Mong mỏi sớm sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân
Sự lạc hậu của thuế thu nhập cá nhân được phản ánh nhiều năm nay. Đông đảo người lao động đang trông đợi Luật Thuế thu nhập cá nhân sớm được sửa đổi, điều này mang ý nghĩa nhân văn và bảo đảm công bằng cho người lao động.
Từ ngày 1-7-2024, mức lương cơ sở; lương hưu và lương tối thiểu vùng được điều chỉnh tăng. Lương tăng là điều đáng mừng nhưng kèm theo đó là nỗi lo thu nhập tính thuế sẽ tăng, bởi hiện mức giảm trừ gia cảnh vẫn chưa được điều chỉnh kịp thời. Hiện, mức giảm trừ gia cảnh được áp dụng là 11 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/tháng cho người phụ thuộc là mức chi tiêu khá thấp so với mức sinh hoạt thực tế của một người.
Chị Nguyễn Thị Thanh, Bắc Từ Liêm, Hà Nội khẳng định, mức chi tiêu cho một đứa trẻ ở Hà Nội là 4 triệu đồng/tháng là điều không đúng thực tế, đang gây gánh nặng cho người dân nộp thuế. Tính sơ sơ, chi phí tiền ăn, tiền học, y tế, trông trẻ đối với một trẻ nhỏ khá cao, chiếm phần lớn cơ cấu chi tiêu của các gia đình... Thêm bất cập nữa là mức giảm trừ đối với người phụ thuộc đang áp dụng chung cho cả nước, không phân biệt vùng miền, trong khi Chính phủ chia lương tối thiểu của người lao động thành 4 vùng khác nhau với mức chênh lệch khá đáng kể.
Nêu quan điểm về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thủy, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội nhấn mạnh, mức giảm trừ gia cảnh, nhất là mức giảm trừ đối với người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng là quá lạc hậu. Mức giảm trừ này đã được duy trì từ năm 2020, trong khi gần 5 năm qua, nhiều hàng hóa dịch vụ thiết yếu đều tăng, thậm chí có hàng hóa thiết yếu tăng nhanh hơn thu nhập.
Theo số liệu thống kê, so với giá hàng hóa năm 2020, giá dịch vụ giáo dục tăng 17%, giá lương thực tăng 27%, đặc biệt giá xăng tăng tới 105%... “Nếu phải chờ thêm hai năm nữa mới được sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ khiến nhiều người dân trong cảnh "thắt lưng buộc bụng" nhưng vẫn thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân”, bà Nguyễn Thị Thủy cho biết.
Ở góc độ khác, nhiều ý kiến cho rằng, điều kiện để được tính là người phụ thuộc cũng đang có nhiều điều vô lý. Đơn cử như, đối với người ngoài độ tuổi lao động phải không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1.000.000 đồng. Câu hỏi đặt ra là, với người già có mức lương hưu thấp, xoay quanh vài triệu đồng/tháng, thường xuyên ốm đau hoặc sinh hoạt ở những thành phố có giá cả cao như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng... thì để trang trải được cuộc sống không thể gói gọn vào mấy triệu đồng.
Theo nhiều chuyên gia kinh tế, thời điểm điều chỉnh thuế thu nhập cá nhân cũng cần phải xem xét lại cho phù hợp với biến động chi phí sinh hoạt hiện nay. Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Cách tính này chưa sát với thực tế cuộc sống, bởi để chờ tới thời điểm CPI thay đổi 20% sẽ phải mất tới 5-7 năm, trong khi giá cả hàng hóa, chi phí sinh hoạt biến động không ngừng.
Mức sống tăng lên, chi phí đắt lên thì mức giảm trừ gia cảnh cũng phải tăng là yêu cầu đòi hỏi từ thực tiễn. Sớm sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân là mong mỏi chính đáng của người lao động.