2020. Sản xuất công nghiệp duy trì mức tăng trưởng khá; nông nghiệp được mùa, xây dựng nông thôn mới tiếp tục được đẩy mạnh và đi vào chiều sâu.

- Thực hiện tốt mục tiêu thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, Ninh Bình là một trong những tỉnh sớm dẫn đầu cả nước về công tác tiêm phòng vắc xin: Đến nay, Tỷ lệ bao phủ vắc xin đủ 2 mũi cho người dân từ 18 tuổi đạt 87,9%; tiêm mũi 1 cho các đối tượng từ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đạt 98,5%. Công tác bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo đời sống nhân dân, các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, môi trường, cải cách hành chính, chuyển đổi số, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được quan tâm chỉ đạo và có những chuyển biến tích cực. Quốc phòng, quân sự địa phương được tăng cường; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Nhiều điểm nghẽn bước đầu được tháo gỡ; kỷ cương, kỷ luật trong triển khai thực hiện nhiệm vụ từng bước được đề cao.

- Lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và bầu cử đại biểu HĐND các cấp với nhiều kết quả đạt được cao nhất từ trước đến nay. Tập trung việc kiện toàn tổ chức bộ máy, xây dựng quy chế làm việc, chương trình hành động, Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã cơ bản hoàn thành việc ban hành các chỉ thị, nghị quyết, kết luận theo chương trình công tác toàn khóa, phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo sự thống nhất cao trong lãnh đạo, chỉ đạo. Công tác xây dựng Đảng được quan tâm tổ chức thực hiện đồng bộ, toàn diện, có hiệu quả, hệ thống chính trị được củng cố ngày càng vững mạnh.

Những kết quả đạt được trong năm 2021 là hết sức cơ bản và có ý nghĩa to lớn, là tiền đề quan trọng cho việc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trong những năm tiếp theo.

Tuy nhiên, quy mô nền kinh tế của tỉnh còn nhỏ, tốc độ tăng trưởng đạt thấp, cách khá xa so với chỉ tiêu kế hoạch, xếp thứ 10/11 ở khu vực đồng bằng sông Hồng. Công tác quy hoạch còn chậm, chất lượng hạn chế, chưa đảm bảo cho sự phát triển chiến lược của tỉnh. Du lịch, dịch vụ gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Vấn đề cải cách thủ tục hành chính; giải quyết việc làm; việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư còn hạn chế; công tác quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản, quản lý hành lang an toàn đê điều ở một số địa phương chưa chặt chẽ; tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi, nhất là ở một số khu, cụm công nghiệp (các vị đại biểu có thể thấy rõ những nội dung này qua ý kiến của cử tri, qua báo cáo của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, qua báo cáo kết quả giám sát của HĐND tỉnh …).

Trên cơ sở các báo cáo trình kỳ họp và thực tiễn tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị của tỉnh, tôi đề nghị các vị đại biểu HĐND thảo luận dân chủ, đánh giá khách quan, toàn diện những kết quả đã đạt được, thẳng thắn chỉ rõ những mặt tồn tại, hạn chế và nguyên nhân - tôi cũng trân trọng đề nghị các vị đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh sẽ dành sự quan tâm đặc biệt của mình trong các phiên chất vấn hôm nay và các phiên chất vấn của các kỳ họp sau để tập trung vào những nguyên nhân chủ quan của những tồn tại hạn chế nêu trên, liên quan đến ý thức, trách nhiệm, sự quản lý điều hành của các cấp, các ngành và người đứng đầu trong quá trình thực thi nhiệm vụ, để từ đó tìm ra các giải pháp hữu hiệu nhằm sớm khắc phục những hạn chế, tồn tại trong thời gian tới.

Vấn đề thứ 2: Về mục tiêu, nhiệm vụ năm 2022

- Năm 2022 dự báo tình hình kinh tế trong nước và thế giới còn nhiều khó khăn, phục hồi chậm và có thể còn bùng phát các đợt dịch mới với những biến chủng mới, lây lan nhanh hơn và nguy hiểm hơn.

Quốc hội khóa XV cũng vừa kết thúc kỳ họp thứ 2, đã thông qua Nghị quyết về phát triển kinh tế-xã hội năm 2022. Theo đó, mục tiêu tổng quát là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, cùng với việc tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ hiệu quả người dân và doanh nghiệp…với một số chỉ tiêu chủ yếu là: Tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) khoảng 6-6,5%; GDP bình quân đầu người đạt 3.900 đô la Mỹ (USD); Tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều) giảm khoảng 1-1,5%; 73% số xã đạt chuẩn nông thôn mới; Tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt 92% dân số.

Quốc hội cũng đã quyết định lùi việc thực hiện chính sách cải cách tiền lương vào thời điểm phù hợp; ưu tiên điều chỉnh lương hưu cho người nghỉ hưu trước năm 1995. Cơ cấu lại nền kinh tế, trong đó lấy hoàn thiện thể chế, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo làm tiền đề, thúc đẩy liên kết vùng, liên kết đô thị - nông thôn và vai trò dẫn dắt của các vùng kinh tế trọng điểm. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia được xem xét, quyết định theo tầm nhìn dài hạn, đồng thời phân bổ, sử dụng phù hợp, linh hoạt cho từng giai đoạn. Thống nhất khắc phục một số tồn tại trong công tác phòng chống dịch; khẩn trương xây dựng, triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội…

Trong điều kiện đó, để thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị năm 2022 của tỉnh, tôi xin nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm để các đại biểu thảo luận:

Một là, Tập trung xây dựng và ban hành kế hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, xác định lĩnh vực cần hỗ trợ để phục hồi và phát triển, các lĩnh vực có cơ hội để bứt phá (Công nghiệp, nông nghiệp cần duy trì và tăng cường theo hướng xanh, sạch, bền vững; Du lịch và dịch vụ cần tập trung hỗ trợ để phục hồi và phát triển; Vấn đề nguồn nhân lực, xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số, chuyển đổi số chính là "tìm cơ trong nguy" để bứt phá trong thời gian tới…).

- Để đạt mục tiêu tăng trưởng 8,5% trong nhiệm kỳ, chúng ta phải tập trung cao hơn nữa cho công tác thu hút đầu tư, đặc biệt là thu hút đầu tư công nghiệp công nghệ sạch, công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ có giá trị gia tăng cao.

- Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, huy động các nguồn lực của xã hội. Tập trung giải quyết những "điểm nghẽn", tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI); đẩy mạnh cải cách hành chính; chú trọng những ngành, lĩnh vực mang tính "dẫn dắt", có tính chất lan tỏa, lâu dài, tạo dư địa tăng trưởng mới; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Hai là, Tiếp tục tập trung cao cho công tác phòng chống, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng của nhân dân. Mở rộng độ bao phủ, tổ chức tốt công tác tiêm phòng vắc-xin; xây dựng các phương án, kịch bản cụ thể, sát với tình hình, tuyệt đối không để lúng túng, bị động, bất ngờ với những tình huống dịch có thể còn phức tạp hơn so với thời gian trước đây.

Đầu tư nâng cao năng lực của hệ thống y tế; củng cố, hoàn thiện và phát triển mạng lưới y tế cơ sở, y tế dự phòng theo phương châm "y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng" để bảo đảm đủ năng lực khống chế kịp thời, hiệu quả dịch bệnh COVID-19 và các bệnh dịch khác.

Ba là, Nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy, hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền các cấp; Triển khai thực hiện tốt các văn bản chỉ đạo của Trung ương, các Nghị quyết, Chỉ thị, chủ trương của Tỉnh ủy và Chủ đề công tác năm của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh "Kỷ cương, trách nhiệm, đẩy mạnh cải cách hành chính" một cách thực chất, có kết quả rõ ràng, cụ thể. Thực hiện tốt các phong trào thi đua kỷ niệm 30 năm tái lập tỉnh (01/4/1992-01/4/2022).

Quan tâm một số vấn đề mới phát sinh hoặc gây bức xúc, nổi cộm: vấn đề mạng xã hội; xâm hại phụ nữ trẻ em; xây dựng gia đình văn hóa, hạnh phúc, vấn đề văn hóa ở cơ sở; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế… Làm tốt công tác đảm bảo an sinh xã hội, tập trung giải quyết các vấn đề nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đặc biệt trong dịp Tết cổ truyền Nhâm Dần sắp tới.

Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh rất mong đợi những ý kiến đóng góp, hiến kế của đại biểu hội đồng nhân dân tỉnh vào những vấn đề lớn, vấn đề khó và những giải pháp đột phá để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong năm 2022 và những năm tiếp theo.

Vấn đề thứ 3: Về các nội dung, nghị quyết mà HĐND tỉnh sẽ xem xét thảo luận tại kỳ họp lần này.

Chương trình Kỳ họp thứ 4 HĐND tỉnh khóa XV có nhiều nội dung quan trọng, tác động lớn đến kinh tế - xã hội của tỉnh và chỉ tiêu, kế hoạch năm 2022 cũng như cả nhiệm kỳ 5 năm. Đề nghị các vị đại biểu HĐND tỉnh nghiên cứu kỹ lưỡng tờ trình, hồ sơ, tài liệu, thảo luận dân chủ, khách quan để thống nhất thông qua, làm cơ sở tổ chức triển khai thực hiện.

Trong đó, xác định việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội theo hướng đồng bộ, hiện đại phải đi trước một bước, có tính chiến lược, lâu dài. Tập trung xây dựng, triển khai thực hiện các dự án có tính chất định hướng lớn phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Theo kế hoạch ngay trong năm 2022 chúng ta sẽ phấn đấu khởi công đầu tư tuyến đường trục Đông - Tây, phấn đấu đến năm 2025 sẽ hoàn thành giai đoạn 1; đồng thời tập trung triển khai các dự án bảo tồn, tôn tạo, khai quật khảo cổ và phát huy giá trị khu di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư; xây dựng tổ hợp Bảo tàng - Thư viện tỉnh; chuẩn bị đầu tư khu trung tâm hành chính tỉnh...

Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 cần được xây dựng bài bản, khoa học, tổng thể, liên thông và đảm bảo tính khả thi cao. Từ năm 2022, tỉnh cũng xác định sẽ hạn chế tối đa việc cho chủ trương các dự án đầu tư khởi công mới, trừ các công trình khẩn cấp, cấp bách phục vụ công tác phòng chống thiên tai bão lụt, công trình cần đối ứng nguồn vốn theo chỉ đạo của Trung ương.

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh ta cần một nguồn lực rất lớn để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, trong khi ngân sách Trung ương hỗ trợ đầu tư còn mức độ, chủ yếu nguồn lực từ tỉnh. Năm 2022 là năm đầu tiên Ninh Bình tự cân đối ngân sách với tỷ lệ điều tiết về ngân sách Trung ương là 9%. Đây là thành quả bền bỉ của nhiều nhiệm kỳ vừa qua, là niềm vui lớn nhưng trách nhiệm cũng hết sức nặng nề, cần có các giải pháp tăng cường tính bền vững cho ngân sách, nhất là bảo đảm các nguồn thu ngoài quốc doanh…

(tỉnh Ninh Bình của chúng ta được giao dự toán ngân sách ngoài quốc doanh xếp thứ 3 toàn quốc, chúng ta được giao là gần 11.100 tỷ đồng, chỉ sau thành phố HCM và Hà Nội. Do vậy, nhất định chúng ta phải tổ chức điều hành ngân sách chủ động, linh hoạt, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn lực, đặc biệt là quỹ đất; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, chỉ đạo quyết liệt công tác giải phóng mặt bằng, quan tâm tuyên truyền, vận động nhân dân tạo sự đồng thuận cao nhất trong quá trình triển khai thực hiện các dự án trọng điểm).

Các dự thảo nghị quyết, chính sách ban hành tại kỳ họp lần này tập trung nhiều vào lĩnh vực tài chính- ngân sách, văn hóa- xã hội, đều là các chính sách có tác động sâu rộng tới phát triển kinh tế- xã hội và người dân. Vì vậy tôi đề nghị các vị đại biểu HĐND tỉnh cần thảo luận kỹ lưỡng, thấu đáo trước khi quyết nghị thông qua, bảo đảm nghị quyết sau khi ban hành có tính khả thi cao, góp phần thúc đẩy sự phát triển, tiến bộ, công bằng xã hội trong thời gian tới.

Kính thưa các vị đại biểu.

Kính thưa toàn thể cử tri và nhân dân trong tỉnh.

Nhiệm vụ phía trước hết sức nặng nề, chúng ta cần phải tập trung vào các vấn đề chiến lược để tìm ra những giải pháp đột phá, thúc đẩy kinh tế - xã hội và cần đặc biệt quan tâm đến khâu tổ chức thực hiện. Trong năm 2021, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ đã tập trung vào việc ban hành các Nghị quyết, chỉ thị có tính chất nền tảng xuyên suốt cho cả nhiệm kỳ. Nhiều nội dung lần đầu tiên được bàn thảo trên tinh thần nhìn thẳng vào thực tiễn, dân chủ, khoa học, thấu đáo, có tính chất tổng thể, tập trung vào việc tăng cường kỷ cương, trách nhiệm, tập trung vào việc giải quyết những việc khó, việc tồn đọng kéo dài nhiều năm và xử lý các điểm nghẽn như: Nghị quyết về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng, chương trình phòng chống tham nhũng, các chỉ thị, nghị quyết về công tác phát triển đảng viên, về giải pháp xử lý các dự án đầu tư công có thời gian thực hiện kéo dài, khó có khả năng hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025; về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác quản lý đầu tư đối với các dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách trên địa bàn tỉnh.

Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cũng đã xác định 16 công trình dự án trọng điểm cần tập trung chỉ đạo, trong đó có 13 dự án đầu tư công và 3 nhóm dự án đầu tư sử dụng vốn ngoài ngân sách. Đồng thời Ban Thường vụ cũng thống nhất cắt giảm tới 88% nhu cầu vốn của các công trình, dự án không có khả năng hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025. Chúng ta cần mạnh dạn, vững tin để tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện phát triển kinh tế- xã hội theo hướng đi, cách làm như trên.

Sau kỳ họp này, đề nghị UBND tỉnh, các cấp, các ngành, các địa phương khẩn trương, quyết liệt triển khai thực hiện các Nghị quyết mà HĐND tỉnh đã thông qua; nêu cao tính tiền phong, gương mẫu, trách nhiệm trước nhân dân; làm tốt công tác tư tưởng, tuyên truyền tạo sự đồng thuận trong nhân dân, quyết tâm phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 ở mức cao nhất.

Đề nghị HĐND tỉnh tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động; tăng cường giám sát việc thực hiện các nghị quyết của HĐND tỉnh; tiếp tục đổi mới công tác tiếp xúc cử tri để lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của nhân dân toàn diện hơn, sâu sát hơn.

Đề nghị cử tri và nhân dân trong tỉnh tích cực tham gia giám sát chính quyền trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri.

Tại diễn đàn trọng thể này, thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, tôi đánh giá cao và trân trọng cảm ơn toàn thể cử tri và nhân dân trong tỉnh đã phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần trách nhiệm, đóng góp công sức, trí tuệ vào thành tích chung của tỉnh; đồng thời, nhiệt liệt biểu dương những nỗ lực, cố gắng, phấn đấu không ngơi nghỉ của đội ngũ cán bộ y tế, chiến sĩ quân đội, công an nhân dân và các lực lượng trên tuyến đầu; sự ủng hộ, vào cuộc của cộng đồng doanh nghiệp và đặc biệt là sự đồng lòng của nhân dân - vai trò quyết định thành công trong công tác phòng, chống dịch thời gian qua. Đây là tiền đề quan trọng, tiếp thêm động lực, sức mạnh để chúng ta thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, giúp tỉnh Ninh Bình phát triển nhanh, bền vững hơn.

Kính chúc quý vị đại biểu khách quý, các vị đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh, cử tri và nhân dân toàn tỉnh lời chúc sức khỏe, bình an, hạnh phúc và thắng lợi!.

Xin trân trọng cảm ơn!

Nguyễn Thị Thu Hà

UVT.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh

(*) Đầu đề do Báo đặt